تاریخ معاصر
-
مد و مدگرایی در ایران معاصر؛
چرا مردان ایرانی در دههی ۴۰ ریش میگذاشتند؟/ نظر خانمها چه بود؟
رسانهیک دانشجوی ادبیات: مد «بیریش» را در جهان تبلیغ میکنند... اما من یک نفر که مخالف آرایش مردانه هستم «کفسایی» چهرهی مرد را یک نوع قرطیبازی و اطوار زنانه میدانم./ استادیار دانشگاه: ریش گذاشتهام زیرا خواستهام کار تازهای بکنم/ خانمها این مرد را بدون ریش و سبیل بسیار زیبا و با سبیل نازک بسیار زشت تشخیص دادند.
-
انقلاب ایران به روایت یک شاهد عینی، قسمت ۵
انقلابیون شکوفهنو و شهرنو را با آتش «پاک» کردهاند
رسانهآتشسوزی بزرگی در جنوب غربی تهران اتفاق افتاد. ستونهای عظیمی از دود به آسمان میرفت که من بعدا فهمیدم از تالار قدیمی شکوفهنو و محلهی شهرنو در پشت آن بوده است و این دو محل را با آتش «پاک» کردهاند، چون مسیر آقا به گورستان بهشتزهرا از نزدیکی آن خواهد گذشت.
-
گزارشی مفصل و خواندنی از روستای ابیانه در بهمن ۱۳۴۶؛
در این روستا زنان بر مردان حکومت میکنند/ دختران به خواستگاری پسران میروند
سبک زندگیدر همهجای دنیا رسم چنین است که افراد خانوادهی پسر به خواستگاری دختر میروند، اما در قریهی ابیانه قضیه برعکس است. موقعی که دختری پسری را پسندید، مادر دختر به خواستگاری داماد میرود و چون جریان آشنایی پسر و دختر جوان قبلا صورت گرفته، موضوع خواستگاری که به لهجهی محلی «دینه» گفته میشود بهسادگی برگزار میگردد./ خرید لوازم خانه به عهدهی زن است و مرد از زن پل توجیبی میگیرد و کوچکترین دخالتی در امور خانواده ندارد./ هیچ خانوادهای در ابیانه بیش از سه فرزند ندارد. شعار زن ابیانهای این است «فرزند کم ولی باتربیت و تحصیلکرده» خود من که بیش از ده سال ازدواج کردهام بیش از دو فرزند ندارم.
-
روزشمار تاریخ انقلاب/ ششم و هفتم بهمن ۱۳۵۷:
۸ روزنامهنگار بازداشت شدند/ انجمن دفاع از آزادی مطبوعات: دولت از تجاوز به حقوق اساسی ملت خودداری کند
رسانهدر تاریخ ۶ بهمن ۱۳۵۷ (۲۶ ژانویهی ۱۹۷۹) دولت آقای بختیار چند تن از نویسندگان روزنامههای «آیندگان»، «اطلاعات» و «کیهان» را به استناد مادهی ۵ حکومتنظامی بازداشت کرده است... چیزی که این بازداشتها را بیشتر نگرانکننده میسازد این است که دولت بازداشتشدگان را به جرم وحشتآور «اخلال در امنیت» متهم ساخته است./ صدای اعتراض ما را به گوش مردم جهان برسانید و از دولت ایران بخواهید که از تجاوز به آزادی مطبوعات و امنیت روزنامهنگاران و به طور کلی از تجاوز به حقوق اساسی ملت ایران خودداری کند.
-
انقلاب ایران به روایت یک شاهد عینی، قسمت ۳
تهران ۶ بهمن ۵۷: در یک کلام، جدایی طبقاتی آشکار است
رسانهدر یک کلام، جدایی طبقاتی آشکار است، و بیتردید آیتالله خمینی مایل است طبقهی غربگرا را از میان بردارد... برای نخستین بار شعار «مرگ بر بختیار» پدیدار شد؛ و سنجابی، دوست سیسالهی بختیار، او را «ساواکی» خواند – جنایتی که از آن بالاتر وجود ندارد... امشب: فرودگاه به مدتی «نامعلوم» بسته است. باورنکردنی است که یک کشور مدرن با هزاران مسافر مطیع قانون موش و گربه بازی کند و تمام داستان، رو در رویی جناحهای مخالف سیاسی باشد. تنها ایرانیان هستند که قادرند آنقدر درگیر کارهای خودشان شوند که دیگران را به امان خدا رها کنند.
