مولود حاجی زاده: دیدگاههای مختلفی نسبت به کلیات بودجه پیشنهادی دولت برای سال آینده وجود دارد اما غالب تحلیل ها به این بودجه نسبتا مثبت است؛ بودجه ای که به عقیده برخی کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس نسبتا منطبق بر واقعیات است. به منظور ارزیابی بیشتر کلیات بودجه گفت و گویی با «جمشید انصاری»، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس داشتیم. او به صدای اقتصاد می گوید که منابع درآمدی دیده شده در بودجه قابل تحقق است و اگر هم شرایط به سمتی حرکت کرد که تحقق درآمدها را تحت الشعاع قرار داد، می توان از مکانیزم تخصیص استفاده کرد. بنابراین نباید خیلی نگران درآمدهای بودجه بود. جدا از این کلیات، او به موضوع هدفمندی هم اشاره ای داشت و از پیشنهاد مطرح شده از سوی دولت مبنی بر واگذاری مسئولیت حذف یارانه دهک های بالای درآمدی استقبال کرد. راهکاری که به اعتقاد او اجرایی و عملیاتی تر است.
مشروح این گفت و گو را در اینجا می خوانید؛
* جناب انصاری در ابتدا نظرتان را در مورد کلیات بودجه بفرمایید. به ویژه منابع اصلی درآمدی بودجه 94 دولت را چطور ارزیابی می کنید؟
منابع اصلی درآمدی بودجه عبارت است از درآمدهای مالیاتی و گمرکی، درآمد نفتی و درآمد حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه ای. به نظر می رسد به رغم کاهش درآمدهای نفتی ای که در سال آینده اتفاق می افتد، دولت این کاهش درآمدها را از محل درآمدهای مالیاتی و واگذاری دارایی های سرمایه ای جبران خواهد کرد.
*به نظر شما باتوجه به رشد نسبی هزینه های دولت در سال آینده، درآمدهای مالیاتی و دارایی های سرمایه ای برای جبران منابع درآمدی کافی هستند؟
بودجه آنطور که از ظاهرش مشخص است، یک بودجه انقباضی است. این بودجه در طرف هزینه ای با حدود 11.5 درصد افزایش همراه بوده است. کمااینکه بودجه عمرانی هم برای سال آینده نزدیک به 16 درصد رشد داشته است. اما اتفاقی که در بودجه نویسی رواج دارد این است که معمولا هزینه ها با فرض بر تحقق کامل درآمدهای بودجه نوشته می شود. اما اگر این درآمدها در هر یک از بخشها نیز محقق نشود، می توان از مکانیزم تخصیص استفاده کرد.
ببینید؛ برای سال جاری هم بودجه عمرانی چیزی در حدود 41 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده بود که احتمالا تمام این میزان بودجه قابل تزریق نیست. بنابراین بخشی از بودجه عمرانی تخصیص نمی یابد. مکانیزم تخصیص را می توان با توجه به شرایط اقتصادی و اولویتها، اعمال کرد.
*پس شما لایحه بودجه را انقباضی می دانید؟
به نظرم باتوجه به شرایط اقتصادی و متوسط نرخ رشد تورم حدودا 15 درصدی، همچنین میزان رشد بودجه پایین تر از نرخ تورم، رویکرد بودجه انقباضی است.
این را هم بگویم که اگر تغییری در روند نوسانات قیمت جهانی نفت رخ دهد، همچنین تمهیداتی که دولت برای مقابله با رکود در نظر گرفته محقق شود، رونقی در فضای اقتصادی کشور ایجاد می شود که منجر به افزایش درآمدهای مالیاتی و گمرکی خواهد شد. به این ترتیب امکان مدیریت کامل درآمدها و هزینه های دیده شده در بودجه وجود دارد و مشکلی ایجاد نمی شود.
*یکی از شرایطی که شما ذکر کردید، بهبود قیمت جهانی نفت است. این در حالی است که روی قیمت نفت 72 دلاری تعیین شده در لایحه بودجه ابهاماتی وجود دارد، آن هم در شرایطی که قیمت جهانی نفت به حدود 62 دلار کاهش یافته و برآوردها مبتنی بر تداوم همین روند است.
معتقدم که تعیین نفت 72 دلاری برمبنای دیدگاه کارشناسی مسئولان وزارت نفت و اقتصاد صورت گرفته، آنها حتما تحلیل مشخصی از وضعیت آینده قیمت نفت داشتند که این عدد را برای بودجه پیشنهاد دادند.
ضمن اینکه امسال باوجود کاهش قابل ملاحظه قیمت جهانی نفت، متوسط قیمت فروش نفت ما حدود 80 تا 85 دلار است. بنابراین نباید ملاک برای تعیین قیمت نفت در بودجه سال آینده را شرایط حال حاضر بازار جهانی نفت و قیمت آن قرار داد.
* و موضوع دیگر، درآمدهای مالیاتی است. اشاره کردید که در صورت بهبود فضای اقتصادی امکان تحقق کامل درآمدهای مالیاتی دیده شده در بودجه سال آینده وجود دارد.
بله. گزارشهایی که امسال از تحقق درآمدهای مالیاتی داریم، نشان میدهدکه ما تاکنون فراتر از آنچه که برای سال جاری مصوب شده بود در این بخش درآمد کسب کرده ایم. باتوجه به این شرایط پیش بینی شده که میزان تحقق درآمدهای مالیاتی تا پایان امسال حدود 20 درصد فراتر از میزان درآمدهای مصوب برای سال جاری باشد. با این شرایط تحقق درآمد مالیاتی در بودجه سال آینده با در نظر گرفتن میزان رشد آن دور از ذهن نبوده و قابل تحقق است.
*اما آقای انصاری موضوعی هم در مورد لایحه هدفمندی مطرح است. دولت طبق لایحه پیشنهادی خود برای سال آینده، تغییری در میزان درآمد هدفمندی و همچنین میزان پرداخت نقدی ایجاد نکرده است. در عین حال گویا امروز در جلسه غیرعلنی مجلس آقای نوبخت اعلام کردند که دولت تصمیم دارد مسئولیت حذف یارانه دهک های بالای درآمدی را به استانها واگذار کند و به تناسب هر میزان منابعی که از این محل آزاد شود، به استانها تعلق می گیرد. این شیوه را چطور می بینید؟
به نظرم این کاری شدنی است و قابلیت اجرایی دارد. معتقدم که شناسایی افراد غیرنیازمند و دهک های بالای درآمدی در استانها و شهرستانها راحتتر باشد. زمانی که این موضوع به استانها واگذار شود با لحاظ اینکه یک انگیزه ای هم ایجاد شود که در صورت حذف یارانه دهک های بالا، منابع آن به استانها تعلق می گیرد، بتوان گام مثبتی در این زمینه برداشت.
به نظرم در محدوده استانی راحتتر می توان مردم را به انصراف از دریافت یارانه نقدی تشویق کرد، مخصوصا اگر افراد بدانند که با انصراف خود منابعی در اختیار استانشان قرار می گیرد که می تواند برای خودشان هزینه شود.
به نظرم این رویکرد نسبت به اینکه دولت به طور مستقیم اقدام به حذف یارانه دهک های بالای درآمدی کند، عملیاتی تر است.
3535
نظر شما