جنگ یا صلح؟ تعیین کننده نهایی بیروت است(بخش 2)

اپیزود دوم:
پس از 11 سپتامبرو حوادث بعداز آن، ایالات متحده دل نگران از آنچه بالقوه میتواند تهدیدی جدی علیه منافع این کشوردر جهان تلقی شود،تمامی سر فصل های راهبردی امنیت ملی خود رابا2 شاخص "امنیت پایداربرای آمریکا"و "لزوم عبور از متحدان برای تحقق آن در صورت ضرورت" خصوصا در خاورمیانه و خلیج فارس مورد مطالعه و ارزیابی جدی قرار داد.
مهمترین سر فصل های این بازنگری بر3سر فصل "1- و اینک چگونه بودن در کل جهان؟2- چگونه ماندن درتمامی مناطق استراتژیک؟ 3- چگونه شدن متحدان سنتی" شکل گرفت ،خصوصا و به عنوان یک امر فوری در خاورمیانه. آنچه به ویژه مقامات اطلاعاتی،سیاسی ،تحلیل گران و استراتژیست های آمریکایی را در توجیه پذیرش و پیاده سازی این 3 سر فصل راهبردی متقاعد ساخت ، ماهیت تحولات خاور میانه ای معطوف به ایالات متحده بود که صرف نظر از جنس ملیتی به شدت عربی به ویژه سعودی محور آن،خود در ساختاری ایدئولوژیکی عمیقا ماهیتی ضد آمریکایی و جنگ طلبانه داشت . اینها نکاتی نبوده ونیستند که ایالات متحده بتواند آنها را نادیده بگیرید.ضمن آنکه به خودی خود نشان می داد ماهیت جامعه عربی هم در ساختار و هم در برداشت های ایدئولوژیک به سوی یک تفاوت اساسی با آنچه که تا کنون بوده، در حرکت است و حاکمیت های کنونی قادر به کنترل و مدیریت عواقب آن نیستند. شاید بتوان ادعا کرد تحولات مصر برای آمریکا ئی ها نقطه عطفی دراثبات نظریه 3 گانه شان در قبال تحولات خاورمیانه بود. از دید آنها"صرف متحد بودن تضمین کننده پایداری نیست. باید از تحولات جلوتر بود".
شخصا فکر میکنم پس از 11سپتامبر محور سیاست قطعی واشنگتن برمبنای ایجاد تحولات بنیادین در ساختار ها ی سیاسی خاورمیانه شکل گرفت. جنگ لبنان بی شک نقطه آغاز این تحول و تغییر ات در عصر جدید بود.اگرچه مسیر جنگ و تبعات بعدی به نحو مطلوبی پیش نرفت،اما از دید واشنگتن درست پیش نرفتن به معنای کنار گذاشتن اصل آنچه" ضرورت ایجاد و اعمال آن است"نیست. مشاهده تحولات 3سال اخیر در خاورمیانه عربی همگی نشان دهنده حرکت سینوسی اما ممتد ایالات متحده و وجود پدیده ای نامتعارف در منطقه است. آیا این پدیده ها متاثر از همان نگاهی ست که خانم رایس 6 سال پیش به آن اشاره ای مستقیم وتمثیلی کرد؟شاید ! . 3 سال است خاورمیانه لحظه ای آرام و قرار ندارد و رژیم ها در کشاکش درونی نیروهای سیاسی و اجتماعی خود در حال تغییر چهره و مواضع هستند. دقیقا چه خواهد شد؟دقیقا نمیدانم !چه بسا همه تحولات هم تماما به سود آمریکا پیش نرود.اما همینقدر میدانم سیاست کلی تشکیل کلونی های جدید از کشورهای خاورمیانه ای-عربی با 3 رویکرد از سوی ایالات متحده با جدیت تمام در حال پیگیری ست.اول تغییر رژیم ها.دوم تغییر مرزهاو سوم تغییر ماهیت ایدئولوژیک حکومتها.تا آن زمان شاید این لبنان باشد که مجبور به دادن تاوان این کشاکش استراتژیک باشد.تری دژاردن روزنامه نگار قدیمی فرانسوی یک بار به درستی اشاره کرده بودتا تکلیف لبنان روشن نشود ،تکلیف هیچ جای دیگر خاورمیانه روشن نخواهد شد. matinmos@gmail.com