ماموریت اتاق بازرگانی و فرصت های طلایی صادرات

در عرصه تخصص گرايي علمي در جهان، کارآفرينان، توليد کنندگان و صادر کنندگان بخش خصوصي ايران، به سختي مي توانند به طور سنتي فعاليت کنند. به عبارت ديگر براي آنکه بخش خصوصي بتواند در بازارهاي جهان نقش پررنگ، مستمر و پايداري داشته باشد، زنجيره اي از عوامل مرتبط مي بايست در حرکت و فعاليت باشند و هر گونه خللي در اين زنجيره، موجب از بين رفتن سرمايه ها و انگيزه ها و از دست رفتن فرصت هاي بازار خارجي مي شود.

در سند راهبردي چشم انداز توسعه صادرات و در چارچوب چشم انداز بيست ساله، مقرر است "جمهوري اسلامي ايران با توجه به توانمندي ها و ظرفيت هاي بالاي اقتصادي نسبت به افزايش سهم خود از تجارت جهاني حرکت کرده و به توازن تجاري در صادرات و واردات نايل آمده و داراي اقتصادي متنوع با سهم غالب بخش غيرنفتي و غيردولتي باشد". اين همان راهبرد "اقتصاد مقاومتي" است که براي تحققش، بدون شک بايد بر صادرات تاکيد شود تا انگيزه اي باشد براي توليدفاخر و باکيفيت داخلي. بنابراين صادرات نيازمند سرمايه گذاري براي توليد داخلي است. بدون توليد، صادرات غير ممکن است و توليد، بدون سرمايه غير ممکن تر و سرمايه گذاري بدون داشتن علم و اطلاعات کافي علمي و تخصصي خطرآفرين براي بخش خصوصي است.

دراين راستا، وظيفه اتاق بازرگاني بسيار مهم و تعيين کننده است. اما بايد توجه داشت که اتاق بازرگاني هنوز به معناي کامل خصوصي نشده است. به عبارتي بخش خصوصي هنوز در آغاز راه است تا بتواند خانه امن خود را اتاق بازرگاني بيابد. اتاق بازرگاني که وظيفه هدايت، مشاوره و پشتيباني فعالان کسب و کار و تجارت و صادرات را به عهده دارد هنوز تا رسيدن به استانداردهاي بين المللي فاصله زيادي دارد. اگرچه در دولت جديد گام هاي رو به جلو و مثبتي برداشته شده است اما هنوز هستند بسياري از کارآفرينان و بازرگاناني سنتي که متکي بر نبوغ و استعداد و تجربه شخصي خود فعاليت مي کنند و هنوز با نوآوري هاي علمي و تخصصي روز اين عرصه آشنا نيستند و علاقه اي هم به استفاده از به خدمت گرفتن مشاورين متخصص دانشگاه رفته، زبده وماهر ندارند. يکي از ضعف هاي بخش خصوصي، عدم استفاده کافي از نخبگان علمي اين بخش و دانشگاه است. اتاق بازرگاني بايستي ضمن تعامل سازنده با دولت از دولتي شدن بپرهيزد و بيشتر از نيروي انساني و بومي خود براي خدمت رساني به اعضاي خود و نيز از متخصصين و اساتيد فن کمک بگيرد. چه اشکالي دارد که يک شرکت و کارآفرين و صادرکننده بخش خصوصي در هيئت مديره يا اتاق فکر خود از يک يا دو استاد دانشگاه متناسب با فعاليت اقتصادي و تجاري و صادراتي اش استفاده کند . اين مشارکت علمي مي تواند ريسک پذيري براي

سرمايه گذاري و صادرات به خارج از کشور را کاهش دهد. اين نوع فرهنگ سازي از وظايف اتاق بازرگاني ايران است ضمن آنکه در فراهم آوردن اتاق هاي فکر براي کمک به اعضاي خود مي تواند نقش بي بديلي داشته باشد.

