*من قبلا سفیر در قزاقستان بودم. در زمانی که جناب آقای خاتمی رییس‌جمهور ایران بودند یک سفر رسمی به قزاقستان داشتند و در آن سفر به اتفاق آقای نظربایف، رییس‌جمهور قزاقستان در این اجلاس شرکت کردند. یعنی یک بار ایران در سطح رییس‌جمهور در این اجلاس شرکت کرد. در یکی، دو سال بعد از آن دیگر کسی از ایران شرکت نکرد تا اینکه آقای احمدینژاد رییس‌جمهور شدند و آقای خاتمی مسوولیت اجرایی نداشتند. با این حال برای شرکت در این اجلاس از ایشان مجددا دعوت شد که آقای خاتمی شرکت کردند.
*خبرنگاری در قزاقستان از آقای خاتمی سوال کرد که در زمان اصلاحات که شما رییس‌جمهور ایران بودید و بحث گفت‌وگوی تمدن‌ها مطرح بود و بحث صلح و آرامش و تنش‌زدایی، رفتار جهان با ایران رفتار متعادل‌تری بود و غرب با ایران رابطه خوبی داشت ولی از زمانی که رییس‌جمهور جدید ایران کار را در دست گرفته، مدام بحث جنگ و درگیری و تنش و انزواست، فکر نمی‌کنید آقای احمدینژاد باعث این وضعیت در سیاست خارجی ایران شده؟ آقای خاتمی گفتند موقعی که من رییس‌جمهور ایران بودم و بحث صلح و گفت‌وگو را مطرح می‌کردیم و سازمان ملل پیشنهادمان را پذیرفت و سال 2001 را به‌عنوان سال گفت‌وگوی تمدن‌ها تصویب کرد و بحث تنش‌زدایی در سیاست خارجی ما حاکم بود، در همان دوران آقای جورج بوش ایران را محور شرارت اعلام کرد. آن موقع اصلا آقای احمدینژاد مطرح نبود و کسی هم به خاطر سیاست آقای احمدینژاد موضعی علیه ما نمی‌گرفت، پس شما دروغ می‌گویید این ربطی به آقای احمدینژاد ندارد.
*این تعریف را از دیپلماسی قبول نداریم که یک چیزی بدهیم تا یک چیزی بگیریم. ما کشوری هستیم که براساس اصول ارزشی و اعتقادات‌مان این نظام را برپا کردیم. ما معتقدیم که باید سیاست خارجی در جهتی باشد که بتواند برای همه مردم جهان صلح و امنیت و رفاه را به ارمغان بیاورد.
* شما آزادی سه آمریکایی را به‌عنوان یک کار کاسب‌‌کارانه تلقی می‌کنید. می‌گویید پس ما یک چیزی را در این کاسبی دادیم در مقابلش باید یک چیزی بگیریم؛ ما اصلا به این مساله با دید کاسبی نگاه نمی‌کنیم. اصلا مبنای دید ما فرق می‌کند. ما می‌گوییم که ظلم‌های زیادی در حق ملت ما شده و اتهامات زیادی به مردم ما وارد کرده‌اند. باید به روش‌های مختلف مردم جهان را آگاه کرد. ملت ما ملت جنگ‌طلبی نیست، ملتی نیست که بخواهد حقوق کسی را زیر پا بگذارد. ملت ما شایسته‌تر از آن است که این اتهامات به آن وارد شود. خصوصیات ذاتی ملت ما خیلی بالاتر از این حرف‌هاست و به روش‌های مختلف در صحنه‌های سیاسی این را نشان داده‌ایم. نمی‌دانم شما نظرتان چیست درباره اینکه این افرادی که در ایران بازداشت بودند بالاخره تخلفی مرتکب شده بودند یا نه. اگر شما هم با ما هم‌عقیده باشید که آنها تخلفی داشته‌اند باید بگویم که قصد و نیت برای آزادی آنها ارسال پیامی به جهانیان بود. اینکه ببینید، اگر مردم ما جرمی به مراتب کمتر را در یک کشور غربی مرتکب می‌شدند می‌توانستند چقدر مورد رفتار غیرانسانی قرار بگیرند.
*اینکه مثلا فرض کنید با یک مقامی در وزارت خارجه رفتاری شود که ممکن است خیلی زیبنده نباشد فکر نمی‌کنم کسی در کشور ما از آن حمایت کند. خود آقای رییس‌جمهور هم نظرشان این نبوده، هیچ‌کسی شکل برخوردی که با آقای متکی شد را تایید نمی‌کند. من هیچ جا نشنیدم که مقامات کشور ما از این نحوه برخورد استقبال یا حمایت کرده باشند. ولی اتفاقی بود که افتاد و احتمالا ناشی از سهل‌انگاری یکی از مسوولان دفتر رییس‌جمهور بوده است.
/29217