-
ترور یک روحانیِ ایرانی در پاکستان/ شناسایی شرکتهای هرمی توسط وزارت اطلاعات/ بازخوانی تاریخ
احزاب و شخصیتهاهاشمی رفسنجانی ششم بهمنماه ۱۳۷۹ در مورد ظهور اولین شرکتهای هرمی در ایران و پیدا شدن جنازه یک روحانی نوشتهاست.
-
روزشمار تاریخ انقلاب، ۴ بهمن ۵۷؛
پرواز هواپیماهای کلیهی کشورها به ایران قدغن شد
رسانهچون کارمندان کنترل پرواز در سطح کشور در اعتصاب به سر میبرند از این رو پرواز هواپیماها از فرودگاههای ایران به خارج و پرواز هواپیماها از کشورهای خارج به فرودگاه تهران و سایر فرودگاههای کشور قطع شده است و به کلیهی شرکتهای هوایی نیز اعلام شده است که ظرف این مدت پروازهای خود را به تهران و سایر فرودگاههای بینالمللی ایران مثل شیراز، آبادان و بندرعباس لغو نمایند.
-
جنجالها بر سر مرگ یک خواننده زن قدیمی/ «یک لوطی و رقاص بدنام کمتر»
شهریسردبیر اطلاعات هفتگی: خوب مرده که مرده، یک لوطی و رقاص بدنام کمتر/ حسن صدر حاج سیدجوادی: مهوش نه لوطی بود نه رقاص. او باذوق بود، باقریحه بود، هنرمند بود اما هنرمند شما، هنرمند زمان شما، هنرمند جامعهی شما و بالاخره هنرمند مورد علاقهی مردم شما!... انصاف بدهید. مگر مهوش لوطیگری و فساد و بدنامی را به جامعهی شما تحمیل کرده بود. در حقیقت لوطیگری و فساد و رقاصی از طرف جامعه به او تحمیل شده بود. چرا انصاف ندارید؟! وقتی شما کج میپسندید و به کج گوش میکنید و به کج چشم میدوزید او چگونه و با چه جرات میتوانست به شما و به شماها راست نشان دهد... شما خیال میکنید اگر مهوش در محیط دیگری پرورش مییافت باز هم خواننده کجه میشد؟ بدون شک خیر؟
-
ظرفیتهای مغفول مانده گردشگری اصفهان (۸)؛
بناهای تاریخی اصفهان در باتلاق فراموشی /از عمارت «مشیرالملک» و «میثمی» تا مدرسه «قصه های مجید»
اصفهاناین روزها، ذهن میراث دوستان از تخریب تاریخ اصفهان در میان مدرنیته شهری رنج می برد، از لایه های تاریخی در گذر کمر زرین که به نام ساخت و بازسازی ازمیان رفته است تا گذر تاریخی مانند «مشیر - یخچال» که بناهای تاریخی آن در معرض فرسودگی و نابودی است و برخلاف دیگر شهرهای زیبای کشور مانند شیراز و کاشان انگار فریادرسی ندارد.
-
روزشمار تاریخ انقلاب؛
نگاه دولت شوروی به دیدگاههای امام خمینی در سال 57 / مقاله مهم ایزوستیا را بخوانید
رسانهایزوستیا، ارگان دولت شوروی، دیروز [دوشنبه ۲ بهمن ۵۷] در برابر انتقادهای روزنامههای غربی و بهویژه روزنامهی فرانسه و آمریکا از آیتالله خمینی به دفاع از او پرداخت.» ایزوستیا مینویسد: «در برنامهی آیتالله خمینی بسیاری از مسائل با نظریات نیروهای چپ غیرمذهبی تطبیق نمیکند زیرا این مسائل کاملا مذهبی هستند.» ایزوستیا آنگاه افزوده است: «تبلیغات غربی برای شکاف انداختن بین گروههای مختلف نهضت عامهی مردم ایران به دروغهای آشکاری دستزده است.»
