دکتر محمد حسن دوگانی :با توجه به اینکه آموزش عالی در ایران با معضلات فراوانی روبروست و ادامه تحصیل برای دانشجویان و نخبگان آنطور که شایسته است میسر نیست .در چنین شرایطی دانش آموختگان ایرانی افتخار آفرین هستند و ایران در بین دیگر کشورهای دنیا مقام علمی اول را کسب کرده و در صدر قرار دارد . آنچه دانشجویان ایرانی را در صدر مقامات علمی در دنیا قرار می دهد .
این است که تعداد مقالات ارائه شده فارغ التحصیلان و دانشجویان به ISI به حدی است که هم می توان رتبه را بالا ببرد و هم ایران را در بین کشورهای در حال توسعه به مقام علمی قابل توجهی برساند.در بسیاری از مواقع مقالات تحقیقاتی از سوی محققان در ISI انتشار یافته است و عموما 10 تا 20 درصد از مقاله های انتشار یافته در ISI به طرحهای صنعتی تبدیل می شوند. یعنی علی رغم اینکه خیلی ها معتقد هستند که ISI از جایگاه علمی چندان زیادی در دنیا بر خوردار نیست اما باید عنوان کرد که بسیاری از مقالات ایرانی ها تبدیل به طرح های صنعتی می شود و نیز فرصتهای مطالعاتی را برای دیگر دانشجویان به وجود می آورد .
بر اساس آمار موسسه (ISI) رتبه علمی ایران در گستره 10 سال اخیر از نظر تعداد ارجاعات نمایه شده با چهار رتبه صعود ، به رتبه 43 نائل شد و این قابل تقدیر است و جای خوشحالی دارد .
22 رشته نمایه شده در ISI، رتبه علمی ایران از نظر تعداد مقالات در علوم کشاورزی ، طب بالینی، علوم اعصاب و رفتار و ریاضیات، یک رتبه ؛ مهندسی ، علوم اجتماعی ، اقتصاد و تجارت دو رتبه؛ و در علوم فیزیک ، علم مواد ، محیط و اکولوژی و علم فضا سه رتبه صعود داشت.
گرچه بسیاری از افراد علمی کشور بر این باور هستند که is iدر دنیا و در بین دیگر دانشگاه های معتبر از اعتبار خاص بر خوردار نیست . اما عده ای دیگر این مرکز را معتبر می دانند و معتقد هستند که این مرکز می تواند در ارائه آمار و ارقام و رتبه های علمی تعیین کننده باشد .
هشت موسسه ایرانی نیز که پیش از این در ISI نمایه شده بودند، موقعیت خود را حفظ کرده‌اند . ISI مؤسسه ای خصوصی است که نشریات و مقالات را فهرست می کند. این تنها مؤسسه در جهان نیست که به فهرست کردن مقالات مشغول است. گروه های دیگری هم هستند اما ISI معتبرتر از بقیه است. این گروه ها مقالات را فهرست کرده و آمارهایی مانند تعداد ارجاعات، ضریب تأثیر مقالات و دیگر آمارهای مربوط به آن را در اختیار اعضا و مشترکان مرکز خود گذاشته و درآمد کسب می کنند.
در مراکز علمی ایرانISI خیلی مشهور است اما در دیگر دانشگاه های معتبر دنیاISI چندان معروف نیست. زیرا ارتقای علمی در آن دانشگاه ها اساساً ربطی بهISI ندارد. در دانشگاه های خوب دنیا روش ارتقای استادان تقریباً مشابه حوزه های علمیه است. در این دانشگاه ها، مقالات، نوشته ها، تحقیقات و کارهای علمی فرد را برای چند استاد درجه یک در آن رشته بخصوص می فرستند و در صورت تأیید آنها فرد ارتقای علمی پیدا می کند. ما متأسفانه اعتماد به نفس کافی نداریم و داوری درباره خود را به مدد معیار ها و ارزیابی های خارجی انجام می دهیم.
اما مجلات ISI، مجلات خوبی هستند. اما باید بر این باور باشیم که کشورهای اسلامی هم می توانند برای خود چنین موسسه علمی داشته باشند ما در این کشورها رشته های بسیاری در حوزه علوم انسانی داریم که خوب است تا این رشته ها هم در سراسر دنیا مطرح شوند و در بین مراکز علمی و دانش پژوهان هم در این رابطه رقابت به وجود آید . این موسسه با نام ISC ،موسسه علمی جهان اسلام خواهد بود .
تا 2 سال پیش کمتر از 20 درصد دانشجویان ISI را می شناختند، هم اکنون این رقم به 50 درصد رسیده است ولی باز هم فقط 10 درصد از آن ها روش استفاده از ابزار ISI را بلدند.
ISIابزاری است برای این که نسبت به تحقیقات دیگران اطلاع پیدا کنیم و اختراعی تکراری در جهان نداشته باشیم
وزارت علوم هر ساله مبلغ سنگینی بابت عضویت در سیستم استفاده از ابزار ISI پرداخت می کند، ولی استفاده مناسب از این ابزار در دانشگاه ها نمی شود هنوز مقدور نیست .
نایب رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات . رییس کمیته جلوگیری از خروج نخبکان
نظر شما