• نشدنی بودن در چنبره ی تخیلات

    نشدنی بودن در چنبره ی تخیلات

    اخبار اندیشهخیالات در انواع رنگارنگ فردی، گروهی، حزبی، دینی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و هکذا است؛  به شکل های مختلف مانند آرمان ، اراده ، خواست، باور، جهان بینی، ایدئولوژی و مانند آن پدیدار می شود؛ حاکمان و غیرحاکمان، فرهیختگان و نافرهیختگان، نخبگان و پخمگان با آن به سر می برند. بسیاری از این خیالات نشدنی است و خیال پردازان به هیچی خوش اند و در این خوشی دروغین، ای بسا، زمان و توان بسیار بر باد می دهن

  • فارابی مقلد نیست / طرح سیاسی فارابی، طرحی معطوف به آینده / فیلسوفی که به سوالات جدید پاسخ های های جدید می داد

    برگزاری نشست "ما و میراث فکری فارابی" در خانه اندیشمندان علوم انسانی

    فارابی مقلد نیست / طرح سیاسی فارابی، طرحی معطوف به آینده / فیلسوفی که به سوالات جدید پاسخ های های جدید می داد

    اخبار اندیشهنوآوری فارابی، رجوع متفاوتی است که به آثار گذشته خودش می کند. او فیلسوفان پیش از خود را جدی می گیرد، از آن ها تاثیر می گیرد اما مقلد نیست. او بر تمام جریان های فکری جهان اسلام موثر بوده است. وی تمام تلاشش را می کند که امکان تفکر فلسفی در جهان اسلام امکان پذیر شود

  • علل و نشانه‌های شورش به روایت «بیکن»

    علل و نشانه‌های شورش به روایت «بیکن»

    اخبار اندیشهاز نظر بیکن، نخبگان و سرآمدان جامعه، مسئله‌ی اصلی حاکمان نیستند، زیرا همواره حکومت می‌تواند با آن‌ها به توافق برسد. یا آنها را می‌خرند یا اعدام می‌کنند. مشکل اصلی حکومت، ناخرسندی مردم است.

  • خودویرانگری جامعه و ضرورت احیای «میانه‌روی»

    خودویرانگری جامعه و ضرورت احیای «میانه‌روی»

    اخبار اندیشهاز نقاط قوت «میانه‌روی» تعامل آزادانه و گفت‌وگوی سازنده با دیدگاه‌های مختلف است که منجر به راه‌حل‌های نوآورانه برای مسائل پیچیده سیاسی/اجتماعی/فرهنگی می‌شود. در حالی که رویکرد «وسط‌باز» هدفش برقراری «تعادل» است - و نه «تعامل» سازنده - که‌ عمدتاً باعث استمرار «وضع موجود» و جلوگیری از تغییرات اساسی و ضروری‌ می‌شود.

  • ۲۵ درصدِ زِد به علاوه آلفا

    ۲۵ درصدِ زِد به علاوه آلفا

    اخبار اندیشهمطابق نظر ماکس پلانک فقید، نباید از مقاومت و پس‌زنی قدیمی‌های مخالف رنجید. تلاش برای همسوسازی مدل‌های ذهنی و قواعد تصمیم‌گیریِ حداقل ۲۵ درصد از جمعیت نسل زد (متولدین ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۹) و آلفا (دهه نودی‌ها) ایده هوشمندانه‌تری است. البته که بار این کار بیشتر بر دوش نسل وای (Y) (دهه شصتی‌ها) خواهد بود.

  • بازگشت مذهب و مفاهیم آخرالزمانی به جهان

    بازگشت مذهب و مفاهیم آخرالزمانی به جهان

    اخبار اندیشههمچنین با نگاهی ژرف تر در می یابیم که «مفاهیم مذهبی» نه تنها جهان ما را ترک نکرده اند، بلکه با شکل و هیاتی تازه، وارد عرصه عمومی شده اند. به همین دلیل است که برخی متفکران، سکولاریسم یا دنیوی شدن را تداوم همان مفاهیم پیشا مدرن، در شکلی جدید می دانند. از جمله مفاهیم دوران سنت که در قالب های تازه به دوران مدرن بازگشته است، منجی گرایی است. 