-
انقلاب ایران به روایت یک شاهد عینی، قسمت ۱
دیپلمات بریتانیایی مستقر در تهران، بهمن ۵۷: من واقعا نگران آیندهی ایران نخواهم بود/ خداوند بیبیسی را حفظ کند
رسانهمن واقعا نگران آیندهی کشور نخواهم بود: در حقیقت فکر میکنم با گذشت زمان ایران حتما میتواند جایی معتدلتر و معقولتر باشد. عنوان حاکمیت روشنبینانهی اسلامی مرا نمیترساند – اگر چنین چیزی وجود داشته باشد./ با این حال، شاید فقط اروپا بتواند از این رویدادها بهرهمند شود – فرانسه، آلمان، حتی بریتانیای پیر راهگمکرده، مظنون و مورد اعتماد هستند، مورد نفرت و علاقه هستند، شاید به خاطر سیاست و شاید به خاطر افسانههایی که ندرتا صحت دارند. خداوند بیبیسی را حفظ کند – و دیپلماسی بیسروصدایی را که اوئن [وزیر وقت امور خارجهی بریتانیا] عاقلانه پشت آن پناه گرفته است.
-
روزشمار تاریخ انقلاب ایران:
کلارک، حقوقدان آمریکایی، بهمن ۵۷: بدون شرکت رهبر مذهبی شیعه هیچگونه راهحلی برای بحران ایران وجود ندارد/ ۹۹درصد مردم از آیتالله خمینی حمایت میکنند
رسانهکلارک گفت: «به عقیدهی سالیوان دولت بختیار نمایی بیش نیست» و باز از قول سفیر آمریکا در ایران گفت که «دولت بخیتار راهحل نهایی به شمار نمیرود.» کلارک گفت: «مردم بهشدت از آیتالله خمینی حمایت میکنند و بدون شرکت رهبر مذهبی شیعه هیچگونه راهحلی برای بحران ایران وجود ندارد.» وی گفت: «۹۹ درصد مردم از آیتالله خمینی حمایت میکنند و اینها همان ۹۹ درصدی هستند که با شاه مخالفاند.»
-
وزیر ارشاد: زشت است که مدیران ارشد از کلمات خارجی در سخنرانی استفاده میکنند
مدیریت فرهنگیفارس نوشت: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: خیلی بد است که مدیر ارشد از کلمات خارجی در سخنرانی استفاده کند. این کار ریشه در یک حقارت تاریخی دارد. چه کسی حاضر است زبان شیرین خود را کنار بگذارد و از کلمات نامأنوس استفاده کند؟
-
به وقت خروج شاه از ایران:
شعبون بیمخ: حاجی مانیان بهم گفت: «برو. هرچی میخواهی بهت میدم تو برو. اینجا رو ترک کن.» گفتم: «من نمیرم!»
رسانهیه روز همین حاجی مانیان بهم گفت: «آقای جعفری، تو بذار برو. من دلم برای تو میسوزه!» گفتم: «دلت برای ننهت بسوزه! واسه من نمیخواد بسوزه!» گفت: «برو. هرچی میخواهی بهت میدم تو برو. اینجا رو ترک کن.» گفتم: «من نمیرم!» [...] وقتی که به حساب این پیشامد شد و... شاه که رفت منم رفتم. وقتی شاه خواست بره بیرون گفتم: «خوب شاه که داره میره من اینجا بمونم چیکار کنم؟ منم میرم!»
-
روزشمار تاریخ انقلاب، دوشنبه ۲ بهمن ۵۷:
صادق قطبزاده در نوفللوشاتو: در جمهوری اسلامی هرکس میتواند آزادانه بنویسد، بیندیشد و برای نشر عقاید خود فعالیت کند
رسانهدر جمهوری اسلامی هرکس میتواند آزادانه بنویسد، بیندیشد و برای نشر عقاید خود فعالیت کند... هرکس میتواند هر چیزی را ارائه کند. اینگونه آزادیها به اندازهی نهایت وجود خواهد داشت. تنها چیزی که در جمهوری اسلامی وجود ندارد وابستگی خارجی، به هر خارجی است. همچنین چیزهایی که رسما خلاف عصمت عمومی باشد و فیلمهای پورنوگرافیک نخواهیم داشت، اما سینماها باید باز باشد. روزنامهها آزادند که هرچه میخواهند بنویسند.
