آیت الله جعفر سبحانی، از مراجع عظام تقلید طی پیشنهادی خواستار برگزینی رئیس جمهور کشور از طریق نظام پارلمانی شد و تاکید کرد که صاحب نظران بهتر است در این خصوص بررسی واظهارنظر کنند تا اگر هم به دلیل ضیق وقت به این دوره از انتخابات نرسید، در انتخابات بعدی مبنای نظر قرار گیرد.
مشروح نظر آیت الله سبحانی در خصوص برگزینی نظام انتخابات پارلمانی که نسخه ای از آن در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته است، بدین شرح است:
اتحاد و یگانگی، رمز پیروزی ملت ها در تمام زمینه هاست، " وحدت کلمه" سبب می شود که همه نیروها در یک جا متمرکز شود و بزرگترین آرزوها را جامه عمل بپوشاند.
ملت سرافراز ایران، در دوازدهم فروردین 1358، قریب به اتفاق به نظام جمهوری اسلامی رای مثبت داد و پس از تحمل سالیان درازی رنج و درد، بهترین نظام سیاسی را پی ریزی کرد و در حقیقت معجزه قرن را در منطقه، در سایه " انسجام" پدید آورد.
قرآن مجید، ملت های متفرق و پاره پاره را به سان کسی می داند که در دل چاه قرار گرفته و مرگ و نابودی در کمین اوست، مگر این که به "حبل الله وحدت" چنگ بزند و از این تنگنا بیرون آید.
" اتحاد ملت ایران" چیزی نیست که ارزان به دست آمده باشد بلکه در سایه ایثارگری های هزاران شهید این موهبت الهی به دست آمده و برای دیگر کشورهای منطقه، اسوه و الگو قرار گرفته است.
انتخاب رئیس جمهور، از طریق رای مستقیم مردم، هر چند با قانون اساسی همسوست و خود نگارنده ، در تصویب این قانون در خبرگان نخست، به آن رای مثبت داده است، ولی پیامدهای ناگوار این گزینش در شرایط کنونی، ملت را بر آن می دارد که در آن تجدید نظر کنند، زیرا به روشنی می بینند که اجرای این اصل به این شیوه، مایه گسترش خصومت، به جای رقابت شده است و زیر بنای نظام اسلامی را که همان وحدت مردم است، تهدید می کند. این نوع تجدیدنظر دور از واقعیت نیست و راهکار قانونی دارد و در گذشته هم در مورد برخی از مواد قانون اساسی تجدید نظر انجام گرفت و به رای ملت گذاشته شد.
پیامدهای گزینش مستقیم رئیس جمهور، چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد زیرا:
اولا: نیروهای سیاسی به دو گروه تقسیم شده اند و هر یک می کوشند بخشی از ملت را به سوی خود بکشانند و طبعا وحدت کلمه ملت با این شیوه دچار آسیب فراوان می سازند.
ثانیا: هنگام تبلیغات انتخاباتی، آنچنان اسراف و زیاده روی رخ می دهد که میلیاردها ثروت ملت ایران، به کاغذ و مقوا و سپس به زباله تبدیل می شود.
ثالثا: این نوع گزینش سبب می شود که برخی از این گروه ها، اصول اخلاقی را نادیده گرفته و شخصیت های برجسته کشور را تخریب و متهم سازند و از همین طریق، دشمنی که در کمین است، از این راه بهره سیاسی را برده و ملت را نسبت به نظام بدبین می سازد.
رابعا: هنوز که قریب ششش ماه به موعد انتخابات مانده است، بحث و گفتگو در این موضوع رسانه ها و مطبوعات و رسانه ها و افکار عمومی کشور را هدف گرفته و به جای پرداختن به مسائل لازم و حیاتی، به همین موضوع می پردازند، خصوصا در ماههای نزدیک به ایام انتخابات، غالبا وزارتخانه ها و ادارات بزرگ، فعالیت های خود را کم کرده و همگی متوجه این هستند که چه کسی برگزیده می شود، و ضرر چنین کم کاری و رها کردن امور لازم بر کسی پوشیده نیست.
اینها یک رشته پیامدهای ناگوار است که این نوع گزینش دارد و پیامدهای دیگری نیز دارد که از بیان آنها صرف نظر می کنم.
در این شرایط پیشنهاد می شود که رئیس جمهور کشور، از طریق مجلس و نمایندگان ملت برگزیده شود، زیرا مجلس خانه ملت است و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، منتخبان ملت می باشند و گزینش آنها به یک معنی گزینش مردم است و از این طریق مشکل بزرگ پنجمی که دامنگیر وضع سیاسی ماست، مرتفع می گردد. گاهی مشاهده می شود که یک نوع دوگانگی میان مجلس و ریاست جمهوری وجود دارد و مسلما این نوع دوگانگی به زیان همگان است ولی گزینش رئیس جمهور از طریق پارلمان، این مشکل را نیز برطرف می کند.
این جانب این پیشنهاد را در اختیار مطبوعات و رسانه ها قرار می دهم و از علاقه مندان و صاحب نظران درخواست می کنم که به نقد این نظریه اثباتا و نفیا بپردازند، شاید آنچه صلاح ملت ایران و کشور عزیز ما باشد، رخ دهد و اگر در این دوره به خاطر ضیق وقت قابل اجرا نباشد، برای دوره های بعد، می تواند کارآمد و سودمند باشد. بمنه و کرمه
/2727