  • چالش واقعیت و روایت در مدارس

    چالش واقعیت و روایت در مدارس

    اخبار اندیشهتاکید مسئولان بر جنگ روایت‌ها موجب شده که معلمان ارزشی در کلاس‌های درس نسبت به واقعیت‌ها بی اعتنایی ورزیده و حتی آن‌ها را کتمان نمایند. این در حالی‌است که دانش آموزان با مقایسه وضعیت امروز ایران با پیشرفت‌های سایر کشورها نارسایی‌های حوزه حکم‌رانی را لمس کرده و نسبت به آن‌ها منتقد هستند. در یک کلام اگر معلمان ارزشی می‌خواهند از کابوس کلاس‌های این روزها رهایی یابند باید بیش از روایت‌ها بر واقعیت‌ها تکیه نمایند.

  • با ۲۱ میلیون نفر بی سواد دمکراسی حاکم می شود؟

    با ۲۱ میلیون نفر بی سواد دمکراسی حاکم می شود؟

    اخبار اندیشهمیزان پیشرفت دموکراسی تابعی از میزان خوانایی و نویسایی مردم هر جامعه است. در کتابم "الفبای زندگی"(۱۴۰۳) همین قصه را درباره بحران دموکراسی در ایران شرح داده ام. می دانم باسواد کردن ۲۱ میلیون نفر جمعیت بی سواد کنونی کار ساده ای نیست. سخت تر از آن میلیون ها نفری هستند که دیپلم و حتی مدرک دانشگاهی دارند اما خوانا و نویسا نیستند.

  • دانش آموزان دیجیتالی، کلافه از امر و نهی ها

    دانش آموزان دیجیتالی، کلافه از امر و نهی ها

    اخبار اندیشهبرخی جامعه شناسان از دانش آموزان امروز با عنوان نسل آبی یاد کرده اند که می تواند ترجمان اندوه و سرگشتگی این نوجوانان در کشاکش تحولات امروز ایران باشد. نسلی بی پناه، دیجیتالی شده، بدون فرصت کودکی کردن، درگیر با بحران اعتماد به مراجع ارزشی، بدون آینده ای روشن و کلافه از امر ونهی های روزمره! روشن است که معلمی کردن برای این نسل بیش از همه مستلزم شناخت عمیق از زمانه ای است که در آن به سر می‌بریم.

  • بدجوری دل درد گرفتیم  

    بدجوری دل درد گرفتیم  

    اخبار اندیشهچه بدعت‌گذارانی که زنده در آتش سوزانده شدند- نمونهء آن سوزاندن هشت نفر بدعت‌گذار در پاریس در حضور اسقف اعظم و رئیس دانشگاه پاریس و بزرگان دیگر در سال ۵۸۹/۱۲۱۰-  ...این وحشی‌گری‌ها از جنس همان مَنِشی است که در کولوسئوم می‌بینیم و در هولوکاؤست و حالا هم در غزه: همان که نظریه‌پردازی شده و زیبا بسته‌بندی‌شده در مفهوم «اختیارگرایی» (لیبرتاریانیزم)  و «ملکهء پست» (vile maxim) به معنی «همه چیز برای ما و هیچ برای دیگری».

  • حساسیت هایی که در نماینده، روشنفکر و مردم نیست

    حساسیت هایی که در نماینده، روشنفکر و مردم نیست

    اخبار اندیشه«نفتی بودن» هم مانند دود سیاه بر تمام حرکات و سکنات ما نشسته است، بی آن که خود حس کنیم. وقتی تعدادی از نمایندگان مجلس استرالیا از نخست وزیر رسماً پرسیدند که چرا میز جلسه اتاقش را تغییر داد و چه مصلحتی سبب شد که یک میز خوب را عوض کند، این پرسش برای ما عرف نیست. نه فقط نمایندگان مجلس ما چنین حساسیتی ندارند، این چنین حساسیت و پرسشگری در میان روشنفکران، اندیشمندان، کنشگران اجتماعی و مردم عادی ما نیست.

  • ذهن آمریکااندیش

    ذهن آمریکااندیش

    اخبار اندیشهآمریکا یا هر کشور دیگری، برای من، الگو، معیار ارزیابی ارزش‌ها یا درست و غلط کنش دولت‌ها و پلیس نیست. من هویتم را از آمریکااندیشی، ضدیت با آمریکا یا نزدیک شدن به آن نمی‌گیرم، و به این جهت فکر می‌کنم آمریکاستیزان ایدئولوژیک ایرانی، بیش از امثال من ذهن، روح و هویت‌شان به بود و نبود آمریکا گره خورده است. آمریکا در عمق جان ذهن آمریکااندیش نشسته است و بیرون از دایره آمریکا نمی‌رود.

