بازی قدرت سیاسی میان بزرگان فوتبال جهان آغاز شده است. بن همام و بلاتر وارد بازی قدرت شده اند تا در این صحنه زورآزمایی بتوانند خودشان را بر دیگری غالب کنند.
اعطای مجوز بازی با حجاب به یک کشور اسلامی در آسیا، اگر چه در نگاه اول ساده به نظر می رسد، اما تحلیل موشکافانه از روابط قدرت در حوزه بین المللی فدراسیون جهانی فیفا ، نمایانگر یک حقیقت پنهان است. فیفا و یا بهتر بگویم ژوزف سپ بلاتر در یک حرکت دلجویانه با چراغ سبزی به رئیس مسلمان کنفدراسیون فوتبال آسیا، محمد عبدالله بن همام، در فروردین ماه سال جاری یا به عبارتی آوریل 2010، مبنای تصمیم گیری او را در مجوز بازی با حجاب تایید کرد. این سیگنال بیشتر از آنکه ایران را نشانه رفته باشد، پاسخی به درخواست رقیب بلاتر، یعنی مرد سیه چرده قطری بود.
شواهد نشان می دهد که بعد از نامه اول فیفا در ممنوعیت حجاب در اکتبر 2009، محمد بن همام شخصاً در دسامبر 2009 با بلاتر صحبت کرده و از او تقاضای تایید این درخواست را نموده است که در ابتدای امر، این خواهش رد شده اما در ادامه با آنچه که در ابتدای سال 2010، مابین این دو شخصیت پرنفوذ بین المللی فوتبال اتفاق افتاد، موجب شده که رئیس کنونی فیفا درصدد امتیاز دادن به عضو کمیته اجرایی فیفا برآید. به راستی واقعاً چه شده؟
+ + +
کنگره AFC در هشتم ماه می 2009 یعنی سالگرد آغاز 61 سالگی این مرد قطری، در کوالالامپور مالزی، صحنه زور آزمایی دو رقیب برای کسب کرسی عضویت در کمیته اجرایی فیفا بود:«شیخ سلمان ابراهیم بحرینی و محمد بن همام قطری». حضور تمام قد کاندیدای بحرینی که با حمایت نسبی مدیران حقوقی و بین المللی بلاتر همراه بود، این شائبه را پیش آورد که فیفا درصدد اعمال قدرت برآسیاست.
شکایات متعدد از سوی شیخ احمد، رئیس کمیته انتقالی فدراسیون فوتبال کویت و جیونجی اوگارا عضو وقت کمیته های اجرایی FIFA و AFC به فدراسیون فوتبال جهانی در سه موضوع حق رای کشور کویت، تشکیل غیر قانونی کمیته حقوقی AFC و حق رای کشورهایی نظیر مغولستان ، تیمور شرقی، افغانستان و ...، کمیته حقوقی فیفا را برآن داشت تا با پاسخی مثبت از سوی مارکو ویلگر، دست راست حقوقی سپ، روبرو شده و آتش تهیه دکتر چانگ و اوگارا بر علیه بن همام در هر سه موضوع رنگ قانونی به خود بگیرد.
موضوع به اینجا ختم نشد، چون سیاستمدار کهنه کار قطری با سیاست بازی همه را در ابتدای شطرنج جلسه کنگره AFC مات کرد. بن همام در همان ابتدای جلسه هم حق قانونی رای کشور کویت را قبول کرد و هم به سایر کشورهای کوچک که بحث آنان مطرح بود، حق رای داد. حتی با صرفنظر کردن از طرح تغییر محل کنفدراسیون فوتبال آسیا از مالزی، با اعطای امتیازی بزرگ به آن کشور که در کمپ مخالفانش قرار داشت، معادله قدرت را برهم زد و منافع خودش را تثبیت نمود.
+ + +
نتیجه انتخابات 2009 معلوم شد و بار دیگر رئیس سابق فدراسیون والیبال و تنیس روی میز قطر با رایی بسیار ضعیف به مسند خود در کمیته اجرایی فیفا ادامه داد. به عبارتی اگر فقط یک رای از آرا او کم شده بود او هم اینک در AFC نبود. جالبتر که 2 رای سلمان بحرینی به خاطر نحوه غلطِ علامت زدن، مخدوش و ابطال شد و بن همام 23 رای از 44 رای آورد، اما آنچه مهم تر بود، سیاست او در ادامه راه مدیریتی اش برای کسب کرسی بالاتر فوتبال است.
قدرت نمایی سیاسی این قطری در آسیا موجب شد تا شاخکهای سیاستمداران هوشمند فوتبال تکان بخورد، سونامی او در راه بود و فقط عده ای کم در سال 2010 از این موضوع باخبرند، اگر چه اکنون در 2011 کمی واضح است. به فاصله چند ماه بعد از این انتخابات به یکباره اولین قدم تاکتیکی این مرد قطری بروز می یابد: «کاندیداتوری قطر برای جام جهانی 2022» بن همام قصد داشت تا همه را به این نقطه جلب کند تا کانون آن بیشتر از پیرامونش به چشم آید، که البته موفق هم شد.