-
روز دوشنبه یکم بهمن ۱۳۵۸:
شش کیلو طلای شاپور بختیار در فرودگاه توقیف شد
رسانهدر چمدان متعلق به هدایتالله بختیار، فرزند آقاخان بختیار یک جف کفش اسکی مشاهده شد که وقتی کفشها را باز کردند متوجه شدند در کفشها دو جدار وجود دارد و در ته کفش این دو جدار ۵ عدد شمش طلا به وزن تقریبی ۵ کیلو گرم و به ارزش یک میلیون و هشتاد و پنج هزار تومان جاسازی شده است. این مقام مسئول گفت که چمدان حامل کفشهای اسکی قرار بود به سوئیس برده شود.
-
بازخوانی یگ گفتوگوی تاریخی با همسر امیرعباس هویدا:
همسر هویدا در بهمن ۴۵: از اینکه زن نخستوزیر شدهام ابدا خوشحال نیستم/ ازدواج با نخستوزیر اسباب زحمت بسیار و خرج فراوان شده است
رسانهلیلا خانم از اینکه زن نخستوزیر شدهاید خوشحالید؟ «خوشحال؟ ابدا... زن نخستوزیر بودن هیچگونه محسناتی ندارد که دلم را به آن خوش بکنم. امیر هر کار دیگری هم داشت، هم خودش راحتتر بود هم حقوق بیشتری میگرفت»... ازدواج با آقای نخستوزیر چه تحولی در زندگی شما به وجود آورده؟ «هیچ! فقط اسباب زحمت بسیار و خرج فراوان شده است. پیش از ازدواج من هیچوقت کلاه و لباس بلند شب نمیخریدم، اما حالا پول کلاه و لباسهای شب رقم نسبتا عمدهای از درآمد ما را میگیرد، چرا؟ برای اینکه مجبورم در مراسم رسمی شرکت کنم و مردم انتظار دارند که در این مراسم زن نخستوزیر حتما باید یکی از شیکپوشترین زنها باشد»... ما حالا برای بچهار شدن نه وقت داریم و نه پول و نه جا و نه حوصله!... بچه داشتن پول میخواهد که من و شوهرم نداریم...
-
شنبه ۳۰ دی ۵۷ در گفتوگو با صدای آمریکا:
مهندس بازرگان: یک توافق ضمنی بین رهبران مذهبی و بختیار وجود دارد
رسانهتوافقی ضمنی میان رهبران مذهبی و شاپور بختیار وجود دارد که به موجب آن بختیار پس از تشکیل دولت موقت اسلامی کنارهگیری کند... شورای انقلابی اسلامی که تشکیل آن توسط آیتالله خمینی پیشنهاد شده در روزهای آینده صورت خواهد گرفت و سپس دولت موقت تشکیل خواهد شد. وظیفهی این دولت موقت از جمله مذاکره با افسران ارتش برای جلب حمایت آنها از جمهوری تازه است.
-
ماجرای نردبازی نوعروس قاجاری/ عکس
تجسمیفرادید نوشت: از ژستی که یک دختر جوان تازهعروس در مقابل دوربین عکاس گرفته است، تا عبور دستۀ سربازان از خیابانی در تهران و حضور مقامات عالیرتبه دربار قاجار در یک عروسی سلطنتی؛ با این عکسها شما را به تماشای صحنههایی از زندگی مردم ایران در دوران قاجار میبریم.
