محمدرضا نوروزپور:
سرانجام پس از گذشت 18 روز قیام مردمی در مصر حسنی مبارک، رئیس‌جمهور این کشور پس از سی سال حکومت بر این کشور که او را به یک دیکتاتور تمام عیار تبدیل کرده بود از سمت خود استعفا داد. عمده شبکه‌های خبری جهان با قطع برنامه‌های عادی خود به پوشش این خبر مهم که تأثیرگذارترین اتقاق در منطقه خاورمیانه محسوب میشود پرداختند.
استعفای رسمی مبارک زمانی اعلام شد که عمر سلیمان معاون رئیس‌جمهور این کشور ساعتی پیش از آن به مردم وعده این استعفا را داده بود. سلیمان با حضور در تلویزیون ملی این کشور اعلام کرد حسنی مبارک به نفع سران ارتش مصر استعفا داده است. درهمین حال العربیه گزارش داد که مبارک از طریق سلیمان استعفای خود را اعلام کرده و شورای عالی نیروهای مسلح مصر را مامور اداره امور کشور کرده است.
مردم مصر هم‌اکنون در خیابان‌ها به جشن و پایکوبی پرداخته‌اند و شعار‌هایی مبنی بر پیروزی می‌دهند. پیش از اعلام خبر استعفای مبارک خبر فرار او به امارات و شرم الشیخ منتشر شده بود که بعد مشخص شد او به شرم الشیخ رفته است. همچنین شبکه تلویزیونی الجزیره، دقایقی پیش در خبر ی فوری گزارش داد، حسام بدراوی دبیرکل حزب حاکم مصر نیز استعفا کرده است. بدراوی چهار روز پیش به این مقام منصوب شده بود. حالا با سقوط مبارک، قیام مردم مصر وارد مرحله‌ای تازه خواهد شد و آن این است که آیا مردم خواهند توانست یک نظام جدید براساس خواست خود تشکیل دهند یا اینکه مجبورند به دولتی تن دهند که در عمل مشابه مبارک است و تنها در ظاهر تفاوت کرده است.
احتمال کودتا؟
درحالیکه مردم شعف زده مصر در خیابان‌های منتهی به کاخ ریاست جمهوری این کشور و میدان التحریر فریاد می‌زنند مردم دیکتاتور را ساقط کردند احتمال می‌رود که رئیس‌جمهور 82 ساله این کشور به اختیار خود از این سمت کنار نرفته باشد و ارتش در این کناره‌گیری نقش داشته است.
اگرچه خشم مردم مصر و اعتراضات گسترده آنها نقش مهمی در تضعیف نظام حسنی مبارک و نهایتاً کناره‌گیری وی ازاز قدرت داشته است، بعید به نظر نمی‌رسد که آخرین تصمیم‌گیری مبارک و تحولات نهایی در صحنه سیاسی این کشور ناشی از تعاملات و معاملات پشت پرده ارتش مصر و مقامات آمریکایی باشد.
شبکه الجزیره در همن زمینه گزارش داد درمیان شادی و نشاط گسترده‌ای که در مصر برسر استعفای مبارک در جریان است تحرکات قابل توجهی در مصر گویای جریانهای پشت پرده جدی است. براساس این گزارش تحرکات بسیار زیادی در درون ارتش مصر در جریان است. نظامیان مصری در تظاهرات مردم مداخله نمی‌کنند اما در سطوح بالای ارتش مصر تحولات دیگری در جریان است. منابع مطلع گفته‌اند که اعضای شورای فرماندهی ارتش مصر امروز ساعتها مشغول رایزنی بوده‌اند. از سوی دیگر واگذاری اختیارات کشور به سران ارتش و شورای عالی نیروهای مسلح مصر نشان می‌دهد که احتمالا دولت آینده یک دولت نظامی خواهد بود و ممکن است مبارک در واقع توسط ارتش برکنار شده باشد.
سخنرانی مبارک
در دو روز گذشته سخنرانی، فرار و تفویض بخشی از قدرت مبارک به عمر سلیمان و ارتش بقدری ذهن رسانه‌ها را به خود مشغول کرد که کسی متوجه تحرکات ارتش، ارتباط‌گیری آنها با مقامات اسرائیلی و آمریکایی و یارکشی‌های عمرسلیمان نشدند. درحالیکه اوباما و برخی از مقامات آمریکایی رسماً از اظهارات و سخنرانی مبارک اعلام نارضایتی کردند و اکنون از کناره‌گیری وی ابراز خرسندی میکنند، برخی تحلیلگران می‌کوشند توجهات را به این حقیقت معطوف کنند که میزان تماس‌ها بین مقامات سیاسی، نظامی و امنیتی آمریکا و مصر پیوسته ادامه داشته و حتی افزایش یافته است.
مبارک بی‌ارزش است، حفظ نظام مصر مهم است
از جمیع اتفاقاتی که در 18 روز گذشته در قیام مردم مصر رخ داده می‌توان به این جمع‌بندی رسیدکه ارتش مصر، آمریکا و اسرائیل سعی کرده اند گرداندن صحنه را به عهده داشته باشند و اکنون نیز در حال موج سواری کامل به سر می‌برند. این تئوری زمانی قوت می‌گیرد که برخی ازرسانه‌های غربی نیز اعلام کرده اند در روزهای گذشته از نگرانی‌های اسرائیل به عنوان اصلی‌ترین متضرر اتفاقات مصر به شدت کاسته شده است چرا که این رژیم مطمئن شده است که رفتن مبارک اهمیتی ندارد و اصل، ادامه روش اوست که با قدرت گرفتن سلیمان که در واقع جایگزین ارتش در قوه مجریه است حاصل میشود. نباید فراموش کرد آمریکا به هیچ وجه حاضر نیست مصر را به مردمی واگذارد که درمیان آنها احساسات ضد اسرائیلی به شدت متبلور است. در واقع آمریکا در تلاش است به هر قیمتی که شده توافقنامه صلح اسرائیل و مصر تا ابد به قوت خود باقی باشد و این امر نیز به حاکمیت یک نظام دیکتاتور در مصر نیاز دارد.
تاکنون آمریکا با کمک عوامل نزدیک به خود در ارتش و در میان مخالفان توانسته است شکاف عمیقی در میان معترضان ایجاد کند و اذهان آنها را نسبت به اصل و ماهیت قیام مشوش کند. این فضا این فرصت را به سلیمان و سایر ژنرال‌های ارتش می‌دهد تا فضا را به نفع خود تلطیف کنند و صرفاً با حذف یک مهره سوخته مسیر قبلی را ادامه دهند.
در این بین تنها یک عامل می‌تواند نقشه‌های آمریکا، اسرائیل و ارتش مصر را خنثی کند و آن دوراندیشی و هوشیاری مردم و میزان مقاومت آنها در برابر تغییرات اندک و دلخوش کنک است. اگر مردم مصر متوجه این بازی‌ها و بازیگردانی‌ها شوند قطعاً تا پایان کار نظام مبارک و نه صرفاً کنار رفتن او از قدرت، پیش خواهند رفت و الا همه این قیام و خون‌های ریخته شده در این چند روز تنها با شکل عوض کردن یک مهره به هدر خواهد رفت.46
نظر شما