اتاق بازرگاني مي بايست به طور مستمر براي حل مسائل و مشکلات فني و تخصصي خود و نيز اجراي طرح هاي پژوهشي به دانشگاه ها مراجعه نمايد و خود را محصور به مراکز خود ساخته پژوهشي نکند. با برون سپاري، از بهترين محققين و متخصصين در دانشگاه هاي مادر ياري بگيرد. نقش اتاق بازرگاني در عرصه بين المللي بسيار کارساز و اثرگذار است واين نقش زماني محقق مي شود که هر روز خون جديدي از خارج اتاق وارد آن شود. در اين صورت است که اتاق بازرگاني به عنوان يکي از ابزارهاي مهم در ديپلماسي و توسعه روابط خارجي و حتي تحکيم روابط سياسي مي تواند نقش آفرين باشد. اتاق بازرگاني بايد شبکه هاي تجاري و بخش خصوصي ايران را با جهان مرتبط سازد و با ارائه راهنمايي هاي مطابق واقع، همراه با تلاش براي زمينه سازي جهت رشد و بقاي تجارت و صنعت بخش خصوصي اقدام نمايد. بديهي است که بخش خصوصي به علت سرمايه محدود و ريسک پذيري بالاي آن در خارج از کشور، تشنه اطلاعات تجاري به روز و يافتن فرصت هاي سرمايه گذاري مطمئن است. اين نياز اگر از سوي اتاق ها برآورده نشود، از اتاق يک بوروکراسي که عمدتا ميراث ساختارهاي ناکارآمد دولتي است بيش نخواهد ماند و تحولي ايجاد نخواهد شد. از جمله ضعف هاي بخش خصوصي در حوزه صادرات ناکافي بودن توجه به ارتقاي دانش و فرهنگ صادراتي در جامعه، تعدد مراکز تصميم گيري در امر تجارت خارجي و کم توجهي به اتاق هاي بازرگاني است، ضعف در مهارت هاي مديريتي در بخش هاي صنعتي، و برخي بخش هاي خدماتي را مي بايست برآن افزود. يکي از راهبردهايي که اتاق بازرگاني مي تواند به کار گيرد آن است که از پيشگامان موفق صادرات کشور بخواهد در دوره هاي کوتاه مدت و بلند مدت، بنگاه هاي نوپا و تازه را رقيب خود ندانند بلکه آنها را در پناه خود گرفته و با پيچيدگي بازار و عرصه صادرات آشنا کنند. اتاق بازرگاني اين نظارت را به عهده بگيرد و در راستاي تقويت و حضور آنها در عرصه منطقه اي و بين المللي بکوشد. اتاق بازرگاني ايران هنوز در عرصه ملي ناشناخته است و در عرصه خارجي تا سطوح منطقه اي و فراتر از آن راه طولاني در پيش دارد. ما در مقايسه با اتاق هاي موفق جهان فاصله زيادي داريم. نکته ديگر، نقش حساس قوه قضاييه است. اين قوه و وزارت دادگستري مي بايست ضمن نظارت مستمر و شفاف، با هرگونه اقداماتي که باعث ايجاد جو رواني منفي و نيز ياس و نااميدي در بخش خصوصي، و تضعيف کارآفرينان و صادرکنندگان مي شود برخورد نمايد. اين امر براي ايجاد اطمينان در مردم و نيز امنيت سرمايه گذاران اين بخش به ويژه آنهايي که در حوزه صادرات در بازارهاي جهاني فعالند اهميت بسزايي دارد. بايد يادآور شد، هرکجاي زنجيره صادرات، سستي و کاهلي نمايد، اين وضع به سرعت بر ساير بخش هاي متصل، تاثير منفي مي گذارد. توسعه صادرات غير نفتي بهترين راهبرد براي تحقق "اقتصاد مقاومتي" است. در فضاي متلاطم بين المللي امروز که دشمنان و رقبا براي عدم حضور منطقه اي و بين المللي ايران مشکل آفريني مي کنند، ما خود نمي بايست از نظر داخلي فضايي را فراهم کنيم که موجب سستي در سرمايه گذاري، توليد داخلي و کاهش ارتقاء کمي و کيفي صادرات شود. مواظب باشيم فرصت هاي طلايي بازار صادرات منطقه و جهان را ازدست ندهيم زيرا بسيار حساس و زودگذر هستند.

49261