یک سریال و یک عالم نکته انتخاباتی

نسرین وزیری: این سریال به کارگردانی سیروس مقدم با بازی امیر جعفری و هدایت هاشمی از پرمخاطب​ترین برنامه​های نوروزی صداوسیما در ایام تعطیلات بود.

رفتارهای انتخاباتی یک نامزد انتخاباتی پیش از برگزاری انتخابات که به انصراف وی منجر شد؛ هم از تخلفات انتخاباتی حکایت داشت و هم از قوانین انتخاباتی. هشدار انتخاباتی مقام معظم رهبری مبنی بر بیم پیوند کانون​های قدرت و ثروت در جریان انتخابات، حقیقتی آشکار در این سریال بود. آنجا که یک نامزد انتخاباتی برای تامین هزینه​های انتخاباتی خود علنا رشوه می​گرفت و نشان می​داد که چگونه یک نماینده می تواند وامدار جریانات مختلف شود. تاجایی که «هدایت هاشمی» -هنرپیشه نقش نامزد انتخاباتی- به تلخی از ورود پول حرام به زندگیش یاد کرد و گفت: «وقتی خودم می​دانم که رشوه گرفته​ام و سکوت کردم، با چه رویی به مجلس بروم و برای مردم قانون بنویسم؟» هشدارها و انتقادهای مردم به او که «تو چطور می​خواهی نماینده شوی وقتی از کارهای دامادتان که رئیس ستاد انتخابات است، خبر نداری؟» هم کنایه​ای تلخ، اما واقعی می​نمود.

مشاورانی که تملق می​گویند و مشاورانی که حقایق را بیان می​کردند، ارتباط با بدنه مردم و اقشار ضعیف نیز از دیگر بخش​های این سریال بود. آنجا که امیر جعفری در نقش یک «شر خر» به عنوان مشاور نامزد انتخاباتی به او در مقابل حامیانش می​گوید: «تو وقتی نمی​توانی از پس ضمانت یک چک برآیی، چطور می​خواهی استیفای حقوق ملت را تضمین کنی؟» یا جایی که با کنایه به او می​گوید: «مردم به چلوکباب رای نمی​دهند، برای آینده​شان چه می​خواهی بکنی؟ برای مشکلات الانشان چه برنامه​ای داری؟». البته سکانس دیگری هم به برنامه داشتن یک نامزد ناشناخته اشاره داشت که گریزی هم به نامگذاری سال جدید از سوی مقام معظم رهبری زد و نامزد منصرف – نقش کریم مشرفی - به این نامزد ناشناخته –فرزانه فرزین- می​گفت: این «حمایت از تولید ملی» که در برنامه​هایتان گذاشته​اید، خیلی حرف خوبی است. او پاسخ شنید: «باید متناسب با توانمندی​ها و امکانات مملکت، شعار و وعده بدهیم و برنامه مطرح کنیم.»

برنامه​های انتخاباتی نامزدهای مجلس، تنها به همین یکی دو دیالوگ دیالوگ خلاصه نشد. تبلیغات انتخاباتی فراتر از حیطه وظایف نمایندگی، وعده​های رنگارنگ غیرواقعی برای فریب مردم هم سکانس​هایی از این سریال بود. وعده​هایی که گاهی به پیشنهاد مشاورین ارائه می​شود، گاهی در سودای جلب آرای بیشتر و ... که نهایتا به این جمله نامزد مذکور ختم شد: «وقتی عکاس به من می​گفت به افق اشاره کن تا در پوستر انتخاباتی​ات خوب جلوه کنی، نمی​دانستم که افق پیش روی من، همان گوشه اتاق است نه بیش از آن!»

نحوه توزیع و نصب پوسترهای انتخاباتی در این سریال هم برآمده از قانون انتخابات بود. چه آنکه هر نامزد تنها دو نوع پوستر داشت، تنها در مقابل ستاد انتخاباتی​اش و اماکن مجاز بنرهای بزرگ نصب می​کردند، نصب پوستر در اماکن خصوصی نیازمند کسب اجازه از مالک بود و تذکر داده می​شد که نصب پوستر یک نامزد روی پوستر نامزد دیگر، یک تخلف انتخاباتی است.

دلایل انصراف هدایت هاشمی در نقش کریم مشرفی نیز حاوی نکات قابل توجهی بود: «وقتی آدم اصلحی وجود دارد، تکلیف ساقط می‌شود و نباید کاندیدا شد». «‫ ‫مردم آگاهند و نمی​شود گول‌شان زد» و «وقتی توی کار خوم مانده‌ام، نمی​توانم چکی را که تضمین کرده‌ام پاس کنم، یا مراسم خواستگاری دخترم را راه بیندازم در مجلس چطور می​خواهم کار مردم را راه بیاندازم».«من خودم طرفدارخودم نیستم .خودم به خودم رای نمی دهم. من لیاقت رفتن به مجلس را ندارم».

گوشه​هایی از این سریال به وضعیت نمایندگان پس از کسب رای از مردم اشاره داشت. آنجا که به نامزد انتخاباتی می گفتند، «خوب شد رای نیاوردی چون نمی​دانستی کجا باید حرف بزنی و کجا باید سکوت کنی؟ و وقتی سوالی از تو پرسیده می​شود نمی​توانی جواب بدهی!»، «خوب شد رای نیاوردی وگرنه بلد نبودی چطور از صندلی​های مجلس بالا بروی!» و .... همچنین آنجا که خود این نامزد در پاسخ به این انتقاد که چقدر زیاد حرف می​زنی، می​گفت: «نماینده باید حرف بزند، خوب است در چهار سال مردم حتی یک بار هم صدای سرفه مرا نشنوند؟!»

 موضوع وساطت​های هیات رئیسه در امور مجلس هم در دیالوگ غیرمرتبط دیگری گنجانده شده بود. آنجا که هدایت هاشمی در نقش نامزد انتخاباتی از همسر مطلقه مشاورش – بهاره رهنما- می​خواست تا به زندگیش برگردد و او در پاسخ گفت: شما که نامزد مجلس هستی ولی اگر هیات رییسه مجلس هم بیاید، قبول نمی​کنم!

/2929