دومینوی رژیم اعراب درست از آب در نیامد

تعدادی از خبرنگاران غربی که طی ماه های گذشته تحولات مربوط به کشورهای عرب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را پوشش داده اند، در یک نشست عمومی در محل پارلمان انگلیس اعلام کردند که پیش بینی سقوط دومینو وار رژیم های عرب درست از آب درنیامد.
 
در این جلسه که شب گذشته و به میزبانی سه تن از نمایندگان پارلمان انگلیس، به نام های الکس کانینگهام، جان کرایر و پل فلین و با حضور خبرنگاران چند شبکه بین المللی برگزار شد همچنین مواضع دوگانه کشورهای غربی در قبال تحولات برخی کشورهای عرب مورد انتقاد قرار گرفت.
در ابتدای این جلسه، 'جاناتان راگمن' دبیر اخبار خارجی شبکه تلویزیونی 'کانال 4' انگلیس درباره شروع انتفاضه جهان عرب از تونس، گفت: هنگامی که ما تازه توانسته بودیم مادر آقای 'بوعزیزی'، مردی که در تونس اقدام به خودسوزی کرده بود، را پیدا کنیم، متوجه شدیم که الجزیره عربی در حال پخش مصاحبه ای زنده با اوست.
وی افزود:ماجرای خودسوزی بوعزیزی و مصاحبه الجزیره با مادر او در برانگیخته شدن خشم مردم تونس و آغاز تحولات در آن کشور خیلی موثر بود.
راگمن همچنین به تعداد زیاد تجهیزات دریافت شبکه های ماهواره ای در قاهره اشاره کرد و گفت: این مساله می تواند نشانه ای از عطش مردم برای دسترسی به اطلاعات آزاد باشد.
'بیل نیلی' دبیر اخبار خارجی شبکه 'آی تی وی' نیز ضمن اشاره به علاقه مردم به اخبار آزاد گفت: در جریان اعتراضات جهان عرب مصاحبه با مردمی که عادت به رسانه های آزاد ندارند خیلی سخت بود و بویژه در لیبی و بحرین مردم به خاطر تبعات بعدی و برخورد عوامل حکومتی، علاقه ای به مصاحبه با ما نداشتند.
وی افزود: وقتی جنگ عراق و افغانستان شروع شد ما خبرنگاران پیش خودمان فکر می کردیم، گزارش این جنگ ها سخت ترین کاری است که به ما محول شده، اما بعداً در بهار جهان عرب، با چالشهای بسیار دشوارتری روبرو شدیم.
او درباره سفر اخیر خود به لیبی گفت: من و حدود بیست خبرنگار دیگر به دعوت دولت لیبی به آن کشور سفر کردیم و از همان اول متوجه شدیم که قرار است روایت دولت لیبی را از تحولات آن کشور پوشش دهیم.
'ما را در یک هتل پنج ستاره اسکان دادند و بطور مرتب از ما می خواستند تا با مقامات دولتی و از جمله سیف الاسلام پسر معمر قذافی و دیگر شخصیت های حکومتی لیبی مصاحبه کنیم که این مساله نشان می دهد دولت لیبی نیز به اهمیت تبلیغات و رسانه بخوبی واقف است.
وی اظهارداشت: دولت لیبی به دنبال این بود که شورشیان مستقر در شرق آن کشور را گروههای تروریست و بنیادگرا معرفی کند و به همین دلیل مدام به ما می گفت اینها که تفنگ به دست گرفته اند مردم عادی لیبی نیستند.
دبیر اخبار خارجی تلویزیون 'آی تی وی' گفت: من اخیرا سفری هم به واشنگتن داشتم و آنجا نکته جالبی را از یک مامور بازنشسته سازمان سیا شنیدم. این مامور سابق سازمان سیا به من می گفت که همیشه اطلاعات سازمان های جاسوسی دو قدم جلوتر از رسانه ها بود اما در تحولات اخیر جهان عرب این سازمان ها دو قدم از رسانه ها عقب تر هستند و حتی بعضا تحلیل های خود را بر اساس اخبار رسانه ها تنظیم می کنند.
'جکی رولند' خبرنگار انگلیسی شبکه الجزیره نیز در ابتدای این نشست درباره تاثیر متقابل یوتیوب و الجزیره توضیح داد و گفت: الجزیره برخی از تصاویر خود را از یوتیوب تهیه می کند و بعداً همین تصاویر دوباره توسط افرادی در این شبکه اجتماعی بارگذاری می شوند.
