افزایش تعداد و زمان پخش آگهیها در رسانه ملی به صورت تلهشاپینگ پیش از ترغیب مخاطبان به خرید کالاها دو سوال عمده در ذهن ایجاد میکند، اول آنکه آیا مطرح و تبلیغ کردن این کالاها با عنوان کالای ایرانی صحت دارد و دوم این که آیا در شرایط بحرانی اقتصاد کشور تبلیغ کالاهای خارجی با نام کالای ایرانی ترویج فرهنگ مصرفگرایی نیست؟
از چندماه قبل تا کنون شاهد پخش آگهی هایی هستیم که در آنها ایرانی بودن کالاها مورد تاکید قرار میگیرد. از جمله بارزترین آنها برنج، لوازم ورزشی، تیغهای اصلاح صورت و نظایر آن است.
هرچند در این تبلیغات اعلام میشود کالاها ایرانی است ولی همین موضوع صحت تبلیغاتی که در صدا و سیما پخش میشود را زیر سوال برده است به طوری که بسیاری از فعالان بخش خصوصی صراحتا اعلام کردهاند که رسانه ملی کالاهای وارداتی را با نام کالای ایرانی تبلیغ میکند و هیچ نظارتی هم بر عملکرد آن از سوی دستگاههای ذیربط نظیر وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان حمایت، قوه قضاییه و تشکلهای مربوطه نمیشود.
به طور مثال صراحتا اعلام شده است که بسیاری از برنجهایی که در رسانه ملی با عنوان برنج ایرانی تبلیغ میشود وارداتی است اما نه تنها سازمان حمایت سکوت کرده بلکه انجمن برنج ایران نیز واکنشی در افشای آن نداشته است.
در همین زمینه محمدحسین برخوردار، رییس مجمع عالی واردات در این باره تاکید میکند که "بسیاری از برنجهایی که تحت عنوان برنج ایرانی در تلویزیون تبلیغ میشود از پاکستان و هندوستان وارد شده و ایرانی نیست. وارداتی بودن کالاهایی که با نام کالای ایرانی در تلویزیون تبلیغ میشوند باید از سوی رسانههای ملی و وزارتخانههای مربوطه افشا شود."
حسین معروف، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران نیز تاکید میکند که "اگر انجمن تولیدکنندگان برنج اعتراضی به تبلیغ برنج های وارداتی به عنوان برنج ایرانی دارد باید به دادستان مراجعه و اعتراض خود را قضایی کنند تا از تبلیغ این کالا جلوگیری شود."
اما از سوی دیگر بحث دیگری در مورد این کالاها مطرح است و آن اینکه بسیاری از این کالاها که عمدتا کالاهای ورزشی را شامل میشود به صورت قطعات مجزا وارد شده و سپس در ایران سرهم و نهایتا با نام کالای ایرانی فروخته میشود.
به گفته رییس مجمع عالی واردات، "برخی از کالاهایی که در رسانه ملی تبلیغ میشود آنقدر ساده است که قطعات آن وارد شده و بعد در داخل سرهم میشود و برای تبلیغ میگویند که این کالا صددرصد ایرانی است ولی کالاهایی که قطعات آن وارداتی است، صددرصد ایرانی نیست."
آنچه در این بین به عنوان مهمترین نکته در چالش پخش آگهیهای بازرگانی مطرح است موضوع رسیدگی و نظارت بر کیفیت این تبلیغات است.
مجید رضا حریری، رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران در این باره میگوید: "رسانه ملی که بودجه خود را از دولت دریافت میکند نباید نظیر رسانههای درجه3 به پخش تلهشاپینگ بپردازد بلکه باید علاوه بر مشخص کردن ایرانی یا خارجی بودن کالا اسنادی را برای اثبات کیفیت کالا ارائه دهد."
به گفته وی "فضای تبلیغاتی در فضای رسانه ملی انتقادهای بیشماری را به همراه دارد و متخصصان رسانه در زمینهی تبلیغاتی که در رسانه ملی ایران انجام میشود حرفهای زیادی داشته و به اعتقاد آنها فضای بازرگانی رسانه ملی ایران احتیاج به یک پالایش اساسی دارد."
او می گوید: "فشار اقتصادی به صدا وسیما که بودجه خود را از دولت دریافت میکند بسیار افزایش یافته است و این سیستم عریض و طویل و تنبل برای جبران هزینههای خود مجبور شده که هر کالایی را تبلیغ کند. تبلیغات در رسانه ملی به صورت تلهشاپینگ انجام میشود و این در حالی است که در هیچ جای دنیا رسانههای ملی و دولتی به تلهشاپینگ نمیپردازند و این قبیل تبلیغات از طریق رسانههای درجه3 هر کشوری انجام میشود."
او با اشاره به اینکه اکثر برنامههای تلویزیونی در ایام عید حامی مالی داشته است، می گوید: "صداوسیما باید در تبلیغاتی که پخش میکند تجدیدنظر کند و باید مشخص شود که کالایی که تبلیغ میشود ایرانی است یا خارجی تا کالای خارجی نتواند با عنوان کالای ایرانی تبلیغ شود."
