در آن دوره رژیم صدام با حمله به مناطق مسکونی و اماکن غیر نظامی و ناامن سازی دریا، سعی در اعمال فشار به ایران برای پذیرش آتش بس بود. هیئت های میانجی نیز حمله به غیرنظامیان را بخشی از جنگ دانسته و به این بهانه از محکوم کردن رژیم بعثی طفره می رفتند. در این دوره آیت الله خامنه ای به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران در دیدار با هیئت های میانجی، جنگ را درگیری نظامی در جبهه و حمله به مردم و اماکن غیرنظامی را جنایت نامید. ایشان از هیئت های میانجی خواست که بین جنگ و جنایت، تفکیک قائل شوند زیرا مسأله جنگ با مسأله بمباران مردم شهرها و زدن کشتی های نفتکش و تهدید هواپیماهای مسافربری از یک سنخ نیست. درگیری در میدان و جبهه، جنگ است اما تهاجم به مردمان بیگناه، جنایت است و شورای امنیت سازمان ملل متحد و هیئت های حسن نیت باید بین جنگ و جنایت تفکیک قائل شده و با محکوم کردن جنایت، از نقض مقررات بین المللی جلوگیری کنند.
آیت الله خامنه ای یکبار هم در مصاحبه با مجلهی عربی زبان العالم در تاریخ، ۱۵/۱۱/۱۳۶۵ گفتند:
« جنگ هم مثل موضوعات عام دیگر برای خودش قوانینی دارد و همیشه دو طرف جنگ که دشمن یکدیگر هستند، خود را موظف شمردهاند به این قوانین عمل کنند، حتی در جنگهای قدیمی هم همین طور بوده است. یعنی وقتی دو لشکر با هم میجنگیدند، خود را موظف میدانستند هر یک دیگری را از میدان خارج کند و اگر لازم شد نیروهای طرف مقابل را به قتل برساند اما همه جا و همیشه و در نزد اغلب انسانها، در آوردن چشم یا بریدن بینی و گوش کسی که کشته شده و یا کشتن زنها و کودکان و همچنین کشتن پزشکان و مثلاً دیرنشینان، عملی ممنوع و مذموم بوده، و لذا قوانین جنگ مخصوص زمان ما نیست و مردم دنیا حتی وقتی که به این سطح از تمدن کنونی دست نیافته بودند، برای جنگیدن با دشمن خودشان، قوانینی داشتند.»
متاسفانه بر اساس اعلام منابع رسمی، در جریان شروع موج جدید درگیری‌های جمهوری های آذربایجان و ارمنستان در منطقه قره باغ و هفت شهر اشغال شده توسط ارمنستان، مناطق مسکونی شهر گنجه در جمهوری آذربایجان، مورد اصابت گلوله های آتشبارهای ارمنستان قرار گرفته و تعدادی از شهروندان غیرنظامی از جمله چند زن و کودک کشته و زخمی شده و اماکن مسکونی تخریب شده است.
جنگ جمهوری های آذربایجان و ارمنستان، اقدامی خلاف صلح و امنیت منطقه ای است و امیدواریم که بصورت عادلانه خاتمه یابد، اما حمله به مناطق مسکونی، جنایت است و نمی تواند بخشی از جنگ تلقی گردد. مسأله جنگ را با زدن شهرها نباید به جنایت تبدیل کرد. جنگ، جنگ است، با شرایطی و اوضاعی که برای آن حاکم است و حمله به شهرها و غیرنظامیان، مسألهای ورای جنگ و در واقع جنایت است. بخش مهمی از وظایف دبیر کل سازمان ملل متحد و شورای امنیت، یافتن راهکار برای خاتمه جنگ و اقدام قاطع برای جلوگیری از جنایت است.
جنگ فعلی در قره باغ، آزمون دیگری برای شورای امنیت سازمان ملل متحد است. این شورا تاکنون چهارقطعنامه برای پایان مناقشه طولانی قره باغ صادر و ارمنستان را موظف کرده تا از مناطق اشغالی آذربایجان خارج شود. شورای امنیت باید از مکانیسم های قانونی برای اجرای مفاد این قطعنامه ها استفاده کند. در عین حال لازم است تا دامنه حمله به مناطق مسکونی گسترده نشده، شورای امنیت، تدابیر لازم برای جلوگیری از جنایت را اتخاذ کند. رعایت حقوق بشر و اصول و قواعد حاکم بر مخاصمات مسلحانه از جمله کنوانسیون‌های ژنو (۱۹۴۹) و پروتکل‌های الحاقی آن (۱۹۷۷) و به ویژه کنوانسیون چهارم ژنو در مورد حمایت از غیرنظامیان، سازمان ملل متحد و شورای امنیت را موظف می سازد تا در مقابل هرگونه نقض حقوق مردم بیگناه و ایراد خسارت به اماکن غیرنظامی، موضعگیری کنند.
موضعگیری وزارت امورخارجه کشورمان در محکومیت حمله به مناطق مسکونی گنجه، اقدام پسندیده ای بود که باید توسط دیگر کشورهای صلحدوست منطقه و جهان نیز اتخاذ گردد. توقف حمله به غیرنظامیان، قطعا زمینه را برای یافتن راهکارهای عادلانه برای پایان جنگ آذربایجان و ارمنستان را فراهم خواهد ساخت.
310311
نظر شما