  • روند افزایشی خودکشی از ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۱

    روند افزایشی خودکشی از ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۱

    اخبار اندیشهباید توجه داشت که انباشت مسائل در شرایط کنونی به‌ویژه چند سال اخیر، به شرایط فوق هشدار رسیده و ضروری است نهادهای مسئول نسبت به آن توجه ویژه داشته باشند. این توجه نه در تقویت فعالیت‌های مددکاری مانند اورژانس ۱۲۳ ـ که البته در جای خود بسیار مهم است ـ بلکه به تغییر رویه‌هایی معطوف است که جامعه ایرانی را با بحران گذران زندگی و فرایند کاهش شأن انسانی افراد در موقعیت‌های پایدار و بازتولیدشونده توهین و تحقیر و تبعیض، و نادیده گرفتن حقوق شهروندی و حق فردیت مواجه کرده است.  

  • همان را بگویید که ما خوش‌مان بیاید

    همان را بگویید که ما خوش‌مان بیاید

    اخبار اندیشهتعداد مراکزی که چنین قابلیتی داشته باشند در کشور زیاد نیست، بسیار کم است، و شاید فقط همین یک مورد است. حالا خبرگزاری دولت به چه دلیل با چنین عبارتی به استقبال گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس رفته است، خدا داند، ولی جز خوابیدن در باد اقتدارگرایی حتی در حد تحمل نکردن گزارش‌های کارشناسی – به جای استفاده از آن‌ها یا پاسخ مستدل دادن – چیزی نیست. پیام به پژوهشگر و مراکز پژوهشی روشن است: همان را بگویید که ما خوش‌مان بیاید.

  • روایت زدگی برای توجیه شکست ها

    روایت زدگی برای توجیه شکست ها

    اخبار اندیشه روایت زدگی اگر چه می تواند توجیه آسانی برای شکست‌ها باشد و بحران دستاورد در نظام سیاسی را متوجه توطئه دشمنان سازد ولی با دور ماندن از واقعیت‌های حاکم بر عرصه‌های اقتصاد و سیاست، تصمیم گیرندگان را دچار خطای راهبردی ساخته و آن‌ها را از اندیشیدن به اصلاحات بنیادین باز می دارد.

  •   سطوح تحلیل خودکشی در ایران

      سطوح تحلیل خودکشی در ایران

    اخبار اندیشهدر موضوع خودکشی ما با ضرورت  مداخله در سطوح سه‌گانه مواجه هستیم: سطح خّرد برای افزایش آستانه تحمل فرد، و سطح میانی و کلان برای افزایش تاب‌آوری اجتماعی. در هر سه سطح لایه‌های گوناگونی مانند خانواده و توان بازتولید احساس تعلق و چسبندگی اجتماعی در آن؛ آموزش و پرورش در کاهش تضادهای ارزشی و تقویت ظرفیت‌های ادغام اجتماعی؛ نهاد سیاست در ایجاد افق‌های باز برای زندگی شرافتمندانه؛ اقتصاد برای بازتولید احساس امنیت در گذران زندگی معطوف به احساس عدالت و عدم تبعیض؛ و نهاد دین در بازتولید امکان‌های معنابخش به زندگی و حیات مؤمنانه، دخیل هستند

  • راه‌حل نظریه‌پرداز توسعه دانشگاه جان هاپکینز برای تورم ایران

    راه‌حل نظریه‌پرداز توسعه دانشگاه جان هاپکینز برای تورم ایران

    اخبار اندیشهاز پیشنهاد هانکه برمی آید که دولت چون نمی تواند طلای لازم معادل افزایش حجم پول را تأمین کند، پس بر حجم پول نیفزاید. در وضعیت حاضر، اگر حکومت پول چاپ نکند، در پرداخت هزینه های خود و مصارف خواسته و نخواسته ی پولی کشور دچار مشکل می شود. یعنی در وضعیت کنونی، اظهارات ضمنی هانکه هم نشدنی است.

