حسین سلاجقه: با وجود آنکه هرمزگان باید منشا ارائه خدمات به هموطنان مرز نشین باشد، اما در یکی از شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نیرو در این استان پروژه‌هایی روی زمین مانده که نزدیک به 10 سال از آغاز عملیات اجرایی آن می‌گذرد و در این زمینه هیچ کس پاسخگو نیست و جالب آن که اکنون و در آستانه سفر رئیس جمهور به هرمزگان، دو سد شمیل و نیان که نزدیک به یک دهه از آغاز عملیات اجرایی آنها می‌گدرد، اکننون با دست کم 130 مورد نقص در اجرا برای افتتاح آماده می‌شوند و در این میان براساس گزارش‌هایی که برخی از پرسنل شرکت آب منطقه ای هرمزگان ارائه داده‌اند، مدیرعامل جدید این شرکت نیز تنها به خواست پیمانکار و برخلاف شئون فنی و مهندسی در جهت سرپوش گذاشتن برتخلفات و حیف و میل‌های صورت گرفته از بیت‌المال این پروژه ناتمام را در لیست افتتاح سفر ریاست جمهوری قرار داده است.
سد‌هایی که باید در سال 84 به پایان می رسیدند!!
وقتی که کلنگ آغاز عملیات اجرایی سدهای شمیل و نیان درسال 81 به زمین خورد، مسئوولان استانی و خارج از استان همگی یک صدا از اجرای سریع آن سخن گفتند و این که این طرح‌ها چه تحولاتی را در استان هرمزگان ایجاد خواهد کرد.
دور باطلی که باعث طولانی شدن این پروژه شده بودپس از 10 سال، جدیدا نیز پس از حضور مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان آشکارتر شد .زیرا که براساس گفته های برخی پرسنل آن شرکت، از زمان انتصاب، وی تنها به دنبال مسائل شخصی و برخی مواردی بوده که به هیچ عنوان شایسته مدیرنظام جمهوری اسلامی ایران نیست.
توهین، تهدید همکاران، صدور حکم اخطار و اخراج در یک روز و... تنها نمونه‌ای از کارهایی است که به گفته تعدادی از پرسنل یکی از شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نیرو توسط مدیرعامل این شرکت رخ داده است.
این درحالی است که نه تنها مدیرعامل این شرکت بلکه همه مسئوولان باید به دنبال اجرای طرحهای ملی و بهره‌برداری از این طرح‌ها در کمترین زمان ممکن باشند. از سویی رئیس جمهوری ایران اسلامی نیز دارای دکترای عمران است و قطعا حضور وی در طرحی با این همه مشکلات، چهره شخصیت ملی وی را نیز تخریب خواهند کرد.
در چنین فضایی پیمانکار طرح برای توجیه تاخیرهایی که تاکنون داشته برای رسانه‌های استانی بازدید از سدهای شمیل و نیان را ترتیب می‌دهد .
این در حالی است که عدم انتشار اطلاعات توسط شرکت‌پیمانکار این طرح آنقدر مشهود است که تنها با مراجعه‌ای به پایگاه این شرکت می‌توان به چگونگی اطلاع رسانی از این طرح پی برد.
نام پروژه: سد شمیل و نیان
محل پروژه: هرمزگان
کارفرما: شرکت آب منطقه ای هرمزگاننظارت: شرکت مشانیر
مدت قرارداد: سه سال
تاریخ شروع: 80
تاریخ تحویل: برابر نظر مشاور آبان ماه سال 90 (در صورت عمل نمودن پیمانکار به وظایفش)
این تمامی اطلاعاتی است که در پایگاه اینترنتی شرکت پیمانکار این طرح قرار گرفته است.
جالب تر اینکه این طرح در حالی از سال 81 آغاز شد که به گفته مدیرعامل شرکت مجری سدهای شمیل و نیان، در مورخ 8 اسفند ماه سال 89 در نشریه صبح ساحل شماره 2267، زمین آن در سال 82 به پیمانکار تحویل داده شده است. اما جالب‌ترین بخش موضوع به زمان تاسیس این شرکت کارفرمای این طرح باز می‌گردد.
در بخش دیگری از پایگاه اینترنتی این شرکت درخصوص وضعیت این دو سد نوشته شده است:
(وضعیت: پایان یافته/ توضیح: این پروژه به صورت پیمانکاری اجرا گردید.)
