راه اندازی سامانه «اشتراک گذاری ویدئو» از چند جهت ، مهم می نماید. این اقدام با تقاطع چند موضوع به ظاهر مستقل، قابل تبیین است :
1- روند دنیای ارتباطات به سوی «چندرسانه ای » حرکت می کند تا حدی که برخی از نظریه پردازان ، مرگ رسانه هایی را که همچنان در بی توجهی به این روند بمانند، محتوم می دانند . اگر تاکنون هر یک از مدیوم های رسانه (مطبوعات ، رادیو ،تلویزیون و اینترنت) ضمن همزیستی ، اما با تکیه بر نقاط ممیزه و انحصاری خود ، رقابت هایی با یکدیگر داشته اند ، این همزیستی از رقابت به همکاری تغییر شکل داه است ؛ بعلاوه خصلتی هم افزا نیز می یابد تا «وجوه ممیزه رسانه ها» به خدمت همدیگر در آیند . پاسکاری های رسانه ای نیز در همین چارچوب قابل تفسیر است . وقتی یک مدیوم با محدودیت سقف پرواز مواجه می شود از خرج یا سوخت مدیوم دیگر استفاده می کند و صورت بندی تازه ای پدید می آید که سخاوتمندانه به یکدیگر ارجاع دهند .
2- با ظهور نسل جدید فناوری و پیدایش «باند پهن» و ضریب نفوذ بالا و حیرت آفرین، آحاد بشریت با شعار «همه وقت، همه جا و برای همه» از مفاهیمی قدیمی مثل ارتباط (connection) به اتصال دائم و بر خط (connectivity) می رسند که تحولی شگرف در الگوی روابط انسانی پدید می آورد . تحولی که طلیعه های آن ، پیشتر بسیاری از الگوهای مسلط و رایج در تحلیل مناسبات (از عهد وستفالی تاکنون) را به چالش کشیده است ، مرزهای جغرافیایی را کم اثر یا بی اثر ساخته است، ژئو پلیتیک یکسره متفاوتی را به تصویر کشیده است ، معادلات امنیتی را تغییر مبنایی داده است ، بازیگری صحنه را از «صرفا دولت ها» ستانده و سهم قابل توجهی به بازیگران نو پدید ( سازمان های مردم نهاد ، شبکه های اجتماعی و جهان وطن و حتی فرد) داده است .
3- مقوله «روزنامه نگاری شهروندی» انحصار سابق فعالیت روزنامه نگاری را شکسته و همه شهروندان با اتکا به ابزار همراه و نمایش و مشارکت از طریق وبلاگ و شبکه های اجتماعی ، لشگر روزنامه نگاران آماتور را ساخته اند . اگرچه این پدیده از جهت اخلاق حرفه ای و مقولاتی مثل حریم خصوصی ، راستی آزمایی و رعایت قوانین ، مخاطراتی دارد که در مدل سنتی روزنامه نگاری متمرکز ، ضابطه مند بود (و یا لااقل ضمانت اجرایی داشت ) اما در عین حال فرصتی برای رسانه های کارآفرین و پویا پدید می آورد که به مدد بهره برداری از مواد دریافتی از آماتورها ، پردازش حرفه ای نیز می کنند و از این طریق ، دامنه خود را گسترش می دهند.
4- فعالیت های مشابه در سطح بین المللی و یک مورد نسبتا موفق داخلی (آپارات) نشان می دهد بهره گیری از این الگو می تواند یک فعالیت جذاب ، اثر بخش و حتی جریان ساز رسانه ای باشد که به دلیل بداعت یا ضرورت سرمایه گذاری سنگین در آن ، به اصطلاح دست ، هنوز زیاد نیست و لذا تا نقطه اشباع فاصله دارد و می تواند پله های توفیق را با سرعت طی کند. هرچند مقررات گذاری (در سطح حاکمیت) و یافتن راهکارهای قانونی برای تعریف مرزهای این نوع فعالیت با تفسیری که از قانون اساسی در خصوص سازمان صدا و سیما وجود دارد ضروری است . زیرا با گسترش «پهن باند » و فراگیری خصلت هایی چون «تحرک» و «همگرایی» که در ابزارهای هوشمند و همراه پدید آمده ، همه شهروندان عملا ایستگاه های تلویزیونی ، حتی با قابلیت پخش زنده هستند و لذا ضروری است قوانین موجود با توجه به اقتضائات روز ، بازنگری یا روز آمد شوند .
5- اگرچه هر گونه فعالیت مشارکتی و تعاملی (و از جمله شبکه های اجتماعی ) از ویژگی های نسل دوم وب است اما با طلیعه نسل سوم وب که گفته می شود وب هوشمند و ویژه نخبگان است باید چاره ای برای افزودن رنگ و بو و مختصات نسل جدید وب بر مدل رایج کرد تا انبوه اطلاعات و بویژه اطلاعات تکراری یا کم ارزش، کاربرفرهیخته را عاصی نکند و احساس کند به مدد هوشمندی سامانه و یا انرژی گذاری مجریان رسانه ، در وقت و انرژی او صرفه جویی شود .
6- مواجهه یک فرهنگ یا یک ملت با تحولات یا پدیده های مدرن اگر انفعالی و یا انکاری باشد قطعا در درازمدت جواب نمی دهد (اگر چه در پاسخگویی کوتاه مدت آن نیز تردید وجود دارد ) همچنان که در حوزه علم و فناوری ، جامعه ای که یکسره مصرف کننده باشد نقشی در سیاستگذاری و جهت دهی جریان علمی دنیا ندارد و کشوری که تراز صادرات و واردات آن منفی باشد اقتصادی ورشکسته را در افق خود می بیند، در حوزه هایی چون جامعه اطلاعاتی نیز ملتی که شکاف بزرگ بین مصرف کنندگی و تولید کنندگی او ( مثلا در اینترنت) باشد محکوم به انفعال است . اهمیت این موضوع برای ما که مدعی بینش و ارزش هستیم و ایفای نقش راهبری را دنبال می کنیم مضاعف می نماید. در عین حال با درک و دریافت درست از الگوهای روز باید متوجه تغییراتی که در صحنه بازیگران به وجود آمده نیز باشیم .
7- مدل «طرح ریزی استراتژیک» ایجاب می کند که با اتکا به نقاط قوت خود به دنبال فرصت آفرینی باشیم . نقاط قوت معمولا از امکانات یا فعالیت های انحصاری یا وجوه ممیزه ناشی می شود . علاوه بر این ، آموزه های بازاریابی بر راهبرد «رهبری تفاوت» تاکید دارند . این دو نگره سبب می شود چشم انداز روشنی فرا روی این سامانه – که به جامعه بزرگ دانشجویی ، مثلا در خانواده دانشگاه آزاد اسلامی اتکا دارد – فراهم آورد . این ، آورده و سرمایه کمی نیست .
سخنرانی ارائه شده در مراسم رونمایی از پایگاه «اشتراک گذاری ویدئو» دانشگاه آزاد اسلامی (آزاد ویدئو)
نظر شما