  • عدم شکوفایی فلسفه نتیجه نزاع میان برداشت دینی با فلسفه

    عدم شکوفایی فلسفه نتیجه نزاع میان برداشت دینی با فلسفه

    اخبار اندیشهبا ورود اندیشه های مدرن، ایران آبستن تغییر و سیاست به بستری مناسب برای دگرگونی مبدل شد. فاصله ایجاد شده با جهان مدرن در پی دو قرن تعطیلات تاریخی (شایگان) نوعی شتاب زدگی را در کالبد کنش‌گران دمید. این که باید هر چه زودتر عمل کرد (وارد کردن مدرنیته به مثابه کالا در نگاه منورالفکران) یا (دست زدن به انقلاب برای آفرینش نظم جدید سیاسی از منظر روشنفکران). بدیهی است که چیرگی ایدئولوژی ها (سازه‌ هایی برای ساده کردن امور پیچیده) و ناشکیبایی جامعه، فضای مناسبی را برای شکوفایی دانشی مانند فلسفه که مخاطبان را به پیچیده دیدن امور، و صبوری ورزیدن نسبت به تحولات دعوت می کرد فراهم نیاورده است.

  •  چرا در شرایط جنگی گشت ارشاد بازگشت؟

     چرا در شرایط جنگی گشت ارشاد بازگشت؟

    اخبار اندیشهجمهوری اسلامی یک نظام سیاسی استثنایی است بنابراین از منطقی متفاوت در حکم‌رانی پیروی می‌کند. لذا عجیب نیست اگر در شرایط بحرانی دست به اقداماتی زند که با سرمشق متعارف سیاست‌ورزی بیگانه باشد.

  • کسانی می خواهند گاو اردک بزاید

    کسانی می خواهند گاو اردک بزاید

    اخبار اندیشهدر کمیسیون صنایع و معادن و نفت مجلس اول، تنها روحانی کمیسیون گفت که طلبه‌ای دستگاهی اختراع کرده است که وقتی راه می‌افتد، بدون سوخت بلاتوقف برق تولید می‌کند؛ با آن اختراع می‌توان تمام روستاها را برق داد. مهندسان کمیسیون به اتفاق گفتند که این مخالف قانون بقای انرژی و نشدنی است. آن روحانی نمی‌توانست نشدنی بودن آن به اصطلاح اختراع کذایی را باور کند، گفت: چرا چنین علیه یک طلبه‌ی مخترع که اختراع‌اش خیر می رساند، مخالفت می‌کنید؟

  • دیسرتاسیون چیست؟

    دیسرتاسیون چیست؟

    اخبار اندیشهتمام قصه این است که ما هنوز نمی دانیم "پهنای کار" چیست! و مسوولیت ها و مقام ها را شوخی پنداریم و این گونه است که ملک و مملکت سامان ندارد و نمی یابد

  •  بی سوادی سیستمی، بحران حکمرانی کشور

     بی سوادی سیستمی، بحران حکمرانی کشور

    اخبار اندیشهبی سوادی سیستمی یعنی نظام حکمرانی که شرط استخدام و نصب مدیرانش هر چیزی هست جز توانایی نوشتن عالی به زبان فارسی. چرا مبتلا به بی سوادی سیستمی شدیم؟ عوامل گوناگون دارد. سیطره فرهنگ شفاهی، سیطره فرهنگ منبری و تبلیغ، سیطره ارزش های ایدیولوژیک در انتصاب ها، بحران کیفیت نظام آموزشی و دانشگاهی، و عوامل دیگر. محکی در پایان صحبت مان گفت ما صد مساله در نظام حکمرانی را شناسایی کرده ایم اما به بی سوادی سیستمی تاکنون پرداخته نشده.

  • پیام های کاهش شرکت در نماز جمعه حجت الاسلام صدیقی

    پیام های کاهش شرکت در نماز جمعه حجت الاسلام صدیقی

    اخبار اندیشهاعتراض ها حاکی از آن است که انسجام داخلی مبتنی بر اتحاد - انسجام نخبگان در حاکمیت سیاسی،با شکاف های ایجاد شده در آن از جمله بر اثر امامت جماعت صدیقی در نماز جمعه دو روز گذشته تهران، بیش از گذشته آشکار شده و می رود تا صحنه سیاسی کشور، کشمکش های جدیدی را تجربه کند. 

  • تدبیر ایران تا مثل عراق و لیبی وارد تله اسراییل و آمریکا نشود

    تدبیر ایران تا مثل عراق و لیبی وارد تله اسراییل و آمریکا نشود

    اخبار اندیشهکوشش معنادار برای بازسازیِ انسجامِ ازدست‌رفته‌ی نخبگان سیاسی، ترمیم رابطه‌ی حکومت-جامعه و دولت-ملت، و تقویت ارکان جمهوریت که هیچ منافاتی با ارزش‌های کهن و دیرپای فرهنگ ایرانی-اسلامی ندارد...با انتخاب دشوار این راه، مسیر و جایگاه ایران در چینش و آرایش آتی منطقه و جهان به سوی تضمین منافع ملی، ثبات نظام، و امنیت و توسعه‌ی ایران خواهد چرخید. 

