وقتی که نشانه‌های بیابان‌زایی در چهارمحال و بختیاری آشکار می‌شود!

انتشار نتایج یک پژوهش جدید در رویشگاه‌های زاگرس متعلق به چهارمحال و بختیاری، نگرانی شدید بسیاری از صاحبنظران و پژوهشگران این حوزه را برانگیخته است. یادداشت پیش رو، کوشیده است تا ابعادی از این گزارش تکاندهنده را برای خوانندگان عزیز و طبیعت دوست خبرآن لاین شرح دهد ...

    در نظر عوام و بسیاری از مدیران کشور، معمولاً گستره‌ی تحت اثر پدیده‌هایی چون بیابان و بیابان‌زایی در مناطق مرکزی و شرقی کشور است. از همین رو، تلاش‌های فراوانی هم در سال‌های پس از جنگ تحمیلی هشت ساله انجام گرفت تا به مدد احداث یک کمربند سبز به دور کویر مرکزی کشور، خطر بیابان‌زایی در دیگر مناطق کشور به کمینه رسیده و مهار شود. لیک، اینک دریافته‌ایم که بیابان‌زایی می‌تواند در یک عرصه به وقوع پیوندد، بدون آن که سیمای آشنای مناطق بیابانی و تپه‌های ماسه‌ای در آن پدیدار گردد. چرا که هر نوع فرآیندی که به کاهش کارایی سرزمین و اُفت حاصلخیزی خاک بیانجامد، خود نوعی تخریب سرزمین -Land Degradation - یا بیابان‌زایی - Desertification -به شمار می‌رود.

بیابان زایی در قلب زاگرس! چرا؟

    چنین است که در طول یک دهه‌ی اخیر گزارش‌های متعددی از تشدید بیابان‌زایی در مناطقی منتشر شد که ظاهراً با قلمرو طبیعی کویرها و بیابان‌های کشور بسیار فاصله دارند. شتاب بیابان‌زایی در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه، ابی بگلو در اردبیل، معین‌آباد ورامین، دشت ارژن در فارس، دشت سگزی در اصفهان، دشت قهاوند و کبودرآهنگ در همدان، علی آباد کتول در گلستان، میان دشت و اسفراین در خراسان شمالی، خان میرزا در لردگان و ... از جمله‌ی این موارد زنهاردهنده است.
    اما تازه‌ترین گزارش منتشر شده توسط همکارانم در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهار محال و بختیاری، شاید شوکی بزرگ و هشداری کوبنده‌تر از دیگر گزارش‌ها در این حوزه باشد. چرا که مطابق این گزارش، نه فقط بخشی از استان که تمامی قلمرو 1.1 میلیون هکتاری سطح مراتع و جنگل‌های استان چهار محال و بختیاری که سرچشمه‌ی مهم‌ترین رودخانه‌های راهبردی کشور را تغذیه می‌کنند، در معرض خشکیدگی شدید و نگران کننده قرار گرفته‌اند. افزون بر آن، بیش از 60 درصد از گون‌زارهای استان هم در آستانه‌ی فروپاشیدگی و خشکی کامل قرار گرفته‌اند. یعنی: گونه‌ای که بیشترین سهم را در محافظت از خاک به ویژه در اراضی پرشیب کوهستانی زاگرس برعهده دارد، در وضعیتی بس شکننده قرار گرفته و بیم آن می‌رود که اگر تمهیدات مراقبتی و آیش بر آنها اعمال نگردد، وضعیت از کنترل خارج شده و بحرانی جدی در افزایش نرخ جابه جایی خاک، کاهش ذخایر استراتژیک آب شیرین و اُفت تراکم و تنوع زیستی در حوزه گیاهی و جانوری را شاهد باشیم.
    این در حالی است که مطابق گزارش ناسا، موج یک خشکسالی درازمدت 30 ساله هنوز از راه نرسیده و باید منتظر شرایطی به مراتب مرگبارتر هم باشیم.
    در چنین شرایطی، انتظار می‌رود که سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از اختیارات قانونی خود به منظور تضمین توان بوم‌شناختی (اکولوژیک) ایران استفاده کرده و اجازه هرگونه بهره‌برداری صنعتی از گون‌زارها به بهانه‌ی استخراج کتیرا و نیز صمغ سقز از درختان بنه را ندهد.
    یادمان باشد که اگر بیابان‌زایی در بام ایران؛ در چهارمحال و بختیاری خیمه زند، باید خواه ناخواه خود را برای بدرقه‌ای سوزناک در مرگ کارون، زاینده رود، خرسان و برخی دیگر از مهم‌ترین رودخانه‌های کشور آماده کرده و آنگاه باور کنیم که پیشبینی‌های عیسی کلانتری، خوشبینانه‌تر از آن چیزی بود که فکر می‌کردیم!

