شفق قطبی یکی از زیباترین پدیده‌های طبیعت است. این ابرهای وهم‌آلود از جنس نور علاوه بر زیبایی ذاتی، اطلاعات ارزشمندی را در خصوص نحوه اندرکنش زمین و خورشید آشکار می‌کنند.
توجه: برای مشاهده تصاویر در ابعاد بزرگ، می‌توانید روی علامت مربع (Maximize) در گوشه پایین-راست منوی گزارش تصویری کلیک کنید.
محمود حاج‌زمان: شفق‌های قطبی یکی از زیباترین پدیده‌های طبیعت هستند؛ ابرهای وهم‌آلودی که در ظاهر از کرک‌های زمردین ساخته شده‌اند. شفق‌های قطبی علاوه بر آنکه پدیده‌های طبیعی چشم‌نوازی محسوب می شوند، می‌توانند اطلاعات فراوانی را در خصوص نحوه اندرکنش زمین و خورشید برای دانشمندان آشکار کند.
شفق قطبی زمانی ایجاد می‌شود که ذرات باردار خورشیدی که طی فوران‌های تاج خورشیدی یا CMEs در فضا رها شده‌اند با میدان مغناطیسی زمین برخورد می‌کنند. هنگامی‌که این ذرات به زمین می‌رسند، به سمت قطبین زمین هدایت می‌شوند و به طور هم‌زمان شفق شمالی موسوم به Aurora Borealis و شفق جنوبی موسوم به Aurora Australis را ایجاد می‌کنند. برخورد این ذرات با مولکول‌های موجود در جو زمین باعث انتقال انرژی به آنها و درخشیدن مولکول‌های جو می‌شود.
رنگ شفق قطبی به این بستگی دارد که کدامیک از گازهای موجود در جو توسط ذرات خورشیدی برانگیخته می‌شوند. متداول‌ترین شفق‌های قطبی به رنگ سبز هستند که توسط برانگیخته شدن اتم‌های اکسیژن بالاتر از ارتفاع 100 کیلومتری سطح زمین ایجاد می‌شوند. اما گاهی اوقات نیز ذرات باردار خورشیدی به اعماق جو نفوذ می‌کنند و اتم‌های نیتروژن واقع در ارتفاعات پایین‌تر را برانگیخته می‌کنند و نورهای نادرتر ارغوانی-صورتی-بنفش را ایجاد می‌کنند.
زمانی‌که خورشید به بیشینه فعالیتش در چرخه 11 ساله نوسانات مغناطیسی خود می‌رسد، زیبایی و وفور شفق‌های قطبی به حد اعلای خود می‌رسد. اما این زیبایی هزینه‌هایی نیز برای بشر به دنبال دارد. با اوج گرفتن فعالیت‌های خورشیدی و رخ دادن طوفان‌های شدیدتر، خطوط هواپیمایی مجبور خواهند شد تا مسیر پروازهای قطبی خود را تغییر دهند و همچنین احتمال دارد که اغتشاشاتی در تجهیزات زمینی و فضایی ایجاد شود.
علاوه بر برانگیختن مولکوهای جو و ایجاد شفق، فوران‌های خورشیدی می‌تواند به لوازم الکترونیکی که ما برای بسیاری از کارها به آنها متکی هستیم، از ماهواره‌ها گرفته تا شبکه‌های برق‌رسانی، انرژی کافی تزریق کند و باعث از کار افتادن آنها شود. در نتیجه با نظارت و مطالعه خورشید و این فورانها می توان خطرات تهدید کننده این تجهیزات را ارزیابی، و متناسب با آنها برنامه‌ریزی کرد.
53275
نظر شما