وی گفت: در حوادث جهان عرب، الجزیره به جای اینکه فقط گزارشگر باشد خود به بخشی از داستان تبدیل شد.
وی افزود: شبکه الجزیره و بویژه بخش عربی آن تاثیر مستقیمی در نحوه شکل گیری اعتراضات داشت و به همین دلیل دولت مصر در ابتدا ادامه کار ما را در آن کشور ممنوع کرد.
خانم رولند سپس به نقش شبکه های اجتماعی اشاره کرد و گفت: اجتماعات میدان تحریر قاهره یک اتفاق 'فیس بوکی' بود و مردم از طریق این شبکه اجتماعی، اعتراضات خود را برنامه ریزی و هماهنگ می کردند.
وی با اشاره به اینکه دولت مصر در اوایل اعتراضات موبایل ها را به مدت 36 ساعت و اینترنت را به مدت چهار روز قطع کرده بود، اظهارداشت: همین قطع بودن مسیر های خبر باعث شد که مردم بیشتری به خیابان ها بریزند، چرا که در نبود وسایل خبری، تنها راه باقی مانده، رفتن به خیابان و کسب خبر از این طریق بود. به گفته او دولت مصر زود متوجه این اشتباه شد و موبایل ها و اینترنت را آزاد کرد.
گزارشگر الجزیره در ادامه گفت: ما مدتی اسیر یک روایت از بحران های کشورهای عربی بودیم و فکر می کردیم آنها همه مثل هم هستند، و دومینو وار سقوط خواهند کرد، اما بعداً متوجه شدیم که روایت تونس و مصر در لیبی و بحرین تکرار نشد. در لیبی به جای یک انقلاب ما با یک جنگ داخلی روبرو هستیم.
'استفانی برانکتفورت' سخنگوی سازمان 'اواز Avaaz ' نیز در این نشست گزارشی از فعالیت های این سازمان در کشورهای عربی ارائه کرد و گفت: این یک سازمان غیردولتی و حامی آزادی رسانه هاست. مهمترین کار ما این است که در صورت قطع اینترنت و مسیرهای ارسال خبر، راه هایی را فراهم کنیم که خبر، تصویر و فیلم از آن کشورها خارج شوند.
وی مدعی شد: اگر برنامه های ما نبود هیچ خبری از برخی کشورهای عربی از جمله سوریه خارج نمی شد. بنابراین وجود چنین سازمانی برای تایید صحت و اصالت تصاویری که از ترس حکومت ها بدون اسم و مشخصات منتشر می شود، بسیار ضروری است.
وی همچنین تایید کرد که مسائل بحرین مورد علاقه رسانه های عمومی در غرب نیست و این رسانه ها آن طور که باید و شاید دخالت نظامی سعودی ها را در بحرین پوشش نداده اند.
برانکتفورت گفت: در بحرین حتی پزشکان وپرستارانی که از مجروحین مراقبت کرده اند، توسط حکومت بازداشت و مجازات می شوند.
سخنگوی سازمان Avaaz اظهارداشت: شرکت های چند ملیتی ماهواره ای و مخابراتی نیز در وقایع اخیر منتظر فرصت برای بهره برداری های خاص خود هستند و علاوه بر جاسوسی از مردم برای این حکومت ها در زمینه قطع اینترنت و ماهواره نیز متاسفانه با حکومت های سرکوبگر همکاری می کنند.
در این جلسه که به ابتکار دفتر روزنامه نگاران آزاد لندنLondon Freelance Branch و با حضور جمعی از خبرنگاران، کارشناسان و علاقه مندان به مسائل جهان عرب برگزار شد، حاضران سوالات زیادی را در مورد جانبدارانه بودن گزارش های الجزیره در مورد بحرین مطرح کردند که به خاطر زیاد بودن تعداد سوالات، جکی رولند از پاسخ دادن به آنها امنتاع کرد و گفت: این جسله نباید به جلسه محاکمه الجزیره تبدیل شود.
وی با این حال توضیح داد که خبرنگار مخفی الجزیره که هم اکنون در بحرین به سر می برد به زودی سلسله گزارش های خود را از اوضاع آن کشور از طریق این شبکه پخش خواهد کرد اما به دلایل امنیتی از ارائه اطلاعات بیشتر در این مورد خودداری کرد.261