ظهور رئیسی، قالیباف را شوکه کرد/ میرسلیم از سایه بیرون آمد

مژده هادی‌زاده: آنها که سیاست را با حوصله دنبال می کنند حالا دقیقا فهمیده اند که چرا حسن روحانی این بار متفاوت از سال ۹۲ و با تاکتیک جدیدی وارد مبارزات انتخاباتی شده است. پیش بینی او درست بود؛ راستگرایان گرفتار هم شده‌اند، درست در وقت مقرر .

باید وضعیت امروز را آنالیز کرد؛ اینکه چگونه شده که ۳ نامزد راستگرا از رقابت با روحانی به رقابت با هم رسیده‌اند؟ یک موقعیت تعیین کننده؛ «واگرایی»راستگرایان و «همچسبی» دولتی‌ها، عقربه ها را به نفع حسن روحانی می چرخاند. باید عملکرد این سه نامزد اصولگرا در دومین مناظره که در استودیوی ۱۱ رسانه ملی انجام شد را زیر ذره بین برد.

سید ابراهیم رییسی وارد رقابت رودر رو با آقای شهردار شد
پیش بینی ها درست بود ؛ هر چه قدر که او در مناظره پیشین خود را در سایه نگه داشت که هزینه ای از چالش برانگیزی های محمد باقر قالیباف از جیب او پرداخت نشود حالا این بار آمده بود که خودی نشان دهد؛ آمده بود که ریزش رای جمعه قبل را جبران کند. او برای پیام دادن به بدنه اش برنامه ریزی کرده بود. نکته اما این است که ابراهیم رییسی قبل از اینکه با حسن روحانی مواجه شود رقابت را از مواجهه با محمدباقر قالیباف شروع کرد. او چند دقیقه بعد از اینکه محمد باقر قالیباف تلاش کرد مجادله جدیدی را با حسن روحانی آغاز کند رو به دوربین نگاه کرد و گفت:«ما 6 کاندیدا در اینجا حضور پیدا کرده‌ایم تا برنامه‌هایمان را برای مردم مطرح کنیم و آنها از این برنامه‌ها به نتیجه برسند و این حق مردم است. اما بحث‌های دیگری که حق مردم را ضایع کند به هیچ عنوان پذیرفته شده نیست.»

یک دیالوگ غیرمنتظره که بیش از همه قالیباف را بهت زده کرد. رئیسی البته یک روز قبل از این مناظره یک سورپرایز برای قالیباف داشت. مستند انتخاباتی او که نام کنسرت مردم داشت قبل از اینکه حسن روحانی را هدف قرار دهد روی سبد رای قالیباف در دو سطح هدف گذاری کرده بود؛ در سطح نخست او تلاش کرده بود که سرمایه اجتماعی قالیباف را در محل تولد مشترکشان تصاحب کند. فیلم او قبل از اینکه کشوری باشد استان خراسان را نشانه گرفته بود، در سطح دیگر سید ابراهیم رییسی در بخشی از سبد رای خود با محمدباقر قالیباف مشترک است . این اشتراک دقیقا در جایی از رای طبقه محروم است . نقطه ای که ابراهیم رییسی تمام امید خود را به آن معطوف کرده است . او که خیالش از رای بخش ایدئولوژیک این بخش از طبقه محروم راحت شده است و می داند با کمپین هایی که جلیلی برای او انجام داده قالیباف هیچ شانسی در این بخش ندارد روی آن بخشی هدف گذاری کرده که قالیباف به آن امید فراوانی دارد؛ به بخش معیشت گرای طبقه محروم.

سید ابراهیم رییسی البته در ادامه تلاش فراوانی کرد تا خود را مقابل حسن روحانی قرار دهد . در هر فرصتی که تایمر زمان سنج برای او آغاز به کار می کرد، بدون آنکه چندان توجهی به «محتوا» داشته باشد ، «فرم» انتقادی می گرفت و زبان به اعتراض می گشود. نکته جالب این بود که باز هم در این بخش افزایش تحرک او محمد باقر قالیباف را نگران می کرد. او دقیقا همان حرف های قالیباف را تکرار می کرد حتی با همان واژگان. حالا

این شکستن سکوت رییسی موجب شده بود که قالیباف دیگر چندان به چشم نیاید. رئیسی همزمان در دو سطح کار می کند؛ اول تلاش می کند خود را تبدیل به قطب این انتخابات کند برای این منظور باید وضعیت «یک به یک» با حسن روحانی پدید آورد. وضعیتی که آن را از عصر روز جمعه کلید زده است.

اما در سطح دوم او حرکتی را از همان ابتدای انتخابات کلید زده و تحولات را هم در همین راستا مدیریت می کند. او در این سطح محمد باقر قالیباف را رقیب اصلی خود می داند. تا قبل از عصر جمعه ، او با واسطه این رقابت را دنبال می کرد حالا دیگر شخصا این وظیفه را بر عهده گرفته است.

