خونآشامی که خلعسلاح شده
کشف یک اسکلت 700 ساله در بلغارستان که در حال حاضر در موزه ملی تاریخ این کشور نگهداری میشود، نشان میدهد ترس از خونآشامها سالها پیش از ظهور دراکولای برام استوکر آغاز شده است. این اسکلت که در ویرانههای کلیسایی در شهر ساحلی Sozopol در حاشیه دریای سیاه کشف شده، در حالی دفن شده که میله آهنی درون قفسهسینه او فرو رفته است. علاوه بر این دندانهای این اسکلت نیز کشیده شده که نشان میدهد اعتقاد به تبدیل مردگان به خونآشامها و موجوداتی شبیه به زامبیها که از گوشت مردهها تغذیه میکردند، چندین قرن پیش در این منطقه وجود داشت.
مارک کالینز جنکینز، تاریخدان پیشین نشنالجئوگرافیک مینویسد: «در مقبرههایی که چندین هزار سال قدمت دارند، اسکلتهایی دیده میشوند که توسط میله آهنی به زمین دوخته شدهاند، گاهی صورت آنها به سمت زمین قرار دارد و حتی در مواردی سر بریده شدهاند. تمامی این شیوهها برای از بین بردن احتمال حمله اجساد سرگردان به انسانهای زنده انجام میشد».
کنار زدن چهره مرگ
در این تصویر باستانشناسی را میبینید که دارد خاک را از روی بقایای یکی از دو اسکلتی که ماه گذشته کشف شدهاند، کنار میزند. بوژیدر دیمیتروف، مدیر موزه ملی تاریخ بلغارستان میگوید: «عدهای در قرون وسطی به این معتقد بودند که مردانی که در زندگی خود به انجام کارهایی دست زدهاند که مطابق عرف جامعه نبوده، پس از مرگ میتوانستهاند به خونآشامها تبدیل شوند و به انسانهای زنده حمله کنند.
جنکینز در این مورد مینویسد: «آنهایی که به تازگی از دنیا رفتهاند، هر کسی و در هر موقعیتی باشند، میخواهند به زندگی برگردند. شاید آنها هستند که به دلیل تمایل به زندگی و اندوه از دست دادن آن به شکل خونآشام ظاهر میشوند تا از قدرت تازه خود علیه کسانی که پس از آنها مشغول زندگی هستند، استفاده کنند».
سوءتفاهم برزگ
این اسکلت دیگر که در حفاریها از زیر خاک بیرون آورده شده نیز یک میله بزرگ آهنی در میان قفسهسینهاش دارد که بقایای آن در تصویر دیده میشود. او هم مانند مردگان بسیار دیگری به دلیل یک سوءتفاهم عجیب به زمین دوخته شده است.
ماتیو بورینی، باستانشناس دانشگاه فلورانس که در سال 2009/1388 موفق به کشف اسکلت زن ونیزی متعلق به قرن شانزدهم میلادی شده که به دلیل نگرانی معاصران او از خونآشام بودنش، آجری درون دهان این زن قرار داشته است، میگوید: «تجزیه شدن اجساد باعث شده ایده تبدیل آنها به خونآشامها شکل بگیرد. در گذشته کسی چیزی از فرایند تجزیه بدن انسان پس از مرگ و تغییرات ظاهری آن نمیدانست، همین موضوع باعث شد افسانه تبدیل مردگان به خونآشامها شکل بگیرد».
انجمن خونآشامهای مرده
این بخش ویران شده از کلیسا، زمینی است که حفاریهای تازه در آن انجام شده و دو اسکلت جدید کشف شدهاند. باستانشناسان میگویند وحشت از وجود خونآشامها در سده 12 تا 14 میلادی (زمان دفن این اجساد) در بلغارستان گسترش پیدا کرده بوده و پس از آنکه به اوج خود رسیده تا اواخر قرن هفدهم به دیگر کشورها سرایت کرده است.
خونآشامهای اروپای شرقی
بورینی میگوید: «با اینکه مردم بلغارستان شیوه متفاوتی در برخورد با خونآشامها داشتند؛ اما در سرتاسر اروپای شرقی اعتقاد به وجود آنها یکسان بود. تنها تفاوتی که وجود داشته افسانههای متفاوت درباره نوع حملات خونآشامها بوده و عدهای معتقد بودهاند جنگیری میتواند جلوی آنها را بگیرد».
لبخند یک خونآشام
این اسکلت 700 ساله که پس از کشیدن دندانهایش دفن شده، در موزه ملی تاریخ بلغارستان نگهداری میشود. با اینکه جنکینز مینویسد: «ایده وجود موجوداتی شبیه به خونآشامها که از گوشت مردگان تغذیه میکردند و به نامNachzehrer شناخته میشدند تا پیش از قرن هفدهم در اروپا وجود نداشت»؛ کشیدن دندانهای این اسکلت میتواند نشاندهنده این باشد که اعتقاد به وجود این موجودات که میتوانیم آنها را شبیه به زامبیها هم بدانیم از چندین قرن پیش در بلغارستان وجود داشته است.
ساحل اسکلتها
در این تصویر یک سایت حفاری دیگر در شهر ساحلی Sozopol دیده میشود. بورینی میگوید: «اگرچه اعتقاد به وجود خونآشامها در بلغارستان و دیگر کشورهای اروپایی از قرن نوزدهم به بعد از بین رفته؛ اما ما باستانشناسان دلایل متعددی برای حفاری مقبرههای قدیمی داریم. کشف این اسکلتهای تازه مانند اسکلتی که ما در ونیز موفق به کشف آن شدیم، میتواند سنتهای باستانی و ترس و وحشتی را که اعتقاد به بعضی از آنها در جامعه باعث میشده، به وضوح به ما نشان بدهد».
منبع: نشنال جئوگرافیک ترجمه: محبوبه عمیدی