به گزارش خبرآنلاین آیت الله محسن غرویان و دکتر حسین باهر در گفت و گویی با مهر به بررسی روش های تعلیم آموزه های دینی به کودکان پرداختند. در ادامه گزیده حرف های آنها را می خوانید.
آیت الله محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة:
* کودکان هم از یک درجه ای از معارف فطری و مطابق با فطرت انسانی برخوردار هستند هم در رابطه با جنبه های عقل نظری هم در عقل عملی. یعنی خوب و بد را در سطح خودشان و درست و نادرست را هم در مسائل نظری تشخیص می دهند. معارف دینی را باید مطابق با فطرت عقل و فطرت دل در کودکان بیان کرد و به زبان خود آنها مطالب را به کار گرفت.
* در کودکان قدرت تخیل از قدرت تعقل قویتر و مؤثرتر است، لذا از داستان ها و صحنه سازی های تخیلی باید برای انتقال معارف دینی و مفاهیم مذهبی استفاده کرد و اینها را در قالب داستان بیان کرد.
* فلسفه برای کودکان در کشورهای غربی یک شاخه مهمی از آموزش شده است. ما فلسفه برای کودکان ننوشته ایم و مقام معظم رهبری بر نوشتن فلسفه برای کودکان تاکید دارند.
* فلسفه از مسائل عقلی است همانطور که ریاضیات از این نوع است. یکسری از اعتقادات ما هم جزو مسائل فلسفی است باید در قالب تنزل یافته ای این مسائل فلسفی را به کودکان منتقل کنیم تا پایه های اعتقادی در آنها محکم بشود.
* ابزارهای لازم برای این کار همان قالب های مختلف هنری است. ابزاری مثل فیلم و داستان و کتاب و نوشته و امثال اینها همه ابزارهایی هستند که متناسب با سطح کودک باید از آنها استفاده بشود. بعضی از کودکان هنوز سواد خواندن و نوشتن را پیدا نکرده اند آنها را باید از طریق ابزارهای فیلم و سینما و داستان و بازی های گروهی با مفاهیم دینی آشنا ساخت.
* در سنین کودکی برای افزودن بر غنای معرفت دینی کودکان متناسب با سطح آنها بیشتر باید از مفاهیم اخلاقی شروع کنیم مثلا مفهوم محبت، کمک به دوستان، احترام گذاردن به پدر و مادر و معلم و بزرگترها، و از اینگونه مسائل شروع کنیم آنوقت اخلاق کودکان را به خداباوری می رساند. یعنی کودکان از طریق اخلاق باور خدا به آنها متقل می شود راه ورودش هم گوشزد کردن مفاهیم اخلاقی و روحی و ارزشهای روحی به آنها است.
دکتر حسین باهر، استاد بازنشسته دانشگاه شهید بهشتی :
* با عملکرد پدر و مادر و عدم تحمیل کودکان در جلسات اجباری ای که برای قرائت قرآن و مسائلی از این دست وجود دارد می توان کودکان را با آموزه های دینی آشنا ساخت.
* برای کودکان جلسات عمومی ای که معمولا همه برنامه های فزهنگی، هنری و ادبی وجود دارد بگذارند و در کنار اینها به طور ضمنی برنامه های قرآنی را بگنجانند. یا مثلاً بعضی از خانواده ها ماهی یک هفته ای یا دو هفته در میان، یک جلسه خانوادگی می گذارند در آن همه برنامه های بگو و بخند و خوردن و خوابیدن و همه چیز است ضمنا از یک استاد قرآنی هم دعوت می کنند که به طور ضمنی و تشویقی به کودکان آموزه های دینی را تعلیم دهد.
* باید از ابزارهای نوین و تکنولوژی های روز در ساختن فیلم ها و کارتون هایی با مفاهیم و موضوعات دینی بهره برد. تشویق و عملکرد خود پدر و مادر نیز مهمترین ابزار است. باید خانواده تکنولوژی های روز را در اختیار کودکان قرار دهد مثلا سی دی های صوت قرآن، یا داستان های قرآنی و هنرهایی که در مسائل دینی وجود دارد. اینها را به همان جذابیت و جالبی تعالیم دیگر برای کودکان آموزش دهند. مثلا کتاب داستان راستان آقای مطهری را که داستان های قرآنی را به زبان کودکانه فراهم کرده است با تکنولوژی های روز و مدرن، تبدیل به فیلم و کارتون کرد.
* امروزه با بکارگیری هنر و با استفاده از تکنولوژی های مدرن مسائل علمی تاریخی را به افراد منتقل می کنند. داستان حضرت یوسف به خصوص به چاه افتادن و از چاه بیرون آمدن وی برای کودکان بسیار جالب است که بایستی به صورت کارتون در بیاید.
* مستندهای حیوانی نشان دادن تنوع زیستی حیوانات و گیاهان چه از طریق سینما و تلویزیون و چه از طریق موزه ها و باغ وحش می تواند تأثیر مثبت در خداباوری کودکان داشته باشد مخصوصا اینکه بعد از نشان دادن هر کدام از اینها یک جل الخالق گفته شود.
* تأکید بر مسائلی که مورد جلب و جذب کودکان می شود بر غنای معرفت دینی آنها می افزاید. یعنی تأکید بر واقعیات مثلا به کودک گفته شود اگر کار نیکو انجام دهی چه آثاری دارد و اگر مرتکب عمل زشت بشوی و بدکاری کنی عاقبتش چیست. چیزهایی ملموسی از این دست. اینکه کودک را از جهنم بترسانیم یا از بهشت برایش بگوییم و مسائل متافیزیکی قرآن برایش قابل پذیرش نیست و نباید اینگونه مسائل برای کودک مطرح شود. زیرا کودک علی الحساب از خاک برآمده و با افلاک کاری ندارد.
/6262
نظر شما