محمد باقر قالیباف؛ سیاستمداری عجول و کم طاقت
جمعه روز خوبی برای قالیباف نبود . همیشه همین طور است؛ سیاست را با عجله دنبال می کند ؛« صبر»، کمیاب ترین عنصر در سیاست ورزی اوست . او هر چه داشت در مناظره قبل رو کرده بود؛ حالا او مانده بود و صحنه ای از رقابت سخت میان نامزدها که همگی برخلاف مناظره قبل حرف های زیادی برای گفتن داشتند. خواست تا باز از عنصر چالش برانگیزی بهره گرفته و باز به مجادله با حسن روحانی بپردازد . روحانی اما تیزهوش تر از اوست ؛ خود را وارد حاشیه نکرد و در پاسخ به حرف هایی زد با خاصیت تحرکی کنندگی طبقه متوسط که قالیباف بداند اگر ادامه دهد ؛ باید به کلی با رای این طبقه خداحافظی کند.

او اکنون یک شلختگی عجیبی در تاکتیک و راهبردهای انتخاباتی اش دارد . قالیباف دوباره از تیم انتخاباتی اش که او را برای مناظره و مبارزه ارنج می کنند ضربه خورده است. آنها در این دو هفته لطمات عجیبی به او زده اند . همان اتفاق دو انتخابات پیشین در حال تکرار است. قالیباف در هر دو انتخابات قبل در نظرسنجی ها جایگاه خوبی داشت . اما هر بار مثل این بار وقتی مشاوران وارد شده اند او را تغییر داده اند. فرد دیگری از او ساخته‌اند که رای اش را ریخته است . حالا هم همین شده است ؛ او یک محمد باقر قالیباف است که در وضعیت عجیب و غریبی گیر کرده است ؛ تکرار همان موقعیتی که در ۸۴ و ۹۲ آن را تجربه کرده است و بهترین تفسیر را در مورد وضعیت او حسن روحانی در مناظره دیروز داشت ؛ آنجا که به او گفت :« رییس جمهور، رییس جمهور همه مردم است و امام (ره) هم فرمود که همه با هم باشید. پس دسته‌بندی‌های بی‌مورد نکنیم و کپی‌برداری‌های بی‌ربط انجام ندهیم. یک جایی چند سال پیش جنبش 99 درصدی شکل گرفت،‌ اینکه ما امروز بیایم و در سال 96 بگوییم جنبش 96 درصدی شکل گرفته است چه معنایی دارد؟ این کارها را نکنید.» هم بی پشتوانه بودن جنبش ۹۶ در صدای اش را به رخش کشید و هم اینکه به روی آورد که می داند برنامه انتخاباتی اش یک کپی کاری است و اصالت بومی ندارد .

او که در هفته گذشته با خبر بد حمایت جامعه مدرسین از ابراهیم رییسی رو به رو شده ؛ حالا تنهایی عجیبی را حس می کند . فرد چندان مطرحی در میان اصولاگرایان از او حمایت نمی کند و او اکنون بهتر از هر کسی می‌داند که روزهای پیش رو ، ساعات سختی برای او خواهد داشت . می داند که ممکن است همین روزها و در فاصله اندک به انتخابات، رقابت را ترک کند ؛ یک تصمیم غیر منتظره که شاید از فشارهای بی امان راستگرایان به او حاصل شود .

میرسلیم؛ یک کاندیدای چالش برانگیز شد
دفتر قدیمی موتلفه در خیابان خردمند حتما روز جمعه متفاوتی را پشت سر گذاشته است . جوان ها و پیرمردهای این حزب قدیمی لابد دیروز در اتاق های این ساختمان به تلویزیون زل زده و فریاد های احسنت احسنت شان بلند بوده است . آنها حالا نسبت به خیلی از تشکل ها و احزاب جناح دست بالا را دارند . نامزدشان در انتخابات حضور دارد و در مناظره دوم حتی بهتر از محمد باقر قالیباف ظاهر شده است . او اگر چه آمارهایی داد که با تکذیب نهادها و وزارتخانه های دولتی مواجه شد اما در فرم بسیار خوب عمل کرد . هم از زبان بدن به خوبی استفاده می کرد و هم در بیان تقریبا تلاش داشت تا چالش برانگیز شود . مساله اما این بود که تقریبا نه حسن روحانی ، نه اسحاق جهانگیری و نه حتی مصطفی هاشمی طبا او را جدی نمی گرفتند. گاه خنده ، گاه لبخندی معنا دار و بیشتر عبور از چالش برانگیزی های او تاکتیک مواجهه با او شده بود .

حالا آنچه از مناظره دوم از منظر بررسی نامزدهای اصولگرایان باقی مانده این است که به صورت طبیعی سطح رقابت محمد باقر قالیباف و ابراهیم رییسی بالا خواهد رفت. آنها برای ماندن در انتخابات تلاش می کنند ؛ یک تلاش بی فرجام که شاید در چند روز آینده با خداحافظی یکی از آنها به اتمام برسد . این را می شود به خوبی از مناظره و پس لرزه های آن در ساعات بعد از آن فهمید .

2929