به گفته او "کیفیت کالاهایی که از سوی رسانه ملی پخش میشود باید بررسی شده و این رسانه اسنادی را برای تایید کیفیت کالاها داشته باشد. در نهایت باید گفت که تبلیغات در تلویزیونهای دولتی و خصوصی با یکدیگر متفاوت است و رسانه ملی که بودجه خود را از دولت دریافت میکند نباید تن به پخش هر نوع آگهی بدهد."
بخشی دیگر از کارشناسان معتقدند رسانه ملی که همواره مخاطبان زیادی داشته است باید به عنوان امین مخاطبان در ارسال پیامها موشکافانه تر برخورد کند و از صحت آگهی ها با تعامل سایر سازمانهای ذیربط اطلاع یابد.
محسن چمنآرا، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در این باره میگوید: "صداوسیما باید قبل از پخش هر آگهی بازرگانی از سندیکاها و تشکلهای مربوطه تاییدیه بگیرد که جنس تبلیغ شده ایرانی است یا خیر. رسانه ملی باید برای کالاهایی که تبلیغ میکند از تشکلهای مربوطه استعلام بگیرد زیرا ما برای واردکنندگان و صادرکنندگان تمامی کالاها سندیکا داریم و این سندیکاها میتوانند کالاهایی که قرار است در صداوسیما تبلیغ شوند را تایید کنند."
او ادامه میدهد: "صداوسیما باید از این سندیکاها تاییدیه دریافت کند که آیا جنسی که با نام ایرانی تبلیغ میشود واقعا ایرانی و تولید داخل است یا وارداتی. تبلیغ باید قبل از پخش در رسانه ملی در تشکلهای مربوطه مورد بررسی قرار گیرد و صحت آنها باید پیش از پخش تایید شود."
معروف با اشاره به اینکه سندیکاهای مربوط به تولید، سندیکای مربوط به بستهبندی و انجمن صنایع غذایی و حتی انجمنها و سندیکاهای بهداشتی میتوانند بر این موضوع نظارت داشته باشند که آیا اطلاعاتی که در آگهیهای بازرگانی داده میشود واقعی است یا کذب می گوید: "به دلیل شرایط به وجود آمده به صداوسیما انتقادهای بسیار زیادی وارد است، وسائل بهداشتی و به ویژه برنجهایی که در صداوسیما با نام کالای صددرصد ایرانی تبلیغ میشود باید مورد رصد قرار گیرد و نباید تلویزیون صرفا به درآمدزایی خود فکر کند."
در همین زمینه محمدرضا بهرامن، عضو هیات ریسه اتاق بازرگانی تهران می گوید: "رسانه ملی باید به مبانی تبلیغات اشراف کامل داشته باشد تا کالاهای خارجی با عنوان کالاهای ایرانی معرفی نشده و فرهنگ مصرفگرایی و استفاده از کالاهای وارداتی به جای کالاهای تولید داخل در کشور ترویج نشود. با توجه به ماهیت اصلی رسانه ملی فعالیت آن نباید به گونهای باشد که به جای ترویج فرهنگ تولید، فرهنگ مصرفگرایی در جامعه ترویج یابد."
او با تاکید بر اینکه یکی از وظایف رسانه ملی این است که به مسائل فرهنگی و اقتصادی ورود پیدا کرده و نقش خود را در ترویج فرهنگ اقتصادی با توجه به نامگذاری امسال ایفا کند میگوید: "بودجه رسانه ملی دولتی است و باید فرهنگ، اقتصاد و مدیریت جهادی را در جامعه ترویج دهد. رسانه ملی باید به دنبال ارتقای تولید در کشور، استفاده از فرصتها، مدیریت جهادی در جهت کیفیت و کسب بازارهای نو باشد، نه اینکه با نحوهی ارائه تبلیغات بازارهای داخلی را برای کالاهای وارداتی آماده کند. ارائهی برخی تبلیغات در رسانه ملی کالاهای وارداتی را جایگزین کالاهای ایرانی کرده و شرایط را برای کشورهای رقیب فراهم و امکان سرمایهگذاری را در داخل از بین میبرد."
بهرامن با اشاره به نقش رسانه ملی در اقتصاد مقاومتی می گوید: "رسانه ملی وظایفی دارد و باید برخی نگاهها را که همسو با شرایط اقتصادی کشور است ترویج دهد، ولی برخی از تبلیغات با ماهیت وظایف اصلی آن مغایرت دارد."
به گفته عضو هیات ریسه اتاق بازرگانی تهران "نباید تولید ملی در رسانه ملی فدای نگاه درآمدزایی شود. تلویزیون باید به کالاهایی که تبلیغ میکند اشراف کامل داشته باشد تا مبادا جامعه از مسیر اصلی خود منحرف شود. مبانی تبلیغات در رسانه ملی نباید مغایر با اهداف و سیاستهای نظام باشد،لذا یکی از وظایف آن این است که کالاهایی را که تبلیغ میکنند مورد بررسی قرار داده تا انحراف نداشته باشند."
بهرامن با اشاره به این موضوع که تلویزیون باید آگاه باشد که کالاهایی را که تبلیغ میکند نظیر برنج در داخل تولید شده باشد و اگر کالا وارداتی است، باید نظارت شود که به عنوان کالای ایرانی تبلیغ نشود می گوید: "تلویزیون نباید نگاه درآمدی صرف داشته باشد زیرا مردم به رسانه ملی اعتماد دارند و این اعتماد نباید از مردم گرفته شود."
23231
نظر شما