کیومرث پوراحمد، دو شب پیش در هتل پارسیان آزادی برای دریافت نشان دکترای افتخاری از وزیر ارشاد، پشت تریبون رفت. نسبت به وضعیت کنونی سینما و حوزه هنری انتقاد داشت. گپ کوتاه ما را درباره وضعیت کنونی رابطه هنرمندان با دولت می‌خوانید.
هنگام دریافت دکترای افتخاری از وزارت ارشاد، انتقاداتی را نسبت به عملکرد حوزه هنری در تکثیر فیلم «خواهران غریب» در شبکه نمایش خانگی مطرح کردید. آیا از مسئولان حاضر در مراسم جوابی گرفتید؟
آقای ابطحی، از مسئولان حاضر در مراسم بودند که مسئولیتشان مبارزه با قاچاق فیلم‌هاست. ایشان گفتند می‌توانید مراجعه و از طریق قانونی حقوقتان را مطالبه کنید.
بابت انتشار این فیلم در شبکه نمایش خانگی به شما حق التألیفی پرداخت نشد؟
روز اولی که حق انتشارش را به مؤسسه رسانه‌های تصویری دادند، مبلغی پرداخت شد. منتها آن بار با تیراژ مختصری منتشر شد، اما بعد از آن، حوزه خودش این فیلم را تکثیر کرد و دیگر بابت انتشار مجدد فیلم، مبلغی پرداخت نکردند. اصلا برایشان این موضوع بی‌اهمیت بود و هربار هم که گفتم، نسبت به آن بی‌اعتنایی کردند. پول بیت‌المال دستشان است و برایشان مهم نیست چه بر سر این پول می‌آید. به آقای مؤمنی هم اتفاقا گفتم که این نهاد از نظر اخلاقی خودش را متعهد نمی‌کند که حق ما را بپردازد.
مراسم اهدای نشان افتخاری به هنرمندان سینما نشان از احیای اعتماد هنرمندان به دولت دارد؛ اعتمادی که در سال‌های پیش از این مخدوش شده بود. دلیل ایجاد این اعتماد را چه چیزی می‌دانید؟ آنهم در شرایطی که هنوز فیلمی مثل «خانه پدری» اکران نشده، اما به کارگردانش دکترای افتخاری می‌دهند؟
آنچه واضح است این است که وزارت ارشاد کارش را انجام می‌دهد، منتها فشارهای بیرونی هم زیاد است. مجلس در زمینه اکران‌ها دخالت می‌کند. مثلا دیدیم که فیلم «قصه‌ها» مدت‌ها اکران نشد و این به‌خاطر فشار برخی نمایندگان مجلس بود. یا فیلم خود من، «پنجاه قدم آخر» هم همین‌طور. این انتقاد به وزارت ارشاد نیست. به نمایندگان مجلس است که باید به آنها گفت شما نماینده کل مردم هستید یا نماینده یک جناح خاص؟
فکر می‌کنید این اعتمادی که نسبت به دولت از سوی هنرمندان ایجاد شده، دوطرفه است؟
نمی‌توان گفت دولت هم به هنرمندان متقابلا اعتماد دارد چون دولت چندان یکپارچه نیست. ولی به‌هرحال آنچه مجموعا به نظر می‌رسد این است که دولت می‌خواهد یک کارهایی بکند ولی یک جناح‌هایی نمی‌خواهند و سنگ‌اندازی می‌کنند. وزارت ارشاد بخشی از دولت است که ما با آن سروکار داریم و این سنگ‌اندازی را شاهدیم. کمااینکه مثلا در بحث هسته‌ای هم همین اتفاق می‌افتد.
اما مسئولیت دولت در قبال این سنگ‌اندازی‌ها چیست؟
به‌هرحال دولت باید پای وعده‌هایش بایستد. متأسفانه هر کسی گوشه‌ای را گرفته برای خودش و فکر می‌کند باید همه کائنات از او فرمان ببرند. این اصلا اخلاق ما ایرانی‌هاست. یک نماینده مجلس فکر می‌کند باید افکار و عقایدش را به جهانیان ابلاغ کند. اصلا ما یک‌جور اشکال ملی داریم. اشکال خودمان اینهاست که این‌همه فساد را در سطوح مختلف شاهدیم. بدبختی ما از چاپلوسی‌هاست. مردمی هستیم که حتی خودمان هم به محیط‌زیست خودمان رحم نمی‌کنیم. از در خانه‌مان یک قدم آن‌طرف‌تر را رحم نمی‌کنیم. این‌همه بدبختی دورمان را گرفته؛ بدبختی‌ای مثل بی‌آبی، باز هم به فکر نیستیم.
با وجود این اوضاعی که توصیف کردید، نقش اجتماعی فیلم‌سازان چیست؟
نقش اجتماعی؟ آنها نقش اصلی‌شان فیلم‌سازی است، باید فیلم بسازند و متأسفانه با این‌همه مانع مواجه‌اند. آنها حتی نمی‌توانند فیلمشان را بسازند دیگر جایی برای ایفای نقش اجتماعی باقی نمی‌ماند.
چنین تعاملاتی بین هنرمندان و دولت، مثل همین دریافت نشان درجه‌یک هنری، سینما را در ورطه دولتی‌شدن نمی‌اندازد؟ مثل همان اتفاقی که در سال‌های گذشته شاهد آن بودیم؟
نخیر. به‌هیچ‌وجه. من ابدا از این بابت نگران نیستم. چون این وزارت ارشادی که ما تا امروز دیده‌ایم، ابدا تمایلی ندارد که سینما به سمت دولتی‌شدن پیش برود. در سطح مدیریت کنونی ارشاد، شعوری هست که تمایلی به دولتی‌شدن سینما ندارد چون می‌داند سینمای دولتی راه به جایی نمی‌برد ولی اگر هم مثل دولت قبلی احیانا فکر کند که سینما باید دولتی باشد، جدا از عده‌ای چاپلوس که میلیاردمیلیارد پول می‌گیرند، آن‌قدر آدم‌های استخوان‌دار مستقل پایمرد در این سینما داریم که سینمایمان زیر پرچم دولت نرود.
۵۷۲۴۴
نظر شما