به گزارش خبرآنلاین آذربایجان‌غربی، ضعف در نبود ایده‌های نو و تولیدهای مبتنی بر فناوری‌های قدیمی و منسوخ یکی از دلایل جدی مشکل صنعت و تولید در کشور و بخصوص استان آذربایجان‌غربی به شمار می‌رود که در این خصوص باید تفکرات جدید برای خروج از این وضعیت بهره گرفت.
۱۵ درصد رکود در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان آذربایجان‌غربی
بر طبق آماری که در اختیار ما قرار گرفته است: ۱۵۴۴ واحد تولیدی و صنعتی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان آذربایجان‌غربی به بهره‌برداری رسیده است که در این خصوص ۲۲۶ واحد غیرفعال یا راکد است.
بر طبق همین آمار ۱۸ شهرک صنعتی و ۴ ناحیه صنعتی در استان وجود دارد که شهرک صنعتی فاز دو ارومیه با ۳۰۲ واحد، شهرک صنعتی خوی با ۲۱۲ واحد، شهرک صنعتی میاندوآب با ۱۳۱ واحد و شهرک صنعتی سلماس با ۱۰۱ واحد بیشترین آمار تعداد واحدها را دارا می‌باشند.
همچنین ۱۷ درصد واحدهای شهرک صنعتی فاز یک ارومیه، ۱۰ درصد واحدهای شهرک صنعتی فاز دو ارومیه، ۱۵ درصد واحدهای شهرک صنعتی فاز سه ارومیه، ۶ درصد واحدهای شهرک صنعتی اشنویه، ۱۲ درصد واحدهای شهرک صنعتی بوکان، ۱۵ درصد واحدهای شهرک صنعتی پیرانشهر، ۲۲ درصد واحدهای شهرک صنعتی تکاب، ۱۳ درصد واحدهای شهرک صنعتی خوی، ۲۵ درصد واحدهای شهرک صنعتی سردشت، ۱۵ درصد واحدهای شهرک صنعتی سلماس، ۲۲ درصد واحدهای شهرک صنعتی شاهین‌دژ، ۹ درصد واحدهای شهرک صنعتی شوط، ۱۳ درصد واحدهای شهرک صنعتی ماکو، ۲۹ درصد واحدهای شهرک صنعتی فاز دو ماکو، ۲۱ درصد واحدهای شهرک صنعتی مهاباد، ۱۴.۵ درصد واحدهای شهرک صنعتی میاندوآب، ۲۳ درصد واحدهای شهرک صنعتی نقده، ۵ درصد واحدهای ناحیه صنعتی راهدانه، ۳۳ درصد واحدهای ناحیه صنعتی قره‌ضیاالدین و ۱۵ درصد واحدهای ناحیه صنعتی کریم‌آباد راکد است و هیچ واحدی در شهرک صنعتی کانی خوی (با یک واحد) و ناحیه صنعتی ایواوغلی (با ۶ واحد) راکد نیست.
ورود پارک علم و فناوری برای حرکت به سمت تولید دانش بنیان
بنا به اطلاعاتی که پارک علم و فناوری استان در اختیار ما قرار داده است، این نهاد مرتبط با فضای دانش بنیان و کسب و کار در سال ۱۳۸۴ توسط دانشگاه ارومیه با فعالیت بصورت پارک دانشگاهی آغاز بکار کرده و در سال ۹۳ نیز با استقلال از دانشگاه بصورت پارک استانی و مستقل فعالیتش را ادامه داده و در سال ۹۶ نیز فن بازار منطقه‌ای ایجاد شده است.
هم‌اکنون با سرعت گرفتن روند توسعه پارک علم و فناوری استان تعداد شرکت‌های دانش بنیان عضو پارک از ۳۴ واحد در سال گذشته به ۴۶ واحد در سال جاری رسیده ضمن اینکه تعداد شرکت‌های عضو پارک نیز با روندی صعودی از ۱۳۱ واحد در سال گذشته به ۱۶۳ واحد در سال جاری رسیده است.
