همچنان که امید بهبود روابط خارجی و افزایش آزادی‌های مدنی در داخل به دنبال روی‌کار آمدن دولتی با شعار «اعتدل» بیشتر می‌شود. تحرکات و مقدمه‌چینی‌ها برای افزایش نقش نهادهای غیردولتی نیز بیشتر می‌شود. فعالان مدنی چهره‌های دانشگاهی و کارشناسان امیدوارند در فضای تازه گشایش یافته از یک سو نقش مردم در تصمیم‌سازی‌ها بیشتر شود و از سوی دیگر کشورهای خارجی قدری از سختگیری‌های کنونی کم‌کنند. به تازگی نیز موسی غنی‌نژاد، اقتصاددان، پیشنهادی را مطرح کرده است تا به ای ترتیب فشار تحریم‌ها بر ایران کاهش یابد. «کمپین علیه تحریم» راه حلی است که به اعتقاد این استاد دانشگاهی می‌تواند نه تنها موجب کاهش تحریم‌ها علیه ایران شود بلکه در صورت گسترش صلح بین مردم و ملت‌ها را نیز افزایش دهد. در مورد جزییات این نگرش و سازوکار عملکرد آن با دکتر غنی‌نژاد گفت‌وگویی کوتاه انجام دادیم که در پی می‌خوانید.
آقای دکتر غنی‌نژاد شما به تازگی طرح راهاندازی کمپینی علیه تحریم‌ها را عنوان کرده‌اید. لطفاً کمی در مورد این طرح توضیح دهید و بگویید که منظور شما دقیقاً چیست؟
من به عنوان ی فعال جامعه مدنی، یک اهل قلم، روزنامه‌نگار و نویسنده اقتصادی از همکاران خود و دیگر افراد جامعه مدنی، نویسندگان در زمینه‌های گوناگون و حتی هنرمندان دعوت می‌کنم تا به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران اعتراض کنند. در واقع اگر هدف کشورهای تحریم کننده این است که جلوی گسترش سلاح‌های هسته‌ای و خطر احتمالی جنگ را بگیرند، نباید از روش تحریم که عملی خصومت‌آمیز است استفاده کنند. در واقع راه صلح‌آمیز برای بهبود روابط ملت‌ها گسترش تجارت آزاد است.
خب شما به راهکار گسترش تجارت آزاد برای برقرای صلح بین ملت‌ها
اشاره کردید. در این شرایط به‌نظر می‌رسد که نقش دولت برای تحقق تجارت آزاد پررنگ‌تر باشد. ایا این ایده‌شما ظرفیت‌های جمعه مدنی را نفی نمی‌‌کند؟
به‌نظر من تجارت آزادبارزترین مصداق جامعه مدنی است، یعنی انسان‌هایی که آزادانه و داوطلبانه با هم در ارتباط هستند. این دولت‌ها هستند که با مداخله در روند تجارت جامعه مدنی را زیرپا می‌گذارند و مانع ارتباط آزادانه آنها با همدیگر می‌شوند. علم و تجربه نشان داده است که اگر تجارت آزاد گسترش یابد ارتباط و تفاهم میان انسان‌ها براثر وابستگی متقابل آنها بیشتر شده و روابط صلح‌آمیزتر می‌گردد؛ و برعکس هرگونه مانع‌تراشی بر سر تجارت آزاد نوعی عمل خصومت آمیز و خطرناک برای صلح است. ایراد و انتقاد ما به سیاست کشورهای غربی به ویژه آمریکا این است که چرا در روابط میان انسان‌های ازاد که ربطی به سیاست ندارد مداخله می‌کنند. تجارت یک تاجر ایرانی و آمریکایی باید به دور از دخالت دولت‌ها انجام شود. بنابراین سیاست‌ها تحریم برای کسانی که مدعی آزادی و صلح‌اند نوعی نقض غرض است.
با این توضیح مخاطب کمپین شما آیا دولت های تحریم‌کننده هستند؟
مخاطب ما افکار عمومی آمریکایی، اروپایی‌ها و جامعه مدنی همه کشورهایست. در واقع جامعه مدنی همه کشورها اصولاً با تحریم مخالفند. تحریم نوعی محاصره است و محاصره نیز روشی جنگی است. بنابراین غربی‌ها نمی‌توانند ادعا کنند که با این روش‌جنگی می‌توانند صلح را در جهان برقرار کنند.
اما تکیه شما بر تجارت آزاد در حالی است که نمی‌توانیم نقش دولت‌ها در مبادلات اقتصادی نقش دولت‌ها در مبادلات اقتصادی جهانی نادیده بگیریم. در این شرایط راهکار کمپین موردنظر شما برای مبارزه با تحریم‌ها چیست؟
همان‌طور که گفتم مخاطب ما مردم هستند. در واقع می‌خواهیم مردم دولت را تحت‌فشار قرار دهند. گسترش تحریم با روح برقراری صلح که هدف‌سازمان‌هایی همچون سازمان ملل است و کشورهای تحریم‌کننده همه عضو آن هستند در تضاد است. ما می‌خواهیم این تضاد را در معرض دید افکار عمومی کشورها قرار دهیم و با این کارموجب بروز فشارهای مدنی علیه تحریم‌ها شویم.
پیش از این شما در تشریح ایده خود به نقش تشکل‌ها و نهادهای اقتصادی در راهاندازی کمپین اشاره کرده بودید. در طرح شما بیشتر توجه به نهادهای سازمان یافته مدنی است یا ظرفیت‌های عمومی را در نظر دارید؟
سندیکاها و تشکل‌هایی در کشورهای تحریم‌کننده تاکنون بارها به تحریم‌ها اعتراض کرده‌اند اما حرف‌شان به جایی نرسیده است. البته انتقاد ما به این نهادها این است که شاید تاکنون در اعتراض‌ها خود خیلی پافشاری نکرده‌اند. همچنان که برخی از اتاق‌های بازرگانی در غرب مخالف تحریم‌ها هستند اما تاکنون موفق به متقاعد کردن دولت به لغو تحریم‌ها نشده‌اند. بنابراین باید به روی افکار عمومی کار کنیم تا اقدام‌‌ها گسترده‌تری شکل بگیرد باید توجه کرد چشم‌انداز این اقدام بسیار فراتر از مسائل اقتصادی است موضوع اصلی رساندن پیام صلح است.
سازوکار شما برای راهاندازی کمپین علیه تحریم چیست؟
ما هنوز در ابتدای کار هستیم و ساز و کار دقیقی طراحی نکرده‌ایم. تاکنون تنها به ارائه ایده بسنده کرده‌ایم تا بازخوردها را بررسی کنیم. در گام بعد سازوکار ما می‌تواند تنظیم یک بیانیه با چندین امضا یا چند بیانیه گوناگون یا شکل‌های دیگری از پیام رسانی باشد.
طبیعی است که در این طرحی که دارید مردم نمی‌تواند پای بیانیه را امضا کنند و باید سازوکار دیگی برای حرکت مردمی طراحی شود..
بله همین طوری است. مردم اگر قانع شوند ه این حرکت درست است می‌ـوانند به شکل‌های گوناگون از خود واکنش نشان دهند از جمله اعتراض از طریق نوشتن مقالات برگزاری همایش‌ها تجمع‌ها و حتی راهپیمایی و مانند آن.
39301
نظر شما