    در همین باره:

    - تهدیدی شگفت انگیز بر علیه جنگل‌های زاگرس

کد خبر 305326

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 7 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 29
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • غیر تهرانی IR ۰۲:۰۹ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    91 32
    پایتخت نشین ها راحت باشن بقیه ایرن رو بیخیال
    • مرتضی IR ۰۲:۳۶ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      54 4
      اتفاقا این گزارش می گه که اگر مساله را جدی نگیریم، تمام کشور با بحران روبرو می شه و نه فقط زاگرس و بختیاری.
    • بی نام IR ۰۴:۲۳ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      39 13
      لابد تقصیر پایتخت نشینهاست !
    • بی نام A1 ۰۴:۳۶ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      39 1
      تقصیر همه ی ماست که سکوت کرده یا طریق انفعال پیشه کرده ایم.
    • امیر A1 ۰۵:۳۹ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      19 12
      والا تقریبا تمام همسایه های ما شهرستانی هستن توی تهران و برو بچه های شما هستن که یهو معلوم نیست توی این 8 سال از کجا پول در آوردن و تهران رو فتح کردن و کمتر از 10 12% جمعیتش فقط الان تهرانی هستن.
    • بی نام A1 ۰۵:۴۴ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      28 5
      من خودم تهرانی هستم ولی این حرف شما درسته. متاسفانه همه چیز در تهران تصمیم گیری میشه و طبیعتا خیلی از مسئولان راجع به مناطق دیگر آشنایی و یا دغدغه کمتری دارند. بعد هم پول نفت بطور مستقیم و غیرمستقیم خیلی بیشتر به تهران میرسه تا شهرهای دیگه. از حقوق کارمندان دولت که بخش مهمی از آن در تهران هست تا بازرگانی کشور چه دولتی و چه خصوصی که بخش مهمی از آن وابسته به درآمد نفتی است و غیره. راهش هم اینه که ما کم کم به سمت ساختار فدرالی حرکت کنیم و به تدریج کارها بیشتر به خود استانها و مناطق واگذار بشه. بودجه بندی هم شفافتر و منصفانه تر و با درنظر گرفتن سهم مهمی برای خود استانها با توجه به جمعیتشون باشه. همچنین مالیات کارهای تجاری در هر استان بخشی اش به خود استان و بخشی به حکومت مرکزی داده بشه.
    • بی نام A1 ۰۶:۲۷ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      7 22
      اقایی که گفتی من خودم تهرانی هستم دروغ خیلی زشته. کسی که تو تهران زندگی کرده باشه میفهمه این حرفت چقدر چرته.
    • بی نام US ۰۷:۳۴ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      5 1
      من گفتتم تهرانی ام یا به قول خودمون تهرونی ام، راست هم گفتم تو تهران بدنیا اومدم همینجا هم زندگی کردم ولی عادت کردم به دیگران هم فکر کنم و یک کم هم مسایل رو ژرفتر تر نگاه کنم و بتونم از چشم دیگران هم به مسائل نگاه کنم. در ضمن پدر و مادرم یزدی هستند و من گاهی به اونجا هم می روم و تفاوت بین شهرها رو درک می کنم. همچنین با سفرهایی که به شهرهای مختلف از کودکی داشتم حس مردم شهرهای مختلف نسبت به تهرانیها رو درک می کنم. شما هم ندونسته به دیگران تهمت نزنید. متاسفانه سطحی نگری خیلی از مردم تهران رو هم با چشم خودم دیدم و نگاهشون به شهرستانیها. البته بماند که تهران انقدر شلوغ شده که مردم از حضور مهمانهای تازه ناخشنودند و دیگه نمیخوان به جمعیت شهر افزوده بشه.
  • سعید بلندنظر A1 ۰۲:۱۱ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    48 0