+ + +
بی توجهی بن همام به جوزف سپ بلاتر یکی دیگر از روشهای او بعد از انتخابات AFC است، چرا که به خوبی فهمیده بود بلاتر با یارانش نظیر جرومی شامپاین و مارکو ویلگر مدیر حقوقی فیفا چه خوابی برای او دیدند. عدم حضور بن همام در ضیافت شامِ روز قبل افتتاحیه کنگره فیفا در ناسائوی باهاماس در خرداد88، به عنوان تنها غایب مقام بلند پایه، علیرغم حضورش در هتل برگزاری این میهمانی، فقط به چشم چند خبرنگار هوشمند آمد. اما رئیس چند زبانه فیفا که فرانسوی را بهتر از انگلیسی صحبت می کند، وقتی به خودش آمد که دیگر دیر شده بود. خبر مهیب بود : «بن همام خود را برای ریاست فیفا آماده می کند.» مصاحبه این مرد عرب زبان با یکی از خبرگزاری های بین المللی در 28 بهمن 88 و در بازدید از کره جنوبی، مبنی بر تمایلش برای اینکه یک آسیایی بر کرسی ریاست فیفا بنشیند، زنگ خطری بود برای زوریخی هایی که عمری ریاست اروپایی خود را بر بیش از پنجاه سال از یکصد و شش سال عمر فیفا تثبیت شده دیده بودند. البته کسی هم در آن لحظه شک نکرد که منظور یک آسیایی در کلامش، خودش است.
+ + +
بلاترِ به دست و پا افتاده، سریعاً به جنب و جوش افتاد و نزدیکترین یار خود یا به عبارتی مهمترین شخص پرنفوذ بین المللی فیفا در دی ماه 1388 قربانی و برکنار شد و او کسی نبود جز مشاور عالی بلاتر و رئیس روابط بین الملل فیفا، جرومی شامپاین! چهره ای شناخته شده برای ایرانیان در انتخابات فدراسیون فوتبال پس از کمیته انتقالی. شاید برایتان جالب باشد که جرومی قدرتمندترین و بین المللی ترین عضو فیفا در دهه اخیر بوده و این موضوع قدرت او را بیش از پیش نشان می دهد. اگرچه در مطبوعات ورزشی ایران حتی یک خط از این برکناری ننوشتند و شاید آنقدرها علم نداشتند که این موضوعات را تحلیل و بررسی کنند. شنیده ها حاکی از آن است که شامپاین ضمن ارتباط گسترده با شیخ سلمان بحرینی در زمان انتخابات AFC ، اساسنامه اردن را بدون تایید بن همام از تایید فیفا گذرانده بود و همین مورد بهانه ای شد تا ژوزف برای دلجویی بن همام او را یک شبه برکنار کند.
+ + +
اما کافی نبود! وقتی رئیس ناخواسته فدراسیون فوتبال ایران در سفر فروردین 89 خود به زوریخ به بلاتر گفت که بن همام قبلاً با شما در این ارتباط صحبت کرده و AFC در تمام مسابقات خود به بانوان اجازه بازی با حجاب می دهد، بلاتر به امتیاز دهی به رئیس مسلمان کنفدراسیون آسیا فکر می کرد، چیزی که کمتر کسی به آن توجه کرد. مجوز بازی با استرچ در طراحی جدید با کلاه و لباس چسبان، موفقیتی قابل تقدیر بود که در سایه شکاف عمیق بن همام و بلاتر به دست آمد.
سیل امتیاز دهی از سوی بلاتر به بن همام تمامی ندارد، حتی حضور بلاتر در دوحه در زمان قرعه کشی مسابقات جام ملتهای آسیا موجب نشد تا بن همام از او در این مراسم دعوت کند، نکته ای که از دید بسیاری از مطبوعات نویس ایرانی بدور ماند. حتی این مرد قطری در جلسات فردای قرعه کشی نیز که با حضور پلاتینی و بلاتر برگزار شد، شرکت نکرد تا ثابت کند در مسیر خود برای رسیدن به ریاست فیفا از موضعی مقتدارانه عمل می کند.
علیرغم عدم دعوت از بلاتر در قرعه کشی مسابقات جام ملتهای آسیا، به فاصله یک روز بعد در دوحه قطر در 4 اردیبهشت 89، در یک مصاحبه رسمی و مطبوعاتی ژوزف در یک حرکت شگفت انگیز دیگر، بزرگترین امتیاز زندگی کاری خود را به بن همام پیشکش داد: میزبانی قطر در جام جهانی 2022! یعنی درست 7 ماه قبل از برگزاری جلسه فیفا در تعیین میزبان! که البته باز هم از دید هوشمندان عرصه خبری ایران در آن موقع پنهان ماند. جملاتی نظیر اینکه "دنیای عرب لیاقت این میزبانی را دارند،" تیر آخر سپ در این دوئل بود، اگرچه شواهد، حاکی از تصمیم قطعی محمد عبدالله بن همام دارد که 15 سال ریاست باشگاه ورزشی الریان قطر در کارنامه اوست.
