۰ نفر
۲۲ اسفند ۱۳۸۹ - ۱۲:۳۶

زمین‌شناسان با شبیه‌سازی زمین‌لرزه‌های اخیر ژاپن متوجه شده‌اند که زلزله ویرانگر 20 اسفند درواقع پس‌لرزه زلزله 7.2 ریشتری چهارشنبه 18 اسفند در ژاپن بوده و قدرت واقعی آن نیز نه 8.9 که 9 ریشتر بود.

ذوالفقار دانشی: روز جمعه 11 مارس 2011 / 20 اسفند 1389 ، زلزله‌ای به شدت 8.9 ریشتر در ژاپن اتفاق افتاد. شدت این زلزله که به‌تازگی تصحیح شده و به 9.0 درجه در مقیاس ریشتر ارتقا یافته، به‌قدری بود که سونامی عظیمی در اقیانوس آرام به‌راه انداخت و امواج 10 متری طی نیم‌ساعت پس از وقوع زلزله به سواحل ژاپن برخورد کردند.

به‌دنبال این زمین‌لرزه و سونامی که با گذشت زمان دیگر سواحل اقیانوس آرام را نیز تحت تاثیر قرار داد، مشکلات متعددی برای شهروندان ژاپنی پدید آمد که برجسته‌ترین آن‌ها، خطر انفجار نیروگاه هسته‌ای داییچی در فوکوشیما است. درحالی‌که دانشمندان ژاپنی به‌سرعت درتلاشند از بروز فاجعه هسته‌ای در این نیروگاه جلوگیری کنند، حقایق حیرت‌انگیزی درمورد عامل این زمین‌لرزه و شدت آن منتشر شده است.

به گزارش نیچر، ماجرا از روز 9 مارس 2011 / 18 اسفند 1389 آغاز شد، زمانی‌که زلزله‌ای به قدرت 7.2 درجه در مقیاس ریشتر در 440 کیلومتری شمال‌شرق توکیو (پایتخت ژاپن) و در عمق 10 کیلومتری زمین به وقوع پیوست و جزایر ژاپن را تکان داد. این زمین‌لرزه که امواج سونامی به ارتفاع حداکثر 60 سانتی‌متر هم ایجاد کرد، خوشبختانه تلفات خاصی به بار نیاورد و بسیاری از رسانه‌های جهان آن را در حد خبری کوتاه پوشش دادند، اما در پوسته زمین، اتفاق‌های دیگری در شرف وقوع بود.

پوسته زمین یکپارچه نیست، بلکه از صفحات متعددی تشکیل شده که نسبت به یکدیگر درحرکتند. پوسته اقیانوس آرام نیز یکی از پوسته‌هاست که از وسط در حال باز شدن است و به همین دلیل آتشفشان‌های متعددی در میانه اقیانوس آرام اتفاق می‌افتد. این پوسته در سمت غرب به زیر پوسته ژاپن و آسیا فرو می‌رود و در شرق به زیر پوسته آمریکای شمالی. البته این حرکت محسوس نیست، به‌طوری‌که صفحه اقیانوس آرام سالانه به مقدار 8 سانتی‌متر به سمت صفحه ژاپن حرکت می‌کند که البته در مقیاس زمین‌شناسی بسیار زیاد است. برخورد همین صفحات پوسته‌ای است که منجر به پدیدآمدن زلزله و چین‌خوردگی‌هایی مانند رشته‌کوه‌ها می‌شود.

زلزله 7.2 ریشتری 18 اسفند انرژی بسیار زیادی را که در نواحی پرتنش پوسته اقیانوس آرام انباشته شده بود، آزاد کرد؛ اما اغلب زمین‌شناسان معتقدند که این زمین‌لرزه نه‌تنها موجب آزادشدن انرژی نواحی دیگری مانند منطقه توکیو نشد، که تنش بیشتری را در آن نواحی ایجاد کرد که انرژی ذخیره‌شده در آن منطقه را به آستانه بحرانی رساند و به همین دلیل تنها 2 روز بعد، زمین‌لرزه شدیدی در آن منطقه به‌وقوع پیوست که مرکز آن تنها 43 کیلومتر با مرکز زمین‌لرزه اول فاصله داشت.

این زلزله بستر اقیانوس آرام را تا 2 متر در جهت عمودی جابجا کرد و این جابجایی، منجر به شکل‌گیری سونامی عظیمی شد که نیم‌ساعت پس از وقوع زلزله به نزدیک‌ترین سواحل ژاپن رسید. ارتفاع امواج این سونامی به 10 متر رسید که جزو بلندترین ارتفاع امواج ثبت‌شده در طول تاریخ بشر است.

حرکت‌های پوسته اقیانوس آرام، مناطق زمین‌شناختی فعالی را ایجاد کرده که دانشمندان به آن حلقه آتش می‌گویند. این فعالیت‌ها شامل زمین‌لرزه و آتشفشان است. اما ممکن است این سوال برای شما مطرح شده باشد که چرا تعداد و شدت این زمین‌لرزه‌ها نسبت به گذشته افزایش یافته است.

به‌تازگی، گروهی از دانشمندان هندی ادعا کرده‌اند که عامل افزایش تعداد و شدت زمین‌لرزه‌ها در نقاط مختلف زمین، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی نفت و گاز است که باعث تغییر ساختار پوسته زمین می‌شود. آن‌ها ادعا کرده‌اند که رابطه مستقیمی بین افزایش تعداد چاه‌های نفت و گاز و میزان برداشت از ذخایر زیرزمینی با افزایش تعداد و شدت زمین‌لرزه‌ها وجود دارد و پیشنهاد داده‌اند نفت‌وگاز برداشت‌شده را با سیالاتی با ویژگی‌های مکانیکی مشابه جایگزین کنند تا تغییر تاثیرگذاری در پوسته زمین اتفاق نیفتد.

توجه دانشمندان به مشکلات ژاپن و بخصوص احتمال انفجار نیروگاه هسته‌ای داییچی بیش از آنی است که بتوانند در مورد درستی یا نادرستی این فرضیه اظهار نظر کنند؛ ولی به‌نظر می‌رسد طی روزهای آینده، جنجال داغی در مورد این موضوع آغاز شود.

50

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 136891

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 9 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 5
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بدون نام IR ۱۲:۵۳ - ۱۳۸۹/۱۲/۲۲
    3 0
    تشکر از گروه دانش
  • ایرانی IR ۱۳:۰۲ - ۱۳۸۹/۱۲/۲۲
    3 0
    فکرش را بکنید اگر این زلزله در ایران رخ میداد...
  • حرف دل US ۱۳:۲۲ - ۱۳۸۹/۱۲/۲۲
    3 0
    اگه ایران بود..الان ایران شده بود تخت جمشید..فقط ویرانی ..
  • majid IR ۱۵:۱۴ - ۱۳۸۹/۱۲/۲۲
    3 0
    درود بر گروه دانش تا الان در بین سایت ها بهترین اطاع رسانی رو انجام دادید
  • بدون نام IR ۱۳:۰۰ - ۱۳۹۰/۰۱/۱۰
    2 1
    خوب بود