سیدابوالحسن مختاباد

انجمن صنفی دریانوردان تجاری ایران در یک ابتکار ارزشمند دریانوردی و ناخدایی پدر استاد نجف دریابندری (خلف دریابندری) را بهانه قرار داد تا یکشنبه ‌14 آذر از او و مقام ادبی و فرهنگی‌اش در سالن همایش‌های برج میلاد تقدیر کند، اما برنامه‌ای که تدارک و تمهید کردند، در خور نام و شان و جایگاه این چهره سترگ عرصه ترجمه و تالیف نبود.

به قول مولانا:
دَم که مَرد نایی اندرنای کرد
در خور نای است،‌نِی‌ در خورد مَرد 

برنامه‌ای که انجمن صنفی دریانوردان با همکاری ماهنامه سینما‌-تئاتر و انجمن سینمای مستند برای استاد نجف تدارک دیدند هم چنین جایگاهی داشت. یعنی اگر چه تلاش‌های مشکوری صورت گرفت،اما قدر و قیمت نجف دریابندری و جایگاهی که او در فرهنگ‌معاصر ایران دارد بسی بیش از این‌هاست. 

نگارنده قصد ندارد،زحمت هنرمندان گرامی و اهل فکری که در این مراسم حضور داشتند و درباره استاد سخن گفتند را بی‌مقدار کند، اما هر کسی که اندکی در حوزه فرهنگ وادب و ترجمه غور و تفحصی کرده باشد، می‌داند زیست‌بوم فرهنگی اصلی استاد نجف در حوزه تئاتر و دوبله و سینما نیست.

اگر چه ایشان در این حوزه‌ها هم کتاب‌های نابی را برگردان فارسی کرده‌اند، اما آنچه که به استاد نجف اعتبار افزونتر بخشید و او را در ترجمه و بهره‌گیری از زبان پالوده فارسی برکشاند، آثاری است که او در حوزه ادبیات و رمان و فلسفه و فکر برگردان فارسی کرد و البته اثر مهمی به نام کتاب مستطاب آشپزی که به گمان نگارنده سهمی عظیم‌تر از تمامی ‌آن آثار در عمومی‌ کردن این زبان داشته است، زبانی که نه عربی‌زدایی دارد و نه عربی‌گرایی و ساده و روان و قابل فهم و به قول معروف «فارسی‌»است. 

در نظر بگیرید که این کتاب در 10 سالی که از انتشار‌ آن می‌گذرد و به رغم قیمت بالای آن، 33 بار تجدید چاپ شده است و عموم خریداران آن خانواده‌های غیر جریان روشنفکری و ادبی ایرانندو دامنه‌ تاثیر آن هم روز به روز گسترش می‌یابد. یعنی حوزه‌ای که نجف در آن زیست‌بومی خاص و شگفت‌انگیز را ایجاد کرده که حتی مردمان سایر کشور‌ها را هم تحت تاثیر قرار داده است. در این مراسم تقریبا از این کتاب نامی هم برده نشد و این خود نشان می‌دهد که دست‌اندرکاران تا چه اندازه از تحلیل همه جانبه کار استاد نجف فاصله داشتند. 

برنامه‌ را نهادی غیر دولتی برگزار کرد و طبیعی بود که اگر با چهره‌های بزرگ و حی و حاضر کنونی عرصه ترجمه و فرهنگ ایران صحبت می‌شد، ‌به قطع و یقین آنان با افتخار می‌پذیرفتند که سهمی در این برنامه داشته باشند، بزرگانی چون استادان عزت‌الله فولادوند، ابوالحسن نجفی، احمد سمیعی، اسماعیل سعادت، محمود دولت‌آبادی، بابک احمدی و عبدالرحیم جعفری، محمدرضا باطنی،ایرج افشار و ... در دسترس بودند و تماس با آنان و در میان گذاشتن چنین برنامه‌ای می‌توانست شبی باشکو‌ه‌تر را برای یکی از استوانه‌های ترجمه ایران رقم زند.

ت

منبع: خبرآنلاین