+ + +
جالبترین قسمت این سناریویِ سیاست بازی، جایی است که درست بعد از اینکه خبرنگاران خارجی - و نه داخلی - می فهمند سناریوی ریاست فیفا در دستور کار اوست از این سیاستمدار قطری موضع او را می پرسند و بن همام به راحتی و قبل از انتخاب قطر به عنوان میزبان جام جهانی 2022، در چندین نوبت مصاحبه عمومی، اطمینان خاطر به سپ می دهد که نامزد ریاست فیفا نخواهد شد و حتی در آخر ماه آگوست 2010 طی یک مصاحبه رسمی تاکید می کند" اجازه دهید شفاف اعلام کنم که در دوره بعدی انتخابات فیفا رأی ما به بلاتر خواهد بود و امیدوارم در انتخابات سال 2011 به عنوان رئیس فدراسیون بینالمللی فوتبال انتخاب شود!!" البته به قول پاول ژوزف گوبلز، سیاستمدار ناسیونال سوسیالیست آلمانی و وزیر تبلیغات هیتلر آنقدر بزرگ دروغ می گوید که همه باور می کنند حتی دوستان او.
+ + +
بقیه اش را همه می دانید! پس از گذشتن خر چهار نعل تاخته قطر از روی پل میزبانی جام جهانی 2022 در آذر ماه سال جاری و پس از یکماه در 14 ژانویه 2011، انتقاد شدید مرد سیه چرده قطری از مدیریت بلاتر، نفوذ فساد در فیفا و احتمال نامزدی او در انتخابات پیش رو برای کرسی ریاست جهانی فوتبال آنهم برای ریشه کن کردن تبانی، رشوه و دمیدن خون تازه در رگ فوتبال جهانی! دور از انتظار نبود. درخواست او برای "شفافیت" در فیفا در حالی عنوان شد که مهمترین انتقاد شیخ سلمان در انتخابات 8 می 2009 به او، همین عدم شفافیت در دوره زمامداری AFC بود.
بازی اخیر در چیدمان انتصابی نیروهای وفادار به او با راهبرد دموکراسیِ کانالیزه شده در انتخابات ژانویه 2011 AFC ، بخش دیگری از این پازل در هم تنیده بود که نیاز به فهم و درک از ارتباطات بین المللی دارد. سیاست مدار پولدار قطری با قیافه حق به جانب و البته به ظاهر دموکراتیک در آخرین مصاحبه ای رسمی خود در 29 ژانویه 2011 گفته که هر چه داشته برای آسیا به ارمغان آورده و در ادامه با نذر روغن ریخته شده برای امامزاده تاکید داشته که "دیگر رئیس AFC نمی شود و اگر به فکر ماندن در قدرت شود یعنی به حفظ صندلی فکر خواهد کرد!! "؛ در حالیکه اساساً طبق آخرین ویرایش اساسنامه AFC مندرج در بند 8 ماده 31، او نمی تواند بیش از سه دوره رئیس باشد! که باز هم طبق معمول این نکته از چشمان اهل رسانه و فوتبال دور ماند.
حتی در همین مصاحبه او، مطلب دیگری هم عنوان شد که مجدداً در هیاهوی فوتبال داخلی پنهان شد: "قطر به تنهایی جام جهانی را برگزار می کند". بلاتر هم بلافاصله در 6 فوریه یعنی یک هفته بعد از مصاحبه بن همام ، با نوعی دلجویی که در کلامش موج می زد گفت" در حال حاضر همه چیز برای برگزاری این رقابت ها در تابستان برنامه ریزی شده و همه 64 مسابقه جام جهانی نیز در قطر برگزار خواهد شد ". شاید اکنون به عمق اشتباهات ، گزارشات و تحلیلهای سراسر غلط ارتباطات و رایزنی های بین المللی ایران پی ببریم.
+ + +
اینکه در صورت برگزیده شدن محمد عبدالله بن همام به ریاست FIFA، محمد یعقوب السرکال اماراتی و یا مانیلال فرناندو سریلانکایی رئیس AFC خواهد شد یا خیر، موضوعی است که بعداً به آن باید پرداخت؛ اما اکنون فوتبال ایران نیازمند فهم و تحلیل دقیق این معادلات بین المللی است که به نفع خود یا حرکت سیاست بازِ قطری را تایید و همراه او شود و یا کاملاً با یک حرکت سازماندهی شده در سطح بین المللی خلال سه ماه آینده، برنامه او را بهم زند، البته اگر جسارتی در سال آخر زمامداری غیر مستقلِ رئیس ناخواسته فوتبال ایران وجود داشته باشد.
منصور عظیم زاده/ رئیس پیشین کمیته بین الملل فدراسیون فوتبال
نظر شما