کمبود محبت هم یکی از علل گرایش به اعتیاد است؟

یک روانشناس با تاکید بر لزوم تشکیل نهاد اجتماعی واحد، جهت پیشگیری و مبارزه با اعتیاد گفت: افزایش مهارت‌های زندگی و اجتماعی سبب کاهش اعتیاد می‌شود.

محمد باقر کجباف بیان کرد: اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر به مفهوم همکاری همه مردم و مسئولان جهت کاهش اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر رویکرد مثبتی است ولی نکته‌ای که در این میان حائز اهمیت است، عملی شدن این رویکرد است. نباید تنها به شعار در این زمینه بسنده کرد بلکه آنچه سبب موفقیت این رویکرد می‌شود اجرایی شدن در سطح کشور است.

این استاد دانشگاه با تاکید بر لزوم تشکیل نهاد اجتماعی متشکل از مجموعه‌هایی همچون وزارتخانه‌ها و نهادهای مردمی جهت پیشگیری از اعتیاد در کشور تصریح کرد: با مشخص شدن سرپرست این نهاد اجتماعی، وظایف همه در مقابل اعتیاد مشخص شده و با این رویکرد مبارزه با مواد مخدر تسهیل می‌شود.

وی در مورد ارتباط شادی با اعتیاد اظهار کرد: اینکه برخی اذعان داشته که شادی در جامعه نیست، درست نبوده چرا که شادی امری نسبی است و به میزان رضایت فرد از زندگی و شرایط به وجود آمده برای وی بستگی دارد. مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... در تعیین سطح شادی سهیم است و کمبود شادی نیز در بروز اعتیاد بی تاثیر نیست.

کجباف افزود: در برخی مواقع برای کاهش خشم، فشار روانی، اضطراب، خستگی یا افسردگی افراد مواد مخدر را مصرف می‌کنند واز آنجایی که بسیاری از مردم نشانه های افسردگی را نمی شناسند، متوجه نمی شوند که دچار این بیماری شده و احساس غم، اندوه، خستگی ، دلتنگی و... که مربوط به این بیماری است آنان را آزار می دهد. به همین دلیل بنا به توصیه دوستان یا چاره اندیشی خود به مصرف مواد روی می آورند تا کمی احساس شادی و نشاط کنند. نکته مهم آن است که نه تنها به دنبال مصرف مواد حال آن ها بهتر نمی‌شود، بلکه به دلیل مشکلات مربوط به اعتیاد و عدم درمان صحیح، افسردگی آنان تشدید می شود.

این روانشناس کمبود محبت از جانب والدین، دوستان ناباب و مشکلات اقتصادی را از علل عمده اعتیاد برشمرد و گفت: همه مشکلات و رسیدگی آن برعهده دولتمردان نیست و خانواده با تربیت صحیح و آموزش مهارت‌های زندگی به میزان قابل توجهی می‌تواند مانع از گرایش فرزندان به مواد مخدر شود. فقر و بیکاری نیز در بروز اعتیاد سهمی قابل توجه داشته که بخش اعظم آن به برنامه ریزی مسئولان برای جوانان باز می‌گردد.

کجباف در مورد دیگر علل اعتیاد میان جوانان ادامه دارد: جوانانی که در مهارت‌های اجتماعی و برقراری رابطه با دیگران ضعیف باشند رنج و ناراحتی زیادی تحمل می کنند و چون این نگرانی را دارند که اگر دوستان خود را از دست دهند، نتوانند ارتباط دیگری برقرار کنند و تنها خواهند ماند گاهی به دلیل فرار از انزوا و کاهش رنج تنهایی به مصرف مواد می پردازند.

وی با اشاره به اینکه گاهی افراد به این دلیل به مصرف مواد می پردازند که بسیاری از مهارت‌های شخصی مهم برای زندگی سالم را نیاموخته اند یا بد آموخته اند، گفت: ضعف در مهارت‌هایی مانند تفکر نقادانه، حل مساله، رفتار قاطعانه، برقراری ارتباط، کنترل و مقابله با استرس، مقابله با هیجان ها می تواند منجر به اعتیاد شود. لذا آموزش هرچه بهتر مهارت‌های زندگی در کاهش اعتیاد موثر است.

کجباف به نقش آموزش در پیشگیری از اعتیاد اشاره کرد و افزود: فرهنگسازی به وسیله صدا و سیما و نهادهای اجتماعی در این موضوع حائز اهمیت است و دستگاه‌های مربوط به حوزه و دانشگاه همچنین سازمان تبلیغات اسلامی می‌توانند همکاری و مساعدت زیادی در امر پیشگیری و مبارزه با اعتیاد در کشور داشته باشند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ضمن انتقاد از این مساله که متولی فرهنگ اجتماعی در کشور پراکنده است، گفت: باید همه با هم هماهنگ عمل کنند تا بتوانیم با همکاری به موفقیت های عظیمی در این عرصه دست یابیم. برنامه ریزی‌های منسجم و هماهنگ دستگاه‌ها علاوه بر کاهش هزینه‌ها نتایج مثبتی به همراه دارد و تجربه نشان داده است که با موازی کار نشدن دستگاه‌ها آسیب‌های اجتماعی با سهولت و هزینه کمتر دست یافتی است.

وی در مورد جامعه پذیر معتادان بهبود یافته افزود: این مساله نیاز به اجتماعی شدن موضوع و عمل به ایده‌های کارشناسان دارد. روانشناسان در جامعه پذیری خانواده معتادان و یا معتادان بهبودیافته می‌توانند نقش موثری داشته باشند و در کاهش احتمال ورود مجدد این افراد به چرخه اعتیاد وارد عمل شوند.

۴۲۴۲