    این آغاز یک فاجعه بزرگ است. خدا به همه ما رحم کند ...
    • قاسم دهنوی IR ۰۶:۰۰ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      21 1
      خداوند به کسی رحم می کنه که خودش به خودش رحم کرده باشه!
    • بی نام IR ۰۷:۰۶ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      12 1
      ان الله لا یغیر به قوم الا یغیر و به انفسهم
  • بی نام A1 ۰۴:۱۳ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    29 7
    بهتره بگید شهرستانی های پایتخت نشین که نسبت به شهر و دیار خودشون بی توحه هستن راحت باشن بقیه رو بیخیال!. تا این طرز تفکر کل کل پایتخت نشین و شهرستانی نشینی وجود داره این مملکت رو به فناست. آقای شهرستانی که فقط بلدی غر بزنی و اگر مثلا چه میدونم... توی تهران دو نفر بیان بعد از بازی فوتبال شادی کنن نماینده شهرستانون بیاد بگه آاای داد هوار زمین به آسمون رفت آسمون به زمین رفت ولی نمایندتون عرضه نداشته باشه از خشک شدن دریاچه ارومیه جلوگیری کنید و هزار و یک مشکل شهرستانتونو نتونه حل کنه خوب چرا به من تهرانی که فقط 10 درصد جمعیت تهرانو تشکیل میدم گیر میدی؟ سرتونو کردید زیر برف؟! نماینده شما برای چی اومده مجلس؟ فقط خودنمایی کنه؟ چرا شما شهرستانی ها با هم متحد نیستید؟
    • قاسم A1 ۰۶:۰۲ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      12 1
      چه ربطی به شهرستانی و پایتخت نشین بودن دارد؟! همه داریم ضررش را می کشیم. خاک مملکت که از دست برود دیگر فقیر و غنی نمی شناسد. همه باید به فکر مهاجرت باشیم.
  • بی نام A1 ۰۵:۰۹ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    9 0
    با این روند و بی فکری و غفلت دولتیها خودمون ریشه به تیشه خودمون زدیم نابود خواهیم شد دشمن هم نیازی نداریم دنیا هم اینو میدونه غیر از این هم چرنده! واسه یه قطره آب التماسشون مجبور میشیم بکنیم
    • قاسم دهنوی A1 ۰۶:۰۳ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      11 0
      آفرین ... دشمن ما، جهل و نادانی و بی حرکتی و بی تفاوتی ماست. باید اینها را از خود دور کنیم.
  • ع جلیل لردگانی IR ۰۶:۰۴ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    20 23
    مسئولین ازخواب گران خیزید تا طبیعت بکر سرزمین آبهای خروشان بختیاری سرافراز به بیابان بی خاصیت تبدیل نشده حداقل جلوی این اندک افرادی که بخاطر سقز درختان بنه ریشه طبیعت را می کنند رو بگیرید. خبرآ چرا نظرات ما را هیچ وقت پخش نمی کنی؟
  • دلسوز IR ۰۶:۰۴ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    24 1
    متاسفانه در چند سال اخير به دليل اجراي پروژه هاي انتقال آب غيركارشناسي شده و غير علمي به استانهاي همجوار شاهد خشك شدن هزاران چشمه دائمي در اين استان بوده ايم اما به دليل نفوذ مديران استان اصفهان در سطح كلان وزارت نيرو صداي نمايندگان اين استان در مجلس به جايي نمي رسد وبا اين روند پيش رو بايد شاهد اتفاقهاي ناگوارتري در اين استان باشيم
    • بی نام A1 ۰۶:۰۷ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      15 0
      منظورتان طرح انتقال آب کوهرنگ به زاینده رود است؟
    • بی نام IR ۱۱:۳۶ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      8 2
      نه خير عزيزم انتقال آب مازاد به زاينده رود كه مشكلي نداره ما دوست داريم هموطنانمون از اين نعمت خدادادي استفاده مطلوب رو ببرند منظور من از انتقال غير علمي آب حفر تونلهاي زيرزميني از سمت استان اصفهان به سمت چهارمحاله كه بدون هيچ مجوزي و تخصيص بودجه اي از جانب دولت در حال انجامه و تمامي آب رو از سفره هاي زيرزميني به سمت اين تونلها هدايت مي كنند و باعث خشك شدن سرچشمه هاي دائمي استان چهارمحال شده است(به طور مثال پروژه گلاب)
