گروه اخیر با فروکاستن «اشرف مخلوقات» به یکی از گونه‌های حیوانی به تبیین رفتار او می‌پردازند. برای نمونه «دزموند موریس»(۱) جانورشناس و رفتارشناس (حیوانی) انگلیسی با چنین رویکردی در مقدمۀ کتاب «رفتار صمیمانه»(۲) می‌نویسد: به حیوانی به نام انسان می‌پردازم و تلاش می‌کنم آنچه آدم‌ها در عمل انجام می‌دهند را موضوع پژوهش و مشاهدۀ خود قرار می‌دهم؛ نه گفته‌های‌شان؛ نه آنچه مدّعی انجامش هستند.
او همچنین در نخستین سطر اثر دیگرش (میمون برهنه) مدّعی است: میمون‌ها و گوریل‌های کنونی ۱۹۳ گونه هستند، که بدن ۱۹۲ گونۀ آن‌ها از مو پوشیده شده است. انسان فرزانه Homo Sapiens تنها میمون استثنائی برهنه است.
با این پیش‌فرض، دزموند موریس به زبان خودِ بدن (و نه ژست‌های آن) پرداخته و در فصل دوم «رفتار صمیمانه» با عنوان «فراخوانی به نزدیکی جنسی»، می‌نویسد: بدن هر انسان پیوسته در حال انتقال پیام به سایرین است. گاه پیام‌ها فراخوانی برای تماس هستند و گاه سبب پس‌زدن و راندن می‌شوند و ما هرگز بدون موشکافی و بررسی پیام‌ها، یکدیگر را لمس نمی‌کنیم (به جز جایی‌که بر اثر تصادف با هم برخورد کنیم).
او بعضی از این علایمِ جنسی (مانند ظاهر افراد و ژست‌های‌شان) را «جهانی» و کاربر آن‌ها را آدم‌های بالغ می‌داند و ادامه می‌دهد: سایر علایم هم زیست‌شناختی هستند، اما در مجاورتِ فرهنگ شکل‌شان دگرگون شده است.
موریس به بررسی قسمت‌های بدن (فاق، دهان، باسن، کمر، پا، شکم و...) می‌پردازد و برای نمونه در مورد «ناف» می‌نویسد: پیش از این، در عکس‌ها دستکاری می‌شد که هرگز دیدنِ ناف، یادآور «حفرۀ ممنوعه» (واژن) نباشد.
او توضیح می‌دهد که ظهور دوبارۀ «ناف» در غرب همراه با تغییرات شگرفی در شکل آن است؛ رفته‌رفته شکل دراز، عمودی و خطّی ناف دارد جایگزین فرمِ قدیمیِ گردِ آن می‌شود و بیش از پیش نمادِ جنسی‌بودن آن افزایش پیدا می‌کند (که احتمالاً پیامد لاغرترشدن دختران کنونی است. به بیان دیگر، فرم کلاسیکِ گردِ ناف به مثابۀ حفره‌ای نمادین، تداعی‌گر مخرج است، ولی تبدیل آن به فرم بیضی و شکافی عمودی، ناخودآگاه شبیه واژن می‌شود).
اگر دزموند موریس که به ۱۰۷ کشور جهان سفر کرده، به ایرانِ امروز هم می‌آمد، از مشاهدۀ رفتار ما (و نه گفتار یا ادّعاهای ما)، به چه نتیجه‌ای می‌رسید؟ برای او به عنوان یک زیست‌جامعه‌شناس(۴) سیر دگرگونی پوشش و برهنگی روزافزون (از جمله ناف‌نمایی) در کنار سایر شاخص‌های اجتماعی به‌ویژه در عرصۀ مسائل جنسی مانند کاهش ۳۷ درصدی میزان ازدواج در یک دهۀ گذشته چه معنایی داشت؟
۱. Desmond Morris
۲. Intimate behavior. A study of the human side of intimate behavior, examining how natural selection shaped human physical contact.
۳. The Naked Ape: A Zoologist's Study of the Human Animal
۴. Sociobiologist
نظر شما