فرود اضطراری یک فروند ایرباس ای.380 در سنگاپور باعث‌شده یک‌بار دیگر موتورهای رویلزرویس این هواپیما مایه نگرانی شوند. البته کارشناسان معتقدند خاکسترهای آتشفشانی نیز می‌توانند علت این حادثه باشند.

محبوبه عمیدی: پس از آتش‌گرفتن موتور سوپرجمبوجت ایرباس A380، خاکستر و بقایای حاصل از تکه‌تکه شدن و سوختن بخش‌هایی از موتور این هواپیما جزیره Batam در اندونزی را پوشاند و هواپیما ناچار به فرود اضطراری در فرودگاه چانگی سنگاپور شد. به گزارش نیوساینتیست هنوز علت دقیق این حادثه مشخص نشده، اما کارشناسان ذرات حاصل از انفجارهای آتش‌فشانی اخیر در اندونزی یا مشکلات فنی در موتور رویلزرویس این هواپیما را از مهم‌ترین عوامل این حادثه اعلام کرده‌اند.

چرا این مسئله حائز اهمیت است؟
ایرباس A380 یکی از پیشرفته‌ترین و آخرین دستاوردهای صنعت هوایی است. این هواپیمای مسافربری غول‌پیکر از هدایت کامپیوتری و بدنه ساخته‌شده از فیبر کربن بهره می‌برد و تنها دو سال از حضور آن در خطوط هوایی جهان می‌گذرد. علاوه بر این سوپرجمبوجت خطوط هوایی استرالیا که ناچار به فرود اضطراری شده، بیش از 430 نفر سرنشین داشته است. این هواپیمای دو طبقه ظرفیت جابجایی 800 مسافر را در هر پرواز دارد و خرابی موتور آن می‌تواند به قیمت جان این سرنشینان تمام شود.


برای هواپیمای خطوط هوایی کانتاس چه اتفاقی افتاده است؟
تنها شش دقیقه پس از بلند شدن هواپیما از فرودگاه چانگی در سنگاپور و پس از شنیدن دو صدای مهیب، مسافران شاهد ارتعاش شدید بدنه هواپیما و دود و آتش در سمت چپ بدنه آن بودند. یکی از موتورهای داخلی دچار خرابی و حریق شده و بخشی از بال هواپیما نیز آسیب دیده است.

هواپیما ناچار به فرود اضطراری شده و شاهدان محلی پس از فرود، نشت سوخت از بال آسیب‌دیده را شاهد بوده‌اند. علاوه بر این خدمه پرواز موفق به خاموش‌کردن موتور خارجی نزدیک به بخش‌های آسیب‌دیده نشده‌اند، در نتیجه احتمال خرابی سیستم کنترل این موتور نیز توسط حرارت و تکه‌های پرتاب‌شده وجود دارد.

آیا علت را میشناسیم؟
هنوز نه! رویلزرویس که سازنده موتور این هواپیما است، همراه با هیأت حفظ امنیت حمل‌و‌نقل استرالیا مشغول بررسی این مشکل هستند. رویلزرویس از طریق ماهواره و به صورت زنده اطلاعات ارسال‌شده توسط این موتورها را ردیابی می‌کند تا پیش از ایجاد شرایط بحرانی، مشکلات احتمالی مرتفع شوند. این داده‌ها می‌توانند ارزش بالایی در تحقیقات داشته باشند.

همزمان کانتاس استفاده از 6 سوپرجمبوجت 340میلیون دلاری این شرکت را به حال تعلیق درآورده است. تصاویر نشان می‌دهند بخش‌هایی از این موتور دچار خرابی و سوختگی شده و قسمت‌های داخلی آن شکسته است. خاموش‌شدن موتور در هواپیماهای تجاری اتفاق بی‌سابقه‌ای نیست و بسیاری از این هواپیماها می‌توانند با استفاده از یک موتور به حرکت ادامه دهند اما متلاشی‌شدن بخش‌های داخلی موتور و ارتعاش بدنه ناشی از آن اتفاق نادری است.