همچنین براساس این اطلاعات، فروش داخلی محصولات شرکت‌ها با ۷۳ درصد رشد در سال گذشته به نزدیک ۳هزار میلیارد ریال رسیده است و تعداد نیروهای انسانی نیز رشدی ۷ درصدی داشته است این درحالیست که امسال نسبت به ۱۴۰۱ به نسبت کمک مالی پارک روندی کاهشی داشته است.
همچنین میزان صادرات نیز رقمی حدود ۳۳۹۵۰ دلار در ۵۰ محصول ثبت شده است.
توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیر زیادی در رونق تولید و اقتصاد کشور دارد
خلیل‌زادگان مدیر مرکز رشد جامع پارک علم و فناوری آذربایجان‌غربی و عضو هیات علمی دانشگاه گفت: رکود واحدهای صنعتی در واقع بیانگر یک وضعیت ناپایدار و نامطلوب در فعالیت‌های آن واحدها می‌باشد که به عوامل متعددی وابسته است.
وی افزود: در این بین ضرورت تغییر در فناوری و تکنولوژی‌های مورد استفاده جهت حفظ بازار و همراهی با سرعت زیاد تغییرات آن، یکی از عوامل کلیدی است که می‌تواند تأثیر مستقیم و غیرمستقیمی بر رکود واحدهای صنعتی داشته باشد. بدون شک توجه تسری فرهنگ دانش بنیان می‌تواند واحدهای صنعتی را در مسیر ایجاد اقتصاد مقاومتی قرار داده و آنها را در مقابل تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی قوی کند. دانش بنیانی با بهره‌گیری از دانش و تجربیات جدید می‌تواند بهبودهای قابل توجهی در عملکرد واحدهای صنعتی داشته و در نهایت به کاهش اثرات رکود کمک کند. متاسفانه در حال حاضر میزان بهره‌وری در واحدهای صنعتی کشور بسیار پایین بوده و اکثر آنها به شیوه سنتی اداره میشوند. بر همین اساس خروجی و تاثیرگذاری آن در جامعه بسیار پایین است. عدم ورود افراد متخصص و فرهنگ دانش‌بنیانی به این حوزه را می‌توان حلقه مفقوده در چرخه اقتصاد و صنعت کشور دانست.
وی اضافه کرد: طبیعی است توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیر زیادی در رونق تولید و اقتصاد کشور داشته و پیرو منویات مقام معظم رهبری توجه ویژه به ورود مقوله دانش‌بنیانی در حوزه صنعت و تحول در تولید دانش‌بنیان، منجر به توفیق بیشتر در راه‌اندازی مجدد کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی تعطیل یا نیمه تعطیل در کشور حاصل شده و فرایند بازگشت آنها به چرخه تولید تسهیل خواهد شد. در واقع دانش‌بنیانی با افزایش تولید، بهینه‌سازی فرآیندها، کاهش هدر رفت منابع، و ایجاد محصولات و خدمات نوین باعث مقاومت بهتر واحدهای صنعتی در برابر نوسانات بازار شده و در ضمن در دوران‌های رکود به آنها کمک می‌کنند تا از فرصت‌های جدید استفاده کرده و رشد خود را حفظ کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه اضافه کرد: نقش دانش‌بنیانی را در جلوگیری از ورود واحدهای صنعتی به رکود و یا خروج آنها از رکود را از چند جنبه اساسی "ابتکار و نوآوری"، "توسعه فناوری"، "بهبود فرآیندها و کاهش هزینه‌ها"، "توسعه انسانی" و "تنوع اقتصادی" می‌توان مؤثر دانست که هر یک مقوله‌ای مورد بحث است.
