در لایحه هوای پاک که ابتکار سه‌شنبه به مجلس می دهد، چه آمده است؟

زهرا تالانی: آلودگی هوای تهران و کلان شهرها سرانجام سازمان محیط زیست را وا داشت که لایحه ای در این زمینه به مجلس ارائه کند تا با الزام دستگاه ها، مشکل آلودگی هوا کم شود. در لایحه هوای پاک که قرار است معصومه ابتکار،‌ رییس سازمان محیط زیست این هفته به مجلس ارائه کند، علاوه بر آلودگی هوا، به موضوع ریزگردها هم اشاره شده است.

درباره این لایحه و تفاوتهای آن با قوانین گذشته، با یوسف رشیدی، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفتگو کردیم؛

سازمان محیط زیست برای کاهش آلودگی هوا، لایحه هوای پاک را تهیه کرده است. این برنامه متفاوت با برنامه جامع کاهش آلودگی هوا مصوبه سال 79 است؟

در واقع این لایحه تکمیل شده همان قانون مصوب سال 79 است که تا سال 84 به خوبی اجرا شد، اما از آن سال اجرای آن متوقف شد. در این لایحه ما تکالیفی را برای دستگاهها و وزارتخانه ها مشخص کردیم و در کل بر کیفیت هوا و ریزگردها متمرکز شدیم.

بنابراین همان مصوبه با استانداردهای امروزی تدوین شده است.

دقیقا. ما در این لایحه به استانداردهای جدید در خودروها و سوخت توجه کردیم. به طور مشخص وظایف وزارتخانه هایی مانند نفت، صنعت و کشور را اعلام کردیم تا قابل پیگیری باشد و در صورت عدم اجرا، از آنها سوال شود.

یعنی سازمان محیط زیست مجری این لایحه است و از دستگاههای مربوطه سوال می کند؟

پیگیری و سوال از دستگاهها برای اجرای وظیفه نمایندگان مجلس است. ما برای تصویب این لایحه پیگیری و برنامه ریزی می کنیم.

اما عنوان شده که این لایحه سختگیرانه است و با مسوولانی که قوانین زیست محیطی دراین باره را اجرا نکنند، برخورد می شود؟

ما تکلیف همه نهادها و دستگاهها را در کاهش آلودگی هوا مشخص کردیم و شاخصی مشخص کردیم که دستگاههای مرتبط در این زمینه باید در برنامه سالانه خود به آن توجه کنند.برای همین گفته می شود که سختگیرانه است اما ما در مقام برخورد با متخلفان نیستیم و این وظیفه مجلس است.تنها ما می توانیم به مجلس فشار آوریم که با متخلفان برخورد کند ،چون وقتی در سال 84 ،برنامه جامع اجرا نشد کسی هم پی گیری نکرد و هیچ سوالی هم از دولت نشد. در واقع این قانونی است که به شخص و دولت بستگی ندارد و دیگر نمی توان سلیقه ای رفتار کرد.

به تغییراتی که در این مصوبه ایجاد شده اشاره می کنید؟

ما به دنبال راهکارهای بلند مدت در کاهش آلودگی هوا هستیم چون زوج و فرد کردن خودروها،تعطیلی مدارس و این کارها باید در شرایط اضطرار گرفته شود. همچنین ما در این لایحه بیشتر بر سوخت و خودروها متمرکز شدیم چون سوخت و خودروها باید استاندارد یورو 4 داشته باشند. چون با برداشتن تحریم ها، خودروسازان و وزارت نفت بهانه ای ندارد.

یعنی سازمان همچنان معتقد است که عامل آلودگی هوا، خودرو و سوخت است؟

هر دو این موارد موجب آلودگی هوا شده است، ما اگر بنزین را یورو 4 هم کنیم چون خودروهای ما استاندارد نیستند تاثیری در کاهش آلودگی هوا ندارد. متاسفانه تا کنون خودروسازها به بهانه های مختلف از استاندارد سازی خودداری کردند اما دیگر هیچ عذری پذیرفته نیست و ما با جدیت برخورد می کنیم. البته مشکل سوخت هم باید حل شود که تا خرداد سال 93 تمام جایگاهها یوررو 4 می شوند.

به موضوع معاینه فنی هم در این لایحه اشاره شده است؟

ما مکاتباتی برای کاهش زمان معاینه فنی به دو سال انجام دادیم که چون نتیجه نگرفتیم در غالب این لایحه ارائه کردیم. البته بحث ما این است که باید در کل ساختار اجرای آن هم بازنگری شود، یعنی آلودگی صوتی و بحث کاتالیست در خودرو باید در معاینه فنی دیده شود.

در مورد صنایع آلاینده چطور؟

ما امسال هم با این صنایع آلاینده برخورد و برخی را هم تعطیل کردیم.اما در کل باید این صنایع به خارج شهر منتقل شود و به مرور این کار را انجام می دهیم.البته برخی صنایع هم باید به سمت استاندارد سازی پیش بروند.باید توجه داشت که این قانون برای تمام کلان شهرها است و تنها مختص تهران نیست.

به ریزگردها هم اشاره کردید، برای مهار و کنترل آن چه برنامه ای پیشنهاد دادید؟

ریزگردها هم مشکل جدید شهرهای مرزی و تهران هستند که در گذشته وجود نداشت اما امروز نقش مهمی در آلودگی هوا دارند. ما کنترل و مهار و احیای تالابها را در نظر داریم. همچنین وزارت نیرو موظف است که حق آبه تالاب ها را پرداخت کند. در کل دولت را موظف کردیم که از استانهای مرزی و تالاب ها حمایت کند و بودجه ای را برای آنها اختصاص دهد.

یکی از مسائلی که کارشناسان برای کاهش آلودگی هوا مطرح می کنند،توسعه خطوط مترو و حمل و نقل عمومی است. در این لایحه به این موضوع اشاره شده است؟

ما در سازمان معتقدیم که ابتدا باید خودروهای فرسوده از دور خارج شوند و موتورسیکلت ها هم ساماندهی شوند. در اینصورت توسعه خطوط حمل و نقل عمومی می تواند پاسخگو باشد. البته شهرداری در این زمینه خوب عمل کرده اما باید همه کارها در کنار هم انجام شود تا کمکی به کاهش آلودگی هوا کند.

۴۷۲۳۲