-
به مناسبت سالگرد درگذشت مهندس بازرگان:
چند نکتهی ناگفته و نانوشته از مهدی بازرگان/ او برای ختم جنگ به هر دری زد
رسانهبازرگان اما برای ختم جنگ به هر دری زد... هم برای آیتالله منتظری پیغام میفرستاد تا هاشمی رفسنجانی جانشین فرمانده کل قوا را تحت تاثیر قرار دهد (چندان که در مصاحبهی بعد از قبول قطعنامه دو بار گفت «با توجه به نظر آیتالله العظمی منتظری پذیرفتیم» تا مومنان را به لحاظ شرعی قانع کند و مشخصا رزمندگان اصفهانی را) و هم نزد پسرعمه خود – آیتالله مرعشینجفی- رفت و گفته میشود نامهی او به امام در این باره که دیگر نمیتواند از مقلدین خود بخواهد در خاک عراق بجنگند در قبول قطعنامه نزد امام موثر افتاده حتی بیش از اصرارهای هاشمی و گزارش اقتصادی نخستوزیر که نسبتی با فهرست مطالبات نظامی محسن رضایی نداشت.
-
دیماه ۱۳۵۷ در گفتوگو با سه مستشرق عنوان شد:
پاسخ زیرکانه آیت الله منتظری به سوالی درباره جانشینی امام خمینی بجای شاه / رژیم ایران که شاه در راس آن قرار دارد هیچ پایگاه مردمی برایش نمانده
احزاب و شخصیتهاهدف انقلاب ایران، تبدیل رژیم موجود که اساسا مخالف اسلام است به یک رژیمی صد درصد اسلامی بر اساس ضوابط قرآن و سنت پیامبر و ائمهی اطهار (ع) که منطبق با شرایط پیشرفتهی عصر خود میباشد... مسئله این نیست که آیتالله خمینی بخواهند شاه بشوند، بلکه بر این اساس است که رژیم ایران که شاه در راس آن قرار دارد از درون پوسیده شده و پس از سالهای ظلم و جنایت و زندان کردن و کشتن علما و دانشمندان و رجال سیاسی و غیره، دیگر هیچ پایگاه مردمی برایش نمانده و در هیچ جای دنیا حکومتی که پایگاه مردمی ندارد پذیرفته نیست.
-
عکس دیدهنشده از عروسی در دربار ناصرالدین شاه
احزاب و شخصیتهاتصویری از حضور مقامات عالیرتبه دربار قاجار در یک عروسی سلطنتی مشاهده میکنید که فرادید منتشر کرده است.
-
گزارش مشروح روزنامه اطلاعات چهارشنبه ۲۷ دی ۱۳۳۴ از یک اتفاق مهم
آخرین لحظات اعدام نواب صفوی و یارانش در فداییان اسلام/ خلیل طهماسبی با وجود اصابت پانزده گلوله در هنگام اعدام، هنوز زنده بود
رسانهمظفرعلی ذوالقدر... دائما فریاد میزد: «یا قمر بنیهاشم! پس فرجام من چطور شد؟» و نواب صفوی رنگش را به کلی باخته بود و تا آخرین لحظات حیات شعارهای مذهبی میداد و خلیل طهماسبی مشغول گریه کردن و دعا خواندن بود. واحدی روحیهی خود را باخته بود و بیهوده سعی میکرد که تبسم و خنده بر لب بیاورد و به طور تصنعی حتی موقعی که به چوبهی اعدام بسته شده بود میخندید... هنگامی که جسد خلیل طهماسبی را از برانکارد به آمبولانس منتقل میکردند پزشک قانونی... ناگهان با کمال تعجب مشاهده کرد که قلب خلیل با وجود اصابت پانزده گلوله هنوز کار میکند لذا چهارمین تیر خلاص به مغز خلیل شلیک شد و بدین ترتیب قاتل رزمآرا قلبش از کار ایستاد و فوت کرد.
-
جلسه مهم آیتالله هاشمی با شمخانی و سرداران سپاه/ درخواستی متفاوت از صادق خرازی
احزاب و شخصیتهاآیت الله هاشمی رفسنجانی، در بیست و هفتم دی سال ۷۹ روایتی از مصاحبه در مورد جنگ خرمشهر تا رابطه با آمریکا نوشته است.