حال مشخص نیست که اگر پروژه پایان یافته؛ پس چرا به بهره برداری نرسیده است؟
نکته بسیار جالبی که در این پروژه وجود دارد رقم اولیه قرارداد احداث این سدهای خاکی 18 میلیارد تومان بوده که می بایست ظرف مدت سه سال به بهره‌برداری می‌رسید. اما امروز بعد از گذشت 10 سال و هزینه شدن 80 میلیارد تومان،این طرح‌ها هنوز به بهره برداری کامل نرسیده است..
آبگیریی که از دوسال گذشته تاکنون به طول انجامیده است!!!
براساس اخبار منتشر شده در سایت خبری وزارت نیرو، آبگیری این طرح‌ها در آذرماه سال 88 آغاز شده است. همچنین براساس اخبار دیگری که درمورخ 8 اسفند ماه سال 89 در نشریه صبح ساحل شماره 2267، به نقل از مدیرعامل شرکت پیمانکار این طرح منتشر شده است، این طرح در آن مقطع از 98 درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار بوده اما هنوز هیچ ندایی از آغاز بهره‌برداری از آن به گوش نمی رسید.
عجیبتر آنکه این طرح در سال 88 یکبار در لیست افتتاح در دهه فجر قرار گرفت و در رسانه‌ها نیز اعلام شد اما هیچ خبری از افتتاح آن منتشر نشد تا این که در چند روز گذشته این طرح در حالی در لیست افتتاحیه رئیس جمهور قرار گرفته است که شرکت مشاور طرح در گزارشی 11 صفحه‌ای بالغ بر 130 مورد را به عنوان لیست نواقص گزارش داده و در نهایت نیز این طرح‌ها را در شرایط کنونی آماده افتتاح ندانسته است.
شمیل و نیان در غبار سالهای سپری شده و قول و قرارهایی که عملی نشدند
وقتی که کلنگ آغاز عملیات اجرایی سدهای شمیل و نیان درسال 81 به زمین خورد، مسئوولان استانی و خارج از استان همگی یک صدا از اجرای سریع آن سخن گفتند و این که این طرح‌ها چه تحولاتی را در استان هرمزگان ایجاد خواهد کرد..
اما براساس خبری که در سال 83 به نقل از روابط عمومی آب منطقه ای هرمزگان که در سایت خبری شرکت مدیریت منابع آب درج شده است در جلسه‌ای که با حضور مدیرعامل و استاندار وقت آب منطقه‌ای هرمزگان و به منظور آغاز عملیات اجرایی سرریز سد خاکی نیان تشکیل شده بود، قول بهره‌برداری از این طرح تا شهریور سال 1384 از زبان استاندار و در نهایت تایید آن از زبان مدیرعامل وقت استان داده شد.
براساس این مهندس دراز گیسو استاندار وقت این استان در این خصوص گفته بود: برای حل مشکلات اعتباری سدهای شمیل و نیان پیگیری های لازم با وزارت نیرو صورت گرفته است که امیدواریم اعتبارات مورد نیاز طرح به زودی تامین شود. (پنجشنبه، ۲۶ آذر ۱۳۸۳ - ۱۳:۰۳:۱۱)
اما طولانی شدن روند اجرایی این دو طرح تا به آنجا پیش رفت که در جلسه 2388 مجلس شورای اسلامی شهریار مشیری نماینده مردم هرمزگان در سال 85، در تذکری خواستار"بررسی علت عدم اتمام سد شمیل در استان هرمزگان بعد از گذشت چهار سال از شروع عملیات آن" شد.
تناقض گویی‌ها و انتشار اخبار بی سند در بهره‌برداری از این طرح بزرگ ملی اما به همین جا محدود نشد و در سال 86 نیز بار دیگر معاون امور عمرانی استانداری هرمزگان گفت : سدهای شمیل و نیان به عنوان دو طرح بزرگ عمرانی در حوزه منابع آب استان که با هدف تامین آب برای مصارف مختلف شرب ، کشاورزی و صنعتی پیش بینی شده است ، تا پایان امسال به بهره‌برداری خواهند رسید .