  • بی نام IR ۰۶:۴۹ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    8 4
    ببین بیشترین منفی رو به کی میدن!!! بابا اینا دیگه کین!!!!!!!!!!!!!
  • امین A1 ۰۶:۵۰ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    11 0
    با سلام در خرم آباد و در کل شهرهای استان لرستان متاسفانه پدیده بیابان زایی به وضوح دیده میشه.که از عوامل مهمش چراه بیرویه دام و اصلیترین عاملش انسان میباشه.با این رون تخریب جنگل و مرتع باید گفت بدرود بلوط.بدرود زاگرس زیبا.
    • بی نام A1 ۲۲:۱۸ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
      2 9
      خدا ریشه عشایر را از طبیعت کم جان ایران بکند.
    • بی نام IR ۰۷:۰۸ - ۱۳۹۲/۰۵/۱۰
      3 0
      خدا انشاالله نسل شما تهرانی های بی بوته را از روی زمین بردارد
  • بی نام A1 ۰۷:۳۲ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    6 1
    از همه ماست كه بر همه ماست. ملتي هستيم كاملا بي فرهنك و فقط به فكر خود. تعارف هم نداريم كافيه يه نكاه به خودمون و دوروبرمون بندازيم
  • بی نام IR ۰۷:۳۴ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    6 4
    باید گفت عامل اصلی حرکت جهار محال و بختیاری به سمت بحران و شاید در آینده نه چندان دور نابودی تمام منابع طبیعی و خدادادی این استا فقط به خاطر زیاده خواهی استان های همجوار و تبعیضی که متاسفانه مسئولین بین استانهای کشور قائل اند .نمونه آن انتقال آب شهرستان اردل به استان اصفهان برای مصارف کشاوری در صورتی که کشاورزی شهرستان اردل دیم است و مردم این شهرستان برای امرار و معاش ناگزیرند به شهر های دیگر رفته و کار یدی انجام دهند اخر چرا ؟؟؟احداث سدی که هم اکنون در حال اجرای شدن است
  • بی نام A1 ۰۷:۴۲ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    7 0
    همه دلایلی که گفته شد فقط بخش کوچکی از مساله هستند. مساله اصلی افزایش جمعیته! حالا درست که اگر همین جمعیت بهتر رفتار کنه و بهینه مصرف کنه وضع بهتر میشه ولی فقط تا اندازه ای. چون ایران یک کشور کم آبه و این افزایش جمعیت باعث مصرف بی رویه آب و کج کردن راه رودخانه ها تغییر مسیرآنها و بردن آب آنها برای مصارف صنعتی و کشاورزی و غیره شده! دریاچه ارومیه، زاینده رود و بسیاری از دریاچه ها و رودخانه های کوچک و بزرگ دیگر ایران در حال نابودی هستند و درنتیجه بیابان رو به گسترش.
  • بی نام IR ۰۸:۵۴ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    5 0
    وقتی این همه جامعه و مسئولان سیاست زده هستن دیگه برای بقیه چیزا جایی نمیمونه اکثر کشورهای پیشرفته که دارای ثبات سیاسی هستن همه به فکر طبیعت و حیوانات و فضا و مشکلات قاره آفریقا و گرم شدن زمین و... هستن اونوقت اینجا دلمشغولی ما اقعی های آفتاب خورده هست!
  • مسعود A1 ۰۹:۰۸ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    7 2
    بیایم درست مصرف کنیم گرم شدن هوا دلیلش مصرف زیاد سوخت فسیلیه تو مصرف آب اصراف نکنیم آقایی که درخت و بوته جنگل و مراتع رو واسه کتیرا سقز زغال و... نابود میکنی داری ریشه زندگیرو رو کره زمین میکنی افزایش جمعیت هم عامل اصلی نابودی طبیعته
  • شین IR ۱۱:۳۰ - ۱۳۹۲/۰۵/۰۴
    4 0
    از ماست که برماست .کاش خودمان به داد خودمان برسیم ...