۱۳ نفر
۲۵ فروردین ۱۳۹۹ - ۰۷:۴۰

تحقق عدالت بر پایه محبت و احسان

مهدی حاج‌محمودعطار
تحقق عدالت بر پایه محبت و احسان

در خبرهای منتشره در سایت های خبری تاریخ 24 فروردین ماه یک خبر جالب در وانفسای التهاب جامعه بخاطر شرایط تحمیلی ویروس کرونا، منتشر شد.

این خبر نظر نویسنده را جلب نمود : یک قاضی خود را به خاطر صدور حکم خطا توبیخ کرد

صرف نظر از تتیر جالب، محتوای موضوع که توبیخ یک دادیار توسط خودش بخاطر عدم رعایت عدل و انصاف در خصوص متهمین بوده، بسیار حائز اهمیت می باشد، چرا که سرمنشا تمام فسادها چنانچه دستگاه قضایی منصفانه و قانون مدار عمل نماید، خشک خواهد شد اما اینکه آیا یک قاضی می تواند برای خود تقاضای مجازات کند، کاری قانونی است؟ آیا اگر قاضی خودش برای خویشتن مجازات تعیین کند، صرف نظر از محل و زمان اجرای آن، می تواند بازدهی درخور توجهی داشته باشد؟ آیا این تصمیم نشانه ی خدای ناکرده ضعف سیستم نظارتی بر قضات نیست؟ آیا این عمل هرچند اگر ارزش اخلاقی برای آن قایل باشیم، می تواند در حفظ کیان دستگاه قضا موثر باشد؟ و آیا صرف اینکه مقام عالی قضاوت خود را مستحق اقامت یک روز در بازداشتگاه بداند به نظر رفتاری عوامگرایانه نمی آید؟

استادی داشتیم در زمان تحصیل که برای مقایسه ی نظامهای مختلف و مهم کیفری از داستان "بینوایان" مثالی زدند (خدا حفظشان کند): بازرس قصه تحت هر شرایطی و جدا از شخصیت و مقام و جایگاه فعلی ژان وال ژان، دنبال مجازات او بخاطر نان دزدی دوران سخت آن روزگار بود (سیستمهای قضایی برپایه ی مجازات محوری اینگونه رفتار می کنند)، اما کشیش داستان با پوشاندن عیب های متهم تاثیری شگرف در ادامه ی زندگی متهم گذاشت و در حقیقت پایه های نظام کیفری را دگرگون کرده و از مجازات به عنوان ابزاری برای جلوگیری از تکرار بزه یاد می کند. نظامهای کیفری پیشگیرانه بر همین اساس تاسیس و سازمان یافتند.

چقدر جذاب تر خواهد بود اگر خطای خود را آشکار کنیم و ضمن طلب بخشش از زیان دیده بر آن باشیم تا حتی المقدور نسبت به جبران خسارتها اقدام نماییم، این شجاعت و بزرگی را باید از این قاضی و چنین قضاتی یادگار داشته و در اشاعه ی این فرهنگ سهیم باشیم. اما عالی تر خواهد بود اگر قبل از صدور احکام و تضییع حقوق دیگران با احترام به حقوق انسانها و رعایت مسلمات اخلاقی در کنار "عدالت"، "احسان" و "محبت" - که اولی و دومی صرفا از سوژه های ذهنی و سومی فقط از سوژه های رفتاری و عینی می باشد – سیر دادرسی را ادامه داده و حتی نسبت به اجرای احکام صادره ی خود نیز دقت نظر اعمال نماییم.

تاریخ این ملت بزرگ مملو از این چنین گذشتها، تذکرها، جانفشانی ها و ایثارهاست...

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1376070

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 15 =