  • ۳۰ علت درگیری های زیاد در جامعه ایرانی

    ۳۰ علت درگیری های زیاد در جامعه ایرانی

    اخبار اندیشهگروه اندیشه: تنش دائمی و ستیز میان مردم، فرصت های توسعه و توان اقتصادی و فرهنگی ملل را نابود می کند. دکتر محمود سریع القلم به این مهم پرداخته و در یادداشتی به ۳۰ علت اصطکاک و درگیری در جامعه ایرانی پرداخته است. این مطلب را با هم می خوانیم:

  • پیام های حضور دوباره حجت الاسلام صدیقی در نماز جمعه!

    پیام های حضور دوباره حجت الاسلام صدیقی در نماز جمعه!

    اخبار اندیشهحضور بسیار اندک نمازگزاران در نماز جمعه ۲۴ فروردین نشان داد که دست اندرکاران برپایی این مراسم نه تنها جامعه بلکه طرفداران خود را نیز نشناخته اند. اگر تاکنون اتخاذ تصمیماتی مانند حجاب اجباری و فیلترینگ اپ های موبایلی تنها مقاومت اکثریت ایرانیان را برانگیخته بود دعوت از صدیقی به اقامه نماز جمعه هم در عمل نارضایتی بسیاری از مخاطبان همیشگی این مراسم را در پی داشته است.

  • کآرام جانم می‌رود!؛ حکایت تلخ مهاجرت در ابعاد گسترده

    کآرام جانم می‌رود!؛ حکایت تلخ مهاجرت در ابعاد گسترده

    اخبار اندیشهشاید باید در پس هر سفر خداحافظی به فرودگاه، زیر لب خواند: ای کاروان آهسته ران/کآرام جانم می‌رود. هر مهاجری آرام جان این سرزمین است و شاید شعر ما، همین سازوکارهای حفظ پیوند باشد.

  • همه می بازیم با دروغ و فریب و بی انصافی

    همه می بازیم با دروغ و فریب و بی انصافی

    اخبار اندیشهمنصف کم‌فروش نیست؛ هر تصمیمی که می‌گیرد، هر کلمه‌ی که می‌گوید، هر عملی که می کند، چنان است که اگر همان‌ها از دشمن یا رقیب برآید، شایسته و بایسته بداند. بی انصافی اگر چه برد زود برای یک طرف و باخت برای دیگران دارد، آن بردها همچون کف است و نمی‌ماند و سرانجام برنده‌ی بی‌انصاف در کشاکش احقاق حق‌ها هم می‌بازد: «سرانجام، همه سر باخت». فقط انصاف در درازمدت می‌ماند؛ زیرا در خردورزی و عادت به اجرای انصاف حتی بازندگان احساس ستم نخواهند کرد، مگر خود نامنصف باشند.

  • مردم هیچ کشوری مثل مردم ایران نیستند

    مردم هیچ کشوری مثل مردم ایران نیستند

    اخبار اندیشهعلی رضاقلی معتقد بود که فرهنگ قبیله‌ای وجه غالب مناسبات اجتماعی در تاریخ بلند ایران بوده است. دورانی که در آن فرمان بر قانون، تبعیض بر برابری، روابط بر ضوابط، و خاص گرایی بر عام گرایی ترجیح و غلبه داشته است. این زمینه تاریخی/ اجتماعی توام با احساس ناامنی، بی آینده‌گی و پیش بینی ناپذیری موجب شده است که توجه به خیر عمومی، آینده نگری، قانون‌گرایی، مشارکت‌جویی و جمع گرایی به عنوان مولفه های بنیادین اخلاق توسعه مجالی برای ظهور نیابند.

  • چرا نمی توانم فریاد شادی سربدهم؟

    چرا نمی توانم فریاد شادی سربدهم؟

    اخبار اندیشهاصلی ترین مساله کشورم که باید آن را گره نخست پیشرفت، توسعه و مانع حل مسائل دیگر شمرد، نا کارآمدی سرشتی و فراگیر حکومت-دولت می پندارم. به گمانم‌ بیشتر مسائل پیش گفته و نیز ده ها مساله دیگر، برخاسته از ناکارآمدی دولت-حکومت است.نه؟!