-
سهشنبه ۲۶ دی ۱۳۵۷؛
آخرین جملات فرح دیبا و شاه پیش از خروج همیشگی از کشور/ 26 دی چه کسانی در فردوگاه بودند؟
رسانهمدتی است که احساس خستگی میکنم و احتیاج به استراحت دارم. ضمنا گفته بودم پس از اینکه خیالم راحت شود و دولت مستقر شود به مسافرت خواهم رفت و این سفر اکنون آغاز میشود.
-
پیام امام خمینی در روز خروج شاه از کشور:
نمایندگان دیگر به مجلس نروند
رسانهبه جمیع بانکهای خارجی کشور اعلام میشود که سپردههای... دزدان اموال ملت محروم را که صورت اسامی بعضی از آنان تهیه شده است، از آن ملت است که اینان اختلاس نموده و از کشور خارج کردهاند، بانکها این وجوه سپردهشده را نباید به آنها تحویل دهند که به زودی مقامات صالحه علیه آنان اقامهی دعوی خواهند کرد./ به وکلای غیرقانونی مجلسین اخطار میشود که از رفتن به مجلسین احتراز کنند و در صورت تخلف مورد مواخذهی ملت شریف قرار خواهند گرفت.
-
سهشنبه ۲۶ دی ۱۳۵۷، پاریس، نوفللوشاتو:
حال و هوای نوفللوشاتو در ۲۶ دی ۱۳۵۷/ واکنش امام خمینی به خبر خروج شاه از کشور چه بود؟
احزاب و شخصیتهاروزنامه اطلاعات فرازهایی از سخنان امام خمینی در واکنش به حوادث روز ۲۶ دی ماه ۱۳۵۷ بویژه خروج شاه از کشور را به نقل از خبرگزاری پاریس منتشر کرده است.
-
تنها زن سردار ایرانی را بشناسید/ عکس
تلویزیونفارس نوشت: سردار مریم بختیاری از زنان مبارز و برجسته ایران در تاریخ معاصر است که نقش فراوانی در دوران مشروطیت و هم در مبارزه با بیگانگان، به ویژه استعمارگران روسی و انگلیسی داشت. زنی که تنها زن سردار ایرانی لقب گرفت.
-
خاطراتِ رسام ارژنگی، نقاشِ برجستهی دوران قاجار و پهلوی؛ شمارهی ۴/ آخر
میرزاده عشقی را رقیب عشقیاش کشت
رسانه... آدم لات آسمانجُلی به نام ضیاء همایون با او رقابت میکرد، این دو عاشق هر دو بیپول بودند اما عشقی به خاطر هنرش از ضیاء همایون برتری داشت... وقتی عشقی «قرن بیستم» کاریکاتوری را برای مرتبه اول انتشار داد او پیش خودش فکر کرد اگر عشقی را بکشد هم در رقابت پیش آن لعبت تنها میماند و هم از نظر سیاسی مورد حمایت قرار میگیرد.... با این فکر طپانچهای به قیمت هفت هزار و ده شاهی (۷.۵ریال) خرید و یک پاکت نامهای به دست گرفت و به اتفاق یک همفکر آمدند درِ منزل عشقی را زدند داخل شدند نامه را به عشقی دادند وقتی مشغول خواندن شد ضیاء همایون یک تیر زد و فرار کرد.
-
روز یکشنبه ۲۴ دی ۱۳۵۷ اعلام شد؛
اعضای دولت آینده در نظر گرفته شدهاند
رسانهحضرت آیتالله العظمی خمینی گفتند که در چند روزهی آینده دولت تازهای تشکیل خواهد داد که جای دولت بختیار را خواهد گرفت... وقتی از ایشان پرسیده شد که آیا «مرد نیرومند» تازهی ایران خواهد بود، پاسخ داد شما میتوانید چنین ادعا بکنید، و تصریح کرد که اما همان اختیارات شاه را نخواهد داشت و نخستوزیر نخواهد شد بلکه فقط نقش «راهنما» را حفظ خواهد کرد. امام خمینی گفت که تاکنون اعضای دولت آینده را که همهشان در ایران به سر میبرند، در نظر گرفته و همهی آنها تاکنون عضویت دولت را پذیرفتهاند اما فعلا نامشان را فاش نخواهد کرد.