خلیل‌زادگان خاطر نشان کرد: در پایان می‌توان گفت دانش‌بنیان به عنوان یک ابزار استراتژیک در تحول و توسعه واحدهای صنعتی نقش بسزایی دارد. این ابزار، علاوه بر ارتقاء عملکرد و بهره‌وری، به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا با چالش‌های اقتصادی و بازاری رو به رو شوند و با نوآوری و تجدید نظر در رویکردهای کسب و کار خود، در زمینه‌های مختلف رشد کنند. ایجاد فرهنگ دانش‌بنیان، نه تنها به افزایش توانایی‌های تولیدی و تحقیقاتی کمک می‌کند بلکه در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی نیز نقش اساسی ایفا می‌کند. امیدوار است با استفاده هوشمندانه از دانش بنیان، واحدهای صنعتی بتوانند به بهبود و پیشرفت پایدار خود برسند و نقش موثری در ارتقاء اقتصاد کشور ایفا کنند. تشویق به ایجاد تیم‌های تحقیق و توسعه، توسعه همکاری‌های صنعت و دانشگاه، و ایجاد فرهنگی از مشارکت کارکنان در فرآیند نوآوری نیز از اقدامات مؤثر می‌تواند باشد. افزایش همکاری‌ها و ایجاد پروژه‌های مشترک بین دانشگاه و صنعت می‌تواند به بهبود فرآیند انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنعت کمک کند.
پیش‌بینی‌ها
یک کارشناس دیگر حوزه مسائل اقتصادی می‌گوید: امروزه کیفیت پایین و عدم نوآوری و بهره‌گیری از دانش نوین در تولیدات سبب از دست رفتن بازارها برای محصولات داخلی شده و در داخل نیز رغبت برای خرید آنها درصورت واردات به حداقل رسیده است.
وی خاطر نشان کرد: حرکت به سمت ایده‌های جدید در تولید محصولات، استفاده از ظرفیت فناوری و دانش بنیان محور کردن تولید، آزاد گذاشتن فضای رقابتی در بازار با ورود کالاها و در مهم‌ترین شرایط خروج بخش دولتی از تولید و کاهش بروکراسی‌ها می‌تواند نکاتی باشد که منجر به بهبود کسب و کارها و ایجاد شرایط رقابتی‌تر شدن تولیدان و صنعت داخل شود.
او اضافه کرد: فقط در یک مثال در خارج از کشور و در زمینه تلفن‌های همراه، عدم همراهی برند قدرتمندی چون "نوکیا" برای استفاده از ایده‌های نوآورانه و بهره‌گیری از دانش نوین سبب شد با ورود گوشی جدیدی چون "آیفون" و همچنین یک ایده جدید در ساخت سیستم عامل نوین "اندروید"، این برند را از دنیای موبایل محو کرد و شرکتی چون "سامسونگ" با بهره‌گیری از این ظرفیت و همراهی با ایده‌های جدید و دانش بنیان توانست به یکی از قدرت‌های بزرگ این صنعت تبدیل شود و امروز برای سالیان متمادی در رتبه‌های بالای فروش قرار بگیرد.
این کارشناس اظهار کرد: البته یکی از مشکلات ما نبود قانون کپی‌رایت است که مانع از خلق ایده‌های جدید و خلاقانه و ایجاد شرکت‌های دانش بنیان شده بطوریکه یک ایده و محصول جدید بدون کمترین حمایتی توسط برندهای دیگر دوباره‌سازی شده و با کیفیت نازلی ساخته و عرضه و به فروش می‌رسد و ضربه سختی به سازنده و ایده‌پرداز می‌شود که نیاز است در این خصوص برنامه مدونی تنظیم شود.
وی همچنین گفت: به نظر می‌آید حمایت دولتی از شرکت‌های دانش بنیان راه مناسبی در رشد و توسعه باشد ولی ممنوعیت واردات و حذف رقابت با تک بعدی و انحصاری کردن بازار یک ضربه ساخت به صنعت و تولید بخصوص در حوزه دانش بنیان باشد و بهتر است زمینه همکاری بیشتر و راحت‌تر و تسهیل شرایط ورود ایده‌ها و شرکت‌های دانش بنیان به بازار و تولید باشد و با نگاهی به کشورهای توسعه یافته، آزاد بودن رقابت بیشترین کمک را به رشد و پیشرفت تولید و صنعت کرده تا بازارهای غیررقابتی و تک بعدی و در این خصوص باید قوانین از حالت حمایت اشتباه تغییر کند.
گزارش: سینا افشاریان
46
نظر شما