تب مالت از شایع‌ترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام است که بر اثر تماس با حیوان آلوده، در هنگام نگهداری، ذبح، دوشیدن شیر، پاک کردن محل زندگی دام یا مصرف محصولات دامی به خصوص شیر نجوشیده و محصولات لبنی حاصل از شیر نجوشیده منتقل می‌شود. میزان ابتلا به تب مالت در چند سال اخیر افزایش داشته است. هرچند که طبق آمار وزارت بهداشت در سه چهار سال گذشته تعداد مبتلایان به تب مالت کاهش داشته است. در آمارهای وزارت بهداشت آمده است که در سال 84 میزان ثبت شده تب مالت 39 نفر به ازای هر 100 هزار نفر بود که این میزان در سال 86 به 30 نفر به ازای هر 100 هزار نفر تقلیل پیدا کرد.
با این حال، محرز که از پزشکان معتمد وزارت بهداشت است، برای اثبات ادعایش از مطب خودش مثال آورده است: «تب مالت به مرحله اپیدمی رسیده و مربوط به یک نقطه از کشور نیست. بیماران مبتلا اغلب ساکن شهرها هستند به طوری که بیش از 50 درصد بیماران مطب خودم در دو روز مبتلا به تب مالت بوده‌اند.»
او البته تأکید کرده است که آمار دقیقی از شیوع تب مالت وجود ندارد. اما: «درباره آمار افراد مبتلا به تب مالت رقم دقیقی نمی‌توان ارائه کرد. چون اغلب مراجعات به مطب‌های خصوصی است و بخش خصوصی نیز گزارشی به وزارت بهداشت نمی‌دهد اما مشاهدات و گزارش‌های دریافتی از مناطق مختلف کشور نشان می‌دهد که آمار بیماران مبتلا در حال افزایش است.»
با این حال، محمود نبوی، معاون مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت هم افزایش موارد بیماری تب مالت را تکذیب کرد. او به فارس گفت: افزایش موارد بیماری تب مالت در کشور قویاً تکذیب می‌شود. طی 10سال گذشته همواره با کاهش موارد ابتلا به این بیماری مواجه بوده‌ایم به طوری که شیوع این بیماری در این مدت نصف شده است. بیان یک نفر درباره افزایش موارد بروز بیماری تب مالت در کشور نمی‌تواند مبنای قضاوت کلی باشد و آمارهای وزارت بهداشت خلاف این مطلب را نشان می‌دهد.»
استفاده از لبنیات فله و غیربهداشتی یکی از عوامل اصلی بروز بیماری تب مالت است اما عوامل خطر دیگری هم وجود دارد مانند ذبح حیوان یا دست زدن به کود حیوانی هم عامل انتقال این بیماری است.
محرز تلویحاً دلیل شیوع این بیماری را ایراد در واکسیناسیون دام دانست: «سازمان دامپزشکی باید با دقت در واکسیناسیون دامها مانع از اپیدمی شدن این بیماری شود.»
اما نبوی چنین چیزی را رد می‌کند: «اگر کسی ادعا کند که فقط شیر پاستوریزه مصرف کرده و به این بیماری مبتلا شده باید به عوامل دیگر انتقال این بیماری توجه کند زیرا از نظر وزارت بهداشت لبنیات پاستوریزه بهداشتی و مورد تأیید هستند و نمی‌توانند عامل انتقال این بیماری باشند. توصیه ما به مردم این است که فقط از لبنیات پاستوریزه استفاده کنند، واکسیناسیون دامها نیز در کنترل این بیماری نقش مهمی دارد که از سوی سازمان دامپزشکی در حال انجام است.»
البته انکار شیوع تب مالت از سوی معاون وزیر بهداشت در حالی اتفاق می‌افتد که محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت میکروارگانیسم تب مالت در ایران را متفاوت با چیزی که در دیگر کشورها، مخصوصا اروپا دیده شده، می‌داند: «بیماری تب مالت یک بیماری پیچیده در کشور ماست که میکروارگانیسم آن با کشورهای اروپایی متفاوت است، این تفاوت باعث شده که این بیماری در کشور ما به سختی به درمان جواب دهد و درمان آن پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر از جاهای دیگر باشد. این بیماری کانون‌های متعددی در کشور ما دارد به همین علت لازم است، مسئله حفاظت مردم و دامها از این بیماری به عنوان یک مسئله جدی در دستور کار ارگان‌های مربوطه قرار گیرد، کنترل این بیماری به هیچ‌وجه از عهده یک سازمان بر‌نمی‌آید و همکاری وزارت بهداشت، سازمان دامپزشکی، وزارت کشور، نیروی انتظامی و سازمان‌های غیر دولتی مرتبط در این زمینه کاملا ضروری است.»
به گفته گویا در سال 86 حدود 24 هزار ابتلای انسانی به تب مالت گزارش شده که البته این محدود به مواردی است که در سیستم بهداشت دولتی ثبت می‌شود: «قطعاً تعداد زیادی از بیماران نیز برای درمان به بخش خصوصی مراجعه می‌کنند.»
فردی که به تب مالت مبتلا می‌شود نیازمند درمان طولانی است که از حداقل یک تا دو ماه و گاه ماه‌ها طول می‌کشد. این بیماری ممکن است موجب بروز بیماریهای قلبی یا مغزی شود که حتی به عمل جراحی مثلاً قلب منجر شود که میلیون‌ها تومان هزینه این عمل‌های جراحی است. بسیاری از بیماران مبتلا به تب مالت حتی پس از درمان نیز گرفتار عوارض این بیماری هستند و کمر درد و دردهای مفصلی ناشی از این بیماری ممکن است تا مدت‌ها باقی بماند.
نظر شما