مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با انتشار بخش هایی از گزارش شاخص بین المللی حقوق به بررسی رتبه و جایگاه ایران در شاخص بین المللی حقوق مالکیت پرداخته است.
محمد حسین نجاتی: گزارش شاخص بین المللی حقوق مالکیت(IPRI) از سال 2007 توسط موسسه حقوق مالکیت تهیه می شود و کشور ها را از لحاظ تضمین حقوق مالکیت با یکدیگر مقایسه می کند. در این شاخص نمره ای از 0 تا 10 به هر کشور اختصاص داده می شود. نمره 10 نشان دهنده بهترین حالت و بالاترین حد تامین حقوق مالکیت و نمره صفر نشانگر کمترین حد تامین حقوق مالکیت است. در آخرین گزارش ارائه شده از این شاخص در سال 2012 ؛130 کشور با هم مقایسه شده است.
برای اندازه گیری شاخص کلی حقوق مالکیت ابتدا آن را در سه شاخص "محیط سیاسی و حقوقی" ، "مالکیت فیزیکی" و " حقوق مالکیت فکری" محاسبه و از تلفیق این سه نماگر شاخص حقوق مالیکت استخراج می شود.
نتایج اندازه گیری شاخص حقوق مالکیت نشان می دهد که در سال 2012 کشور فنلاند دارای بهترین و یمن دارای ضعیف ترین عملکرد در تامین حقوق مالکیت بوده اند. همچنین در میان کشور ها از نظر تامین حقوق مالکیت در سال 2012 ، ایران با امتیاز 4.3 در جایگاه 107 در میان 130 کشور قرار گرفته است. به طوریکه در شاخص محیط حقوقی و سیاسی ایران با امتیاز 3.5 در جایگاه 105 دنیا، در شاخص حقوق فیزیکی ایران با امتیاز 5.4 در رتبه 103 و در شاخص حقوق مالکیت فیزیکی با امتیاز 3.8 در جایگاه 108 کشور های دنیا قرار گرفته است.
نتیاج گزارش حقوق مالکیت در سال 2012 حکایت از آن دارد که رتبه ایران در تامین حقوق مالکیت نسبت به سال 2011 بهبود پیدا کرده و جایگاه ایران از 109 در سال 2011 به 107 در سال 2012 ارتقا پیدا کرده است.
ساختار تشکیل دهنده شاخص بین الملی حقوق مالکیت چیست؟
بر اساس اطلاعات مندرج در آخرین ویراست شاخص بین المللی حقوق مالکیت، هدف از این شاخص، استفاده از آن به عنوان مقیاس سنجش امنیت حقوق مالکیت در سراسر جهان است. حقوق مالکیت از سه بخش تشکیل می شود: محیط حقوقی و سیاسی، حقوق مالکیت فیزیکی و حقوق مالکیت فکری. بر اساس گزارش این مرکز محیط حقوقی و سیاسی شامل: استقلال قوه قضاییه، حاکمیت قانون، ثبات سیاسی و کنترل فساد است. همچنین حقوق مالکیت فیزیکی شامل: حمایت از حقوق مالکیت فیزیکی، ثبت اموال و دسترسی به وام است و همچنین حقوق مالکیت فکری شامل: حمایت از حقوق مالکیت فکری، حمایت از حق اختراع و بهره برداری غیر مجاز از آثار دیگران است.
جدول امتیاز و رتبه بندی ایران در گزارش حقوق مالکیت 2012
| دسته بندی | امتیاز( از صفر تا ده) | رتبه در جهان | رتبه در خاورمیانه |
| محیط حقوقی و سیاسی | 3.5 | 107 از 130 | 15 از 18 |
| استقلال قوه قضاییه | 5.5 | ||
| حاکمیت قانون | 3.2 | ||
| کنترل فساد | 3.2 | ||
| ثبات سیاسی | 1.9 | ||
| حقوق مالکیت فیزیکی | 5.5 | 101 از 130 | 13 از 18 |
| حمایت از حقوق مالکیت فیزیکی | 6.4 | ||
| ثبت اموال و دارایی ها | 7.7 | ||
| دسترسی به وام | 2.4 | ||
| حقوق مالکیت فکری | 3.8 | 105 از 130 | 14 از 18 |
| حمایت از حق اختراع | 0 | ||
| حمایت در برابر سرقت حق چاپ و تکثیر | 0 |
4545
نظر شما