کارشناسان چه نظری دارند؟ 
موتور جت از یک هواکش برای کشیدن هوای خارجی به درون یک سری توربین‌های کمپرسور استفاده می‌کند. هوای فشرده‌شده به محفظه احتراق وارد شده، با سوخت ترکیب و مشتعل می‌شود. گازهای داغ ایجاد شده با فشار از بخش انتهایی موتور خارج شده و همزمان توربینی با فشار بالا را به گردش درمی‌آورند که باعث چرخش هواکش اولیه و کمپرسور خواهد شد.

هر سه بخش از روتورهایی تشکیل شده‌اند که دیسک و تیغه‌هایی گردان با سرعت بسیار بالا دارند. اگر یکی از این تیغه‌ها حین گردش بشکند، می‌تواند باعث تکه‌تکه شدن بخش‌هایی از موتور، آسیب‌دیدن بدنه هواپیما و حتی مخزن سوخت شود. علاوه بر این خرد‌شدن هر تیغه می‌تواند تعادل روتور را به هم بزند و ارتعاشات شدیدی را در بدنه هواپیما ایجاد کند. این احتمالا اتفاقی است که برای ایرباس خطوط هوایی کانتاس رخ داده است.

چگونه می‌شود از خطرات بالقوه جلوگیری کرد؟
سرعت روتورهای داخل موتورها به حدی بالا است که نمی‌توان با روکش کردن این بخش‌ها از خرابی‌های احتمالی در سایر بخش‌های بدنه جلوگیری کرد. این بخش‌ها نیاز به تعمیرات و نگهداری مداوم دارند و از سوی دیگر باید به نحوی خرابی‌های احتمالی توسط بخش‌های دیگری قابل‌جبران باشد.

برای گروه بررسی کشف علت آسیب‌دیدگی بال هواپیما و مخزن سوخت آن بسیار‌حائز اهمیت است. حادثه مشابهی در سال 2000 که با نشت مخزن سوخت بال در یکی از کنکوردهای خطوط هوایی فرانسه همراه بوده به آتش‌گرفتن آن حین پرواز و مرگ سرنشینان این کنکورد منجر شده است.

آیا حوادث مشابهی تاکنون رخ داده است؟
بله! در سال 1989، با خرد‌شدن تیغه‌های توربین هواپیمای دی.سی 10 متعلق به خطوط هوائی ایالات متحده و انفجار آن تمامی لوله‌های هیدرولیکی بخش انتهایی هواپیما از بین رفتند. خلبانان راهی برای ادامه هدایت هواپیما نداشت و این دی.سی 10با 111 سرنشین حین تلاش برای نشستن در باند فرودگاه سقوط کرد.

آیا خاکسترهای آتشفشانی ناشی از فوران‌های اخیر در اندونزی نقشی در ایجاد این شرایط داشته‌اند؟
بررسی این مسئله توسط هیأت تحقیق قطعی است. خاکسترهای آتشفشانی می‌توانند تعادل دیسک‌های روتور را به هم بزنند.

آیا این موتور مجاز به استفاده در پروازهای تجاری بوده است؟
بله! این بخشی از استانداردها است. موتورهای ترنت 900 ساخته شده توسط رویلزرویس، مجموعا 22هزار ساعت پرواز را پیش از ورود مسافران به هواپیما تجربه کرده‌اند.

آیا این موتور خاص مشکلات ایمنی دیگری داشته است؟
بله! در مردادماه، آژانس ایمنی پرواز اروپا، EASA به خطوط هوایی دستور دارد این موتور را بررسی کنند. نتایج تحقیقات EASA نشان می‌داد فشار بیش از حدی روی شفت روتور این موتورها وارد می‌شود. این تحریک بیش از حد می‌تواند باعث حرکت توربین روی شفت و برخورد آن با بخش‌های ثابت موتور شود و در نهایت ادامه عملکرد موتور را تحت‌الشعاع قرار داده، به بخش‌های متعددی آسیب‌زده و باعث آتش‌سوزی در موتور حین پرواز شود.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 106153

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
7 + 7 =