اگر تابستان‌ها افسرده می‌شوید، حس مشترکی با موش‌ها دارید!

بهنوش خرم‌روز: بسیاری از افراد در طول روزهای سرد و کوتاه و کم‌نور زمستان، دچار حالات افسردگی می‌شوند. در واقع این نوع از افسردگی اسم هم دارد: اختلال عاطفی فصلی یا به اختصار: SAD. در این اختلال، علائم افسردگی با رسیدن فصل بهار از بین می‌روند. البته مطالعات جدید نشان می‌دهند که این موضوع محدود به افسردگی نیست و بسیاری دیگر از اختلالات روانی هم در طول زمستان بدتر می‌شوند. اما مطالعه جدید محققین دانشگاه کالیفرنیا در سن‎دیه‌گو نشان می‌دهد موش‌ها در این مورد برعکس رفتار می‌کنند و در روزهای گرم و طولانی و آفتابی تابستان است که دچار حالات افسردگی می‌شوند.
دیوید دالسیس،عضو هیئت‌علمی دانشکده علوم زیست‌شناسی و همکارانش، گروهی از موش‌ها را هر روز هفته به مدت 5 ساعت در معرض نور و 19 ساعت در معرض تاریکی قرار دادند. گروه دیگری از موش‌ها در همین دوره، یک هفته را کاملا برعکس گذراندند، یعنی 19 ساعت روشنایی و 5 ساعت تاریکی در هر شبانه‌روز.
زیست‌شناسان به این نتیجه رسیدند که در مغز موش‌هایی که اغلب ساعت‌های هفته را در تاریکی گذرانده بودند، سلول‌های عصبی بیشتری به انتقال دوپامین مشغول بودند. دوپامین نوعی ناقل شیمیایی عصبی است که با سیستم پاداش و لذت مرتبط است. در مقابل، موش‌هایی که بیشتر زمان هفته خود را در نور گذرانده بودند، دوپامین کم‌تری در مغز ساخته بودند و در عوض، ماده ناقل دیگری به نام سوماتوستاتین را بیشتر تولید کرده بودند که به احتمال زیاد با اضطراب مرتبط است. همچنین موش‌هایی که زمان بیشتری با تاریکی مواجه شده بودند، علاقه بیشتری به شنا کردن و گشت و گذار در یک ماز انتهاباز از خود نشان دادند، که نشان می‌دهد احساس راحتی بیشتری داشتند و استرس کم‌تری تجربه می‌کردند.
نیکلاس اشپیتزر، استاد زیست‌شناسی و یکی از نویسندگان این مقاله در این‌باره می‌گوید: «ما موجودات روز هستیم و موش‌ها موجودات شب. بنابراین برای یک موش، روزهای طولانی و پرنور استرس ایجاد می‌کند، در حالی که برای ما، شب‌های بلند استرس ایجاد می‌کند.»
این که بدانیم نور دقیقا چه‌طور روی تولید ناقل‌های شیمیایی مغز اثر می‌گذارد، می‌تواند در آینده به درمان‌های تازه برای اختلالاتی مانند پارکینسون برسد، اختلالی که به مرگ سلول‌های تولیدکننده دوپامین در مغز مربوط می‌شود. 
 53272