الهام نداف: بخشی از برنامه «هفت» شامگاه جمعه 31 شهریور به گفت‌وگو با علیرضا رئیسان کارگردان سینما درباره وضعیت سینمای اجتماعی ایران اختصاص داشت.
در این برنامه رئیسیان با اشاره به سینما به عنوان ابزاری با جایگاه ویژه، گفت: «بعد از پیروی انقلاب و در سال‌های 1363 تا 73 سینمای ایران بار دیگر متولد شد. این سینما رفته‌رفته شکل گرفت و سینمایی که گرایش تجاری و عامه‌پسند داشت به سینمای مطلوب تبدیل شد، اما حمایت‌های دولتی رفته رفته تاثیر خود را بر این سینما گذاشت.»
وی در ادامه تصریح کرد: «به طور حتم سینمای سوبسیدی و حمایتی نوعی رانت‌خواری را به وجود می‌آورد که باعث می‌شود، عده‌ای برای رسیدن به مرکز قدرت هر کاری انجام دهند. همین مساله هم نوعی انحصارطلبی را به وجود می‌آورد.»
کارگردان فیلم «40 سالگی» سینما را هنری صنعتی دانست که از یک سو تماشاگر به آن پول می‌دهد و از سوی دیگر شاخص‌های فرهنگی خود را هم دارد.
این کارگردان در بخش دیگری از سخنانش به شکل‌گیری نهادهای مختلف در حوزه تولید و اکران سینما در ایران اشاره کرد و گفت: « در ایران همزمان با این که که دولت متولی فرهنگ بود، یک سری از نهادها و ارگان‌های دولتی نیز شروع به تجمیع قدرت کردند، این نهادها کمپانی‌های شبه‌دولتی هستند مانند حوزه هنری، شهرداری، بنیاد شهید و ... تقریبا 11 سازمان این قدرت را دارند که می‌توانند تولید، پخش داشته باشند و سینماهای اکران را هم در اختیار بگیرند.»
رئیسیان با اشاره به این مطلب که یک عده در سینما حضور دارند و برای رسیدن به مقصد کوتاه‌ترین راه را انتخاب می‌کنند، گفت:«این عده خود را به این هسته های قدرت نزدیک می‌کنند.»
کارگردان «ایستگاه متروک» افزود: «همین مراکز قدرت باعث ایجاد یک نوع بی‌عدالتی می‌شوند که اگر در عرض سینما اجتماعی نگاه کنیم، این امر دیده می‌شود. عده‌ای هستند که از این رانت‌ها استفاده کرده و با فشار بر مدیران در حفظ قدرت، بی‌برنامه‌گی را رواج می‌دهند که از این بی‌برنامگی بهره خود را برده و می‌برند.»
وی با بیان این مطلب که در حوزه سینمای اجتماعی نیز وظیفه سینماگر طرح پرسش است نه ارائه راهکار، ادامه داد: «در این میان نقد اجتماعی توسط سینماگر انجام می‌شود که ممکن است با تلخی همراه باشد و این مراکز و پدیده‌های قدرت نمی‌توانند هر یک جداگانه درباره فیلم سیاستگذاری کنند چرا که سیاستگذار وزارت ارشاد است.»
این کارگردان گفت: «پایبندی به ارزش‌ها را قانون سینما باید تعیین کند و اگر هر نهادی به جز نهاد موظف، کار سیاستگذاری و ممیزی پنهان را داشته باشد، وضعیت سینما خوب نخواهد بود.»
وی در ادامه افزود: «در تمام دنیا ممیزی وجود دارد اما شکل اجرایی آن متفاوت است، در ایران نیز قانون باید ملاک باشد. هنگامی که وزارت ارشاد مجوز تولید و پخش می‌دهد، کار از مجرای قانون عبور کردهو این که سازمان‌های دیگر به صورت پنهان ممیزی انجام دهند، بسیار برای سینمای ایران خطرناک است.»
وی سپس با اشاره به تولیدات حوزه هنری گفت: «اگر حوزه هنری خود را مرجع می‌داند، الگو سازی داشته باشد چرا در این مدت مثلا فیلمی را نساخته که الان در مقابل اثر موهن و مستهجن ساخته شده در امریکا، ارائه کند.»
وی درباره رسیدگی کمیسیون فرهنگی مجلس به سینما نیز گفت: «سینما و فوتبال مردمی هستند و کسانی که می‌خواهند دیده شوند، به یکی از این دو گرایش می‌یابند. کمیسیون فرهنگی مجلس باید بر این امور نظارت داشته باشند و متاسفانه نظارت را از وظایف خود حذف کرده است. اگر دولت بتواند در تولید تنها وجه نظارتی داشته باشد، به طور حتم سینمای ایران موفق است.»
کارگردان فیلم «چهل سالگی» به تعطیلی خانه سینما نیز اشاره کرد و یادآور شد: «بزرگترین اشتباه دولت، تعطیلی خانه سینما بود اما در این میان کسانی بودند که زمینه‌ساز این تعطیلی شدند و به نظرم پشت همین‌ها سیاست‌هایی وجود دارد. بدترین آفت این است که متاسفانه برخی از همکاران در پشت این حاشیه و جنجال‌ها نقش اساسی دارند و برخی از دوستان سینمایی وارد مسائل سیاسی شدند. اگر این وضعیت ادامه یابد، از یک سو سینمای ما تجاری می‌شود و از سوی دیگر دولتی و در این میان سینمای اجتماعی و تاثیرگذار ما از بین خواهد رفت.»
57246
نظر شما