زمان برای تشکیل دولت جدید عراق از دست می رود، نگرانی ها درباره افزایش خشونت و دخالت بیگانگان در این کشور افزایش می یابد و در همین زمان ایاد علاوی شیعه سکولاری که حزبش با وجود کسب اکثریت در انتخابات پارلمانی، جایگاه مشخصی در آینده سیاسی عراق ندارد به دیدار آیت الله سیستانی، مرجع قدرتمند شیعیان عراق شتافته است.
علاوی تنها یک روز پس از هشدار آیت الله سیستانی درباره عواقب به تاخیر افتادن تشکیل دولت در این کشور، به همراه طارق الهاشمی نفر دوم لیست العراقیه و معاون کنونی رئیس جمهور این کشور روز یکشنبه ظهر خدمت آیت الله رسیدند، تا کارشناسان و تحلیلگران داخلی و خارجی یک بار دیگر بر این حقیقت اذعان کنند که نقش روحانیت شیعی در هرنوع ساختار سیاسی و اجتماعی عراق انکار ناپذیر است.
پذیرش همه گروه ها و شخصیت های سیاسی از سوی آیت الله سیستانی به مرجعیت عام ایشان مرتبط است اما اینکه شخصیت سکولار و بی توجه به مرجعیتی چون علاوی در چنین بحبوحه ای و پس از سال ها دوری از روحانیت، خود را نیازمند به حضور در برابر ایشان یافته است، نشان دهنده نقش محوری و تعیین کننده این مرجع بزرگ شیعی در تحولات بزرگ عراق است.
درکنار این ارزیابی کلی و بدیهی، این دیدار تحلیل و تفسیر های دیگری را به همراه دارد که برخی از آنها می تواند به قرار زیر باشد.
اول اینکه ایاد علاوی به خوبی دریافته است که در همه سال هایی که به این مقام رفیع بی تفاوت بوده،سخت در بیراهه بوده است و حتی برفرض اعتقاد والتزامش به کم اهمیت بودن مسائل دینی و دخالت آن در سیاست نباید منکر حضور طیف گسترده ای از احزاب و گروه های مذهبی سیاسی در کشورش باشد که برخلاف او فکر می کنند و پای در رکاب عمل می گذارند.
دومین دلیل دست یازیدن علاوی به جایگاه مرجعیت، واسطه کردن ایت الله به عنوان نیرویی تاثیر گذار بر جریانات شیعه برای پذیرش او به عنوان یک حزب تاثیر گذار سیاسی در معادلات حال و آینده این کشور است. علاوی به خوبی دریافته است که صرف پیروزی در انتخابات پارلمانی سهمی از قدرت برای او به ارمغان نخواهد آورد و او باید به نحوی بازیگران قدرتمند دیگر این کشور را که همانا شیعیان هستند با خود همراه سازد و گاهی ولو بر اساس مصلحت، خود را با ساز آنها هماهنگ کند.
سوم اینکه علاوی مدت هاست تلاش می کند که دیداری با نوری المالکی نخست وزیر عراق و رئیس ائتلاف دولت قانون داشته باشد تا همکاری با او را سبک و سنگین کند و سنگ های خود را با او وابکند. اما هربار این دیدار به بهانه ای برگزار نشده است. دیدار علاوی با ایت الله یک پیام دارد و یک نتیجه زود بازده احتمالی . پیام این دیدار به مالکی این است که مانند ایت الله پذیرا باشد و گشاده روی و نتیجه اش اینکه شاید از طریق این دیدار، دفتر آیت الله سیستانی مالکی را متقاعد کندکه پیش از تشکیل شدن دولت، تمهیدات لازم برای دیداربا علاوی را اتخاذ نماید.
چهارمین فرض و تحلیلی که می توان برای این دیدار تصور کرد، تکمیل فعالیت های داخلی و خارجی علاوی برای به دست آوردن اقل امتیازات سیاسی در این کشور است. ممکن است علاوی حمایت آمریکایی ها برای کسب جایگاه معاونت نخست وزیری و یا حتی ورود حد اقلی به کابینه اینده را به دست آورده باشد و حالا سعی می کند با نزدیکی به بیت آیت الله و نشان دادن کرنش خود نسبت به جایگاه مرجعیت هرگونه شائبه ای را در این خصوص که او ضد مذهب و ضد روحانیت است را از میان بردارد. مضاف براینکه اگر پستی در حد معاونت ریاست جمهوری برای او در نظر گرفته شده باشد و یا قرار باشد امریکایی ها یا احزاب داخلی سهمی به او در قدرت بدهند، البته این اقدام علاوی یک باید و یک عمل اجتناب ناپذیر تفسیر خواهد شد.
نظر شما