رسول جعفریان، رئیس مرکز اسناد و کتابخانه مجلس شورای اسلامی ایران در «همایش تاریخنگاری انقلاب اسلامی» سخنرانی کرد؛ همایشی دو روزه که به همت مؤسسه خانه کتاب از صبح دیروز در تالار سوره حوزه هنری آغاز شد. او پس از دستهبندی مکاتب تاریخنویسی به سه دسته و بر اساس سه سنت ایرانی، اسلامی و غربی، بر استفاده از تجربههای مکاتب مختلف در شیوههای تاریخنویسی تأکید کرد و گفت: «این کار باعث انسجام و رفع نقاط ابهامآمیز و آشفته تاریخ میشود».
وی افزود: ایجاد مکتبی نوین در اصول تاریخنویسی به تلفیق سه سنت تاریخنگاری ایرانی، اسلامی و غربی بستگی دارد. در حال حاضر و در بسیاری از دانشگاههای سراسر کشور اصول تاریخنویسی تدریس میشود. توجه به نوع نگارش تاریخ، برداشتهای تاریخی، تلفیق و تحلیل مبانی تاریخی در جوانب و افکار فلسفی نیز ضروری است. وی با تأکید بر تأسیس یک جریان اصیل و منسجم در تاریخنویسی تصریح کرد: «ایجاد این مکتب و جریان در عرصه تاریخنگاری وابسته به شناخت سنتهای اصلی تاریخنویسی است». جعفریان با اشاره به اینکه مسئولان فرهنگی، ارگانها و نهادهای مختلف باید درصدد شکلدادن مکتبهای تاریخنویسی نوینی برای دوران معاصر و انقلاب اسلامی باشند، افزود: «تاکنون تحقیقات و پژوهشهای بسیاری در حوزه تاریخنگاری دوران معاصر و انقلاب اسلامی صورت گرفته و بیش از 10 مؤسسه به طور مستقیم نقش مؤثری در زمینه تاریخنگاری، تاریخ شفاهی و ثبت خاطرات درباره اشخاص و حوادث مهم تاریخی بر عهده دارند». رئیس مرکز اسناد و کتابخانه مجلس شورای اسلامی ایران گفت: «بهکارگیری تجربههای مکاتب مختلف در شیوههای تاریخنویسی باعث انسجام و رفع نقاط ابهام آمیز و آشفته تاریخ میشود. مسئولان فرهنگی، ارگانها و نهادهای مختلف باید درصدد شکلدادن مکتبهای تاریخنویسی نوینی باشند».
جعفریان در تحلیل پدیده تاریخ شفاهی اشاره کرد که برای تدوین تاریخ شفاهی اعتماد به خاطرات یک شخص کافی نیست و اگر چه بسیاری از این حرفها حکم سند را دارند، اما جوانب یک خاطره باید با استناد به حرفهای چندین نفر ثبت و ضبط و بررسی شوند. وی یادآور شد: «در حال حاضر و در بسیاری از دانشگاههای سراسر کشور اصول تاریخنویسی تدریس میشود. توجه به نوع نگارش تاریخ، برداشتهای تاریخی، تلفیق و تحلیل مبانی تاریخی در جوانب و افکار فلسفی نیز ضروری است. بسیاری از اصول و سبکهای تاریخنگاری غربی در روشهای تاریخنویسی، شیوههای قصهنویسی و داستاننویسی جاافتادهاند و به طور مثال ما در روشهای تاریخنگاری ایلخانیان و صفویه خوب عمل کردیم، اگرچه نسبت به دوران باستان بیاعتنا بودیم.»وی در پایان تأکید کرد: «بسیاری از ضعفهای ما در نگارش تاریخ، به دلیل عدم دقت و کمی میزان مطالعه، نقد و تحلیل، استفاده از منابع، اسناد و مدارک معتبر است و امکان بروز خطا و اشتباه در بدیهیترین نکات برای هر کس وجود دارد».