به گزارش خبرآنلاین، حاکم نیشابوری و المستدرک علی الصحیحین(با تأکید بر اخبار مناقب)، به کوشش علیرضا حیدری نسب از سوی انتشارات علمی و فرهنگی روانه بازار نشر شد. حاکم نیشابوری به اقرار محدثان عامه، چهره ای برجسته و نظریه پردازی کم نظیر در مذهب اهل تسنن بود که در رعایت خط فکری حاکم بر جامعۀ اهل سنت کوتاهی نداشت.
هرچند وی نیز مطابق معمول مناقب خلفا را به ترتیب خلافت آورد، اما کارش، بویژه در مورد صحیح شمردن تعداد قابل توجهی ازمناقب امام علی (ع) از جمله احادیث «طیر» و «ولایت»، به مذاق بعضی از افراد خوش نیامد، از این رو تصحیحات او را به صورت های گوناگون مورد نقد قرار دادند و بعضی او را شیعه، رافضی و خبیث خواندند.
در مورد انگیزۀ نگارش مستدرک اینطور نقل شده: به سبب رویدادهای سیاسی پس از درگذشت پیامبر و پدید آمدن گرایشهای گوناگون مذهبی، اختلاف نظر دربارۀ حدیث صحیح و تعداد آن بسیار بالا گرفت؛ پس حاکم نیشابوری و مستدرک، که کتاب تکمیلی او بر صحیحین به شمار می رود، را در مقام دفع شبهۀ قلّت حدیث صحیح نوشت، که با توجه به آن می توان به پاره ای احادیث خارج از صحیحین در باب شناسایی جریان شایستۀ پیشوایی امت پس از پیامبر دست یافت. وی قریب به یک سوم حجم مستدرک را به معرفی صحابه و مناقب آنان اختصاص داده است.
این کتاب در دو بخش و یک خاتمه سامان یافته است. دربخش نخست پس از بیان اهمیت و تاریخ حدیث تا تألیف صحیحین، حاکم نیشابوری و مستدرک معرفی شده و در بخش دوم محورهای منقبت در قرآن، پیوند توجه به مناقب و حیات شریعت، ویژگی ها و امتیازات مناقب و اخبار فضل عترت و آسیب شناسی اخبار مناقب مباحثی دربارۀ اسناد و محتوای اخبار مستدرک، بویژه در باب مناقب مطرح شده و بخش پایانی به بیان نتایج و پیشنهادها اختصاص یافته است.
علیرضا حیدری نسب در مقدمه این اثر نوشته است: «با تحقیق کردن و مقایسۀ میان مستدرک با صحیحین، نادرستی تخطئۀ حاکم و همسانی مستدرک با صحیحین معلوم می شود. همچنین دانسته می شود که حاکم نیشابوری با تألیف این جامع حدیثی درواقع خدمت بزرگی به گسترش دامنۀ اخبار صحیح کرده است. آنچه او در مناقب خاندان پاک پیامبر آورده، تنها درصدی از اخبار صحیح بوده که شیخین(بخاری و مسلم) به هر دلیل از اخراج آن خودداری کردند.»
6060
نظر شما