فاطمه محمدی‌نژاد: نخستین تحلیل گازهای منتشر شده از هواپیماهای خطوط هوایی نشان می‌دهد که این هواپیماها از زمان شروع اندازه‌گیری دمای زمین در سال 1850 تاکنون، به میزان 4 تا 8 درصد در افزایش گرمای هوا تاثیر داشته‌اند. این میزان معادل 0.03 تا 0.06 درجه سانتی‌گراد است.
به گزارش نیچر، این تحلیل‌ها که توسط دانشمندان جوی دانشگاه استنفورد کالیفرنیا انجام گرفته، هم‌چنین نشان می‌دهد که در قطب شمال اثرات بخار برجای مانده از هواپیماها حدود 15 تا 20 درصد در گرمای هوا تاثیر داشته است. به احتمال زیاد در دورانی که کشورها درصدد بررسی نقش صنعت هوانوردی بازرگانی در گرمایش هوا هستند، نتایج این تحلیل به‌دقت بررسی خواهد شد.
سالانه حدود 35 میلیون پرواز تجاری انجام می‌شود. گزارش‌های رسیده از اروپا حاکی از آن است که سران اتحادیه اروپا درصددند بر گازهای خروجی از هوپیماها مالیات کربن وضع کنند، به همین دلیل شرکت‌های هواپیمایی تحت فشار زیادی قرار گرفته‌اند. اما در آمریکا تحقیقات کمی انجام گرفته است.
مارک جاکوبسون، یکی از مهندسان استنفورد که نتایج تحلیل‌های خود را در اجلاس سالانه اتحادیه جغرافیای ایلات متحده در کالیفرنیا ارائه داده، معتقد است مطالعات پیشین تنها تاثیر پروازهای تجاری را بررسی کرده بودند، اما این نخستین تحقیقی است که از داده‌های واقعی انتشار گاز و مایعات بین سال‌های 2004 / 1383 تا 2006 / 1385 برای محاسبه گرمازایی این پروازها انجام گرفته است.
جاکوبسون و گروهش در مطالعه اخیر خود مدلی را برای ضایعات هواپیماها ارائه کردند که ترکیبات جوی، ابری بودن هوا و ترکیبات فیزیکی ضایعات بخصوص کربن سیاه را بررسی می‌کند.
جاکوبسون در ارائه خود بیان داشت که چگونه این مدل برای یک دوره 9 ساله، یعنی از سال 2004 / 1383 تا 2013 / 1392 طراحی شده است. این مدل قادر است خصوصیات بخار بر جای مانده از هواپیما را بر اساس اندازه ذرات درون ضایعات و تغییرات آن‌ها در طول زمان محاسبه کند.
در بسیاری از مطالعات پیشین تصور می‌شد که تاثیر گازهای منتشر شده از هواپیماها همه جا یکسان است. اما تحلیل‌های جدید نشان داده‌اند که این گازها میزان شکست ابرهای سیروس را در جایی که بخار منتشر شده زیاد بود، بیشتر کرده و در برخی مکان‌ها نیز در نقاط پایین‌تر جو با بالا بردن دمای هوا و کاهش رطوبت، میزان شکست ابرهای سیروسی را کمتر کرده‌اند.
به گفته جاکوبسون، اگر انتشار کربن سیاه از هواپیماها 20 برابر کمتر می‌شد، گرمایش هوا متوقف می‌شد و روند آرامی در خنک شدن هوا با بخار مایع منتشر شده از هواپیماها آغاز می‌شد. وی افزود مطالعات گروه در حال بررسی پایانی است و بزودی منتشر خواهد شد.
دیوید فاهی، از آزمایشگاه تحقیقات سیستم زمین در بولدر کلرادو می‌گوید: «مطالعاتی چون تحقیق جاکوبسون پس از تحقیقات ناقص در مورد این موضوع، برای پر کردن خلاء داده‌های انتشارات هواپیمایی، بسیار مهم هستند. اکنون سران اروپا به دنبال وضع مالیات بر روی کربن برای همه خطوط هواپیمایی هستند. اما برای رسیدن به یک مالیات واقع‌بینانه، تحقیقات با کیفیت بیشتری در زمینه تاثیر اینگونه ضایعات مورد نیازند».
نظر شما