بنا به گفته احمد صادقی این دو طرح که از اهداف تعیین شده در برنامه سوم توسعه بوده، بایستی تا پایان آن سال ( 86) به بهره‌برداری می‌رسیدند .(سایت خبری شرکت مدیریت منابع ایران چهارشنبه،۱۳تیر1۳۸۶ - ۱۱:۱۱:۳۴)
روابط عمومی شرکت آب منطقه ای هرمزگان در آن سال به نقل از مهندس احمد صادقی که در حاشیه سومین جلسه شورای فنی استان که در محل کارگاه سدهای شمیل و نیان برگزار شده بود، نوشت: عملیات اجرایی این دو پروژه که از سال81 آغاز شده است ، هم اکنون ( سال 86) با 71 درصد پیشرفت فیزیکی مراحل پایانی را طی می کند و امیدواریم با سرعت مناسبی که به لحاظ زمان بندی دارند ،حداکثر تا پایان سال مالی امسال آبگیری و به بهره برداری برسد .
این خبر به معنی آن بود که پس از 5 سال تنها 71 درصد در عملیات اجرایی این طرح‌ها پیشرفت حاصل شده‌بود. وی تصریح کرد : برای پروژه سدهای شمیل و نیان که در شمار طرحهای مهم عمرانی استان در بخش منابع آب است ، 150 میلیارد ریال از محل اعتبارات عمومی و 5/30 میلیون دلار وام بانک توسعه اسلامی هزینه شده است .
انتشار اخبار متناقض در این زمینه همچنان ادامه داشت تا این که در شهریور ماه سال گذشته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای هرمزگان خبر از به بهره برداری رسیدن این دو طرح در سال 89 داد.
جعفر زیرراهی تصریح کرده بود که سدهای شمیل ونیان 15 آبان ماه سال جاری به بهره برداری می رسد، گفت: از امروز روستائیان از آب این سد برای مصارف کشاورزی بهره مند می شوند. این در حالی است که وی در آبان ماه سال گذشته از عدم تخصیص اعتبار کافی برای اجرای این طرح‌ها خبر داد..
مدیرعامل آب منطقه ای هرمزگان گفت: عدم تخصیص اعتبارات خشکسالی برای تکمیل و اتمام سد شمیل نیان در سال جاری بحث نگران کننده ای است.!!
جعفر زیرراهی با بیان اینکه در حال حاضر 98 درصد از عملیات اجرایی پروژه سد شمیل نیان انجام شده است، اظهار کرد: طی شهریور ماه گذشته جهت استفاده و بهره برداری از آب این سد در بخش کشاورزی و شبکه آبیاری میناب نیز اقدامات قابل توجه ای صورت گرفت.
وی با بیان اینکه هم اکنون عملیات نصب دریچه های سد شمیل نیان در حال اجراست، افزود: عدم تخصیص به موقع اعتبارات مورد نیاز یکی از عمده دلایل تاخیر در تکمیل و افتتاح این سد بوده است.
جالبتر آنکه خبرگزاری‌ها از آغاز آبگیری این دو طرح در آذرماه سال گذشته خبردادند. آبگیری که یک بار دیگر براساس همین اخبار در سال 88 نیز آغاز شده بود.!!!
بااین وصف این دو طرح در حالی در لیست افتتاح سفر رئیس جمهور به هرمزگان قرار گرفته است، مشاور طرح اکنون لیستی 11 صفحه‌ای را از نواقص طرح ارائه داده و این دو سد را آماده افتتاح ندانسته است.
لزوم ترمیم کلیه سطوح بتنی سرریز سد نیان، اجرای لایه ساب بیس و بیس تاج سد نیان، ساخت و نصب درپوش‌های فلزی آبروهای تاج سد نیان، تعمیر و تعویض تمامی ابزارهای معیوب در سدهای شمیل و نیان، آب بندی دریچه‌های سرویس و اضطراری، رگلاژ شیرهای هوا صب شده در شیرخانه سد شمیل و بررسی وضعیت عمومی و حصول اطمینان از عدم وجود ترک،نشست‌های غیرعادی و حفره‌ها و یا هرگونه نشانه‌ای دال بر امکان رفتار نامطمئن در بدنه و پس سدها از جمله نواقصی است که در گزارش خود به آنها اشاره کرده است.
به هر روی این دو طرح که باید در سالهای گذشته به سرانجام می‌رسید، به نظر می رسد که نباید پس از این همه تاخیر، با کوهی از نواقص افتتاح شود.
کارشناس امور آب و عمران
/222/39