صحنه آهسته انفجار آتشفشانی که در نیویورک فوران کرد

مجید جویا: آتشفشان‌شناسان آمریکایی در جدیدترین آزمایش خود، خرج‌های منفجره‌ای را که در یک چمن زار در آشفورد نیویورک دفن شده بودند، منفجر کردند. کاری که در نتیجه آن، 12 دهانه کوچک آتشفشانی روی زمین فوران کرده و گرد و غبار آن تا 80 متر به آسمان پرتاب شد. هدف آزمایش این بود که با جزئیات به شدت شبیه به واقعیت، آنچه را در هنگام یک فوران اتشفشانی از دل زمین رخ می‌دهد، بازسازی کنند.
 

گرگ ولنتین، آتشفشان شناس در دانشگاه بوفالو در نیویورک و سازمان دهنده این آزمایش می‌گوید که برای بعضی از آزمایش‌ها «شما باید شلخته و اهل بیرون رفتن باشید».
17 دانشمند و 19 دانشجو از 5 کشور به این چمن‌زار آمده بودند تا این آزمایش‌ها را در روزهای 7 و 8 ماه مه/17 و 18 اردیبهشت انجام دهند. آنها برای نظارت بر هر آزمایش از آرایه‌ای از ابزارها شامل دوربین‌هایی با سرعت بالا، زلزله سنج و میکروفون‌هایی با فرکانس پایین فروصوت استفاده کردند. ولنتین می‌گوید: «ما همان اطلاعاتی را جمع می‌کنیم که در یک فوران واقعی اتشفشانی گردآوری می‌کنیم».
جیکوب تادیوسی که در مرکز ملی ژئوفیزیک و اتشفشان شناسی رم، بر روی آتشفشان‌ها تحقیق می‌کند، می‌گوید: «این کار می‌تواند ما را به راهی هدایت کند که بتوان با استفاده از آن اتشفشان‌های فعال را نظارت کرد، و به مسئولان ایمنی کمک کرد که تصمیم بگیرند در چه جایی دسترسی عمومی به آتشفشان‌هایی همانند استرومبلی ایتالیا را محدود کنند. هر شب ده‌ها توریست به استرومبلی می‌آیند تا نمایش‌های این چشمه چشمنواز آتش را تماشا کنند».
ولنتین می‌گوید که انفجارهای کنترل شده می‌توانند جزئیاتی را درباره انفجارها به ما بدهد که هرگز نمی‌توان از آزمایش‌های پشت میز به دست اورد. برای مثال بسیاری از آتشفشان‌ها به طور مکرر از یک دهانه فوران می‌کنند، ولی با این وجود در مورد نحوه تاثیری که دهانه‌ای که پیش از این هم فوران کرده بر شکل فوران‌های بعدی در همان دهانه می‌تواند بگذارد، ازمایش‌های اندکی انجام شده است. در نسخه محدودتر آزمایش‌های نیویورک که در سال 2012/1391 انجام شده است، تادیوسی، ولنتین و دیگران دریافتند که تکرار فوران از یک دهانه، مسافتی را که سنگ‌ها به بیرون پرتاب می‌شوند محدود می‌کند و هرچه دهانه ژرف‌تر شود، پرتاب‌های خطرناک هم محدودتر می‌شوند.
این بار اما، تیم ولنتین دو چاله را حفر کردند (که یکی از آنها یک متر عمق داشت و دیگری 1.5 متر)، و آنها را با لایه‌هایی از مواد طبیعی همانند ماسه و شن با ذراتی در اندازه‌های متفاوت پر کردند. این دانشمندان مواد منفجره را در اعماق متفاوتی قرار دادند. ولنتین می‌گوید: «این بیشتر شبیه به یک بشکن بود تا یک انفجار». آنچه باقی ماند، دهانه‌هایی به پهنای 2 متر و ژرفای 45 سانتی‌متر بود..
جنی بارکلی، آتشفشان شناس در دانشگاه آنگلیای شرقی نورویچ در انگلیس که در این تحقیق نقشی نداشته است. می‌گوید: «این کار توانست به دانشمندان کمک کند که درک بهتری از انفجارهای متناوب و کم عمق پیدا کنند؛ همانند آن انفجارهایی که هنگام داغ شدن آب‌های زیرزمینی در مجاورت ماگما رخ می‌دهند. با این وجود، هنوز مشخص نیست که آیا این انفجارهای آزمایشی آن قدر نتایج غیر طبیعی برای مامورین به همراه دارند که نقشه‌های خطر آتشفشان‌ها را از نو طراحی کنند یا خیر».
53271