فرض کنید شما قربانی یک سرقت یا کلاهبرداری شده‌اید. فرد کلاه‌بردار با بانک شما تماس می‌گیرد تا موجودی حسابتان را به حساب خودش انتقال دهد. اما کارمند بانک به جای این‌که اطلاعات جزئی شخصی شما را از وی بپرسد، با فشار یک دکمه، صدای ضربه‌های خفیفی را در گوش وی ایجاد می‌کند. خیلی سریع به بانک هشدار می‌رسد که فرد تماس‌گیرنده، صاحب اصلی حساب نیست و به همین سادگی، تماس تلفنی کلاه‌بردار با بانک شما به پایان می‌رسد.
اگر این روش تشخیص هویت زیستی (بیومتری) جدید که برای تشخیص هویت افراد از آن‌‌سوی خط تلفن طراحی شده، با موفقیت جواب دهد؛ ممکن است روزی این سیستم‌های حفاظتی تبدیل به سیستم‌هایی عادی و پیش‌پا افتاده‌ای شوند. این روش بر پایه این واقعیت ایجاد شده است که گوش نه تنها صداها را می‌شنود، که خودش هم صداهایی را تولید می‌کند. البته صداهایی که گوش تولید می‌کند تنها با میکروفون‌های فوق‌حساس قابل تشخیصند.
اگر ثابت شود صداهایی که در گوش تولید می‌شوند برای هر شخصی منحصر به فرد است، با چنین روشی می‌توان امنیت معاملات تلفنی و نیز داد و ستدهای بانکی با استفاده از تلفن را بالا برد. به علاوه، دیگر نیازی به حفظ کردن کدهای شناسایی متعدد نخواهد بود. هم‌چنین می‌توان گوشی‌های همراه را به این سیستم مجهز کرد تا با نصب برنامه‌ای، بتواند صاحب خود را تشخیص دهد. این گوشی‌ها در صورت به سرقت رفتن خود را از کار می‌اندازند.
صداهایی که در گوش تولید می‌شوند و انتشارات اتوآکوستیک (OAEs) نامیده می‌شوند، در واقع از بخش حلزونی درون گوش داخلی ساطع می‌شوند. دانشمندان چنین حدس می‌زنند که این صداها بر اثر حرکت سلول‌های مژک‌دار موجود در بخش بیرونی حلزون گوش ایجاد می‌شود. به طور معمول، صداهایی که وارد گوش می‌شوند، این مژک‌ها را می‌لرزانند؛ این لرزش به علایم الکتریکی تبدیل می‌شود و پس از طی مسیر عصبی شنیداری، باعث شنیده شدن صدا و در واقع حس کردن آن می‌شود. اما خود این سلول‌های مژک‌دار هم با انقباض و انبساط خود، باعث تولید صدا می‌شوند.
استفان بیبی، از مهندسان دانشگاه سوت‌هامپتون و مدیر این پژوهش، درباره دلیل تولید این صداها می‌گوید: «شنیدن یک فرایند فعال است. در واقع گوش برای این که انرژی از دست رفته طی جذب صدا را به درون گوش‌ها جایگزین کند، انرژی مصرف می‌کند. این فرایند کمک می‌کند تا ما بتوانیم صداهایی را بشنویم که در غیر این صورت قادر به شنیدن آن‌ها نبودیم. اما هم‌چنین، باعث می‌شود بخشی از انرژی داده‌شده به سلول‌های مژک‌دار از طریق انتشارات اتوآکوستیک آزاد شود».
وجود چنین صداهایی از دهه 1940/ 1320 پیش‌بینی شده بود، اما تا زمان اختراع میکروفون‌های مخصوص صداهای مافوق پایین در دهه 1350 / 1970، شناسایی نشده بود. صداهای تولید شده در گوش با به صدا در آوردن چند صدای ضربه متوالی ایجاد می‌شوند. بازتاب این صداها بین 1 تا 5 کیلوهرتز و دامنه‌شان متفاوت است. اخیرا از تست صداهای ضربه برای تشخیص مشکلات شنوایی در نوزادان استفاده می‌شود، زیرا در صورت وجود مشکلات شنوایی، انتشارات اتوآکوستیک گوش ضعیف‌تر خواهند بود.
اما آن‌چه این ایده را در بیبی و همکارانش ایجاد کرده، این است که قدرت و فرکانس انتشارات اتوآکوستیکی که توسط صداهای ضربه متوالی خاص در گوش افراد مختلف ایجاد می‌شوند، بر اساس شکل گوش داخلی افراد متفاوت است. بیبی می‌افزاید: «شنوایی‌شناسان می‌گویند که می‌توانند بر اساس پروفایل انتشارات متنوعی که با صدای ضربه‌ها ایجاد شده‌اند، جنسیت افراد و حتی ریشه‌های نژادی آن‌ها را تشخیص دهند».
بیبی و گروهش با استفاده از بودجه انجمن علوم فیزیک و مهندسی انگلستان در تلاشند ببینند آیا می‌توان از الگوهای انتشارات اتوآکوستیک گوش هم مثل اثر انگشت یا اسکن عنبیه چشم، به عنوان ابزاری برای تعیین هویت زیستی استفاده کرد. بییی می‌گوید: «در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی، انتشارات اتوآکوستیک در همه افراد متفاوت است. اما حتی اگر این روش بتواند در عمل هم به عنوان ابزار تشخیص هویت زیستی برای تمایز افراد به کار رود، هنوز تا رسیدن به آن نقطه خیلی کار دارد.»
به گفته وی در این راه مشکلات زیادی وجود دارد که باید حل شود. برای مثال، این انتشارات در افراد الکلی از بین می‌روند. داروهای متفاوت و نیز عفونت‌های گوش یا گرفتگی گوش هم می‌توانند دامنه این انتشارات را تغییر دهند.
اگر این گروه بتواند تا قبل از ضرب‌الاجل خود در اواسط سال 2010/ 1389 موفق شود، امیدوار است که تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی را تشویق به ساخت هد‌ست یا گوشی‌های همراهی کند که در قسمت گوشی خود به میکروفون‌های فوق‌حساس مجهز باشند. بقیه کار را نرم‌افزار مخصوص انجام خواهد داد.
با این حال، ساخت یک ابزار تشخیص هویت زیستی جدید، کار مشکل و بزرگی است. تونی منزفیلد، رییس بخش ارزیابی‌های تشخیص هویت زیستی در آزمایشگاه ملی فیزیک انگلستان می‌گوید: «این گروه نه تنها باید ثابت کند که روش آن‌ها از خطای کمی برخوردار است، بلکه باید نشان دهد انتشارات اتوآکوستیک ضبط شده از گوش افراد برای مدت طولانی ثابت می‌مانند، طوری که بتوان بعد از گذشت سال‌ها روی داده‌های ضبط شده حساب کرد. اثرانگشتی که از یک فرد 20 ساله می‌گیرید، در 60 سالگی او هنوز هم معتبر است.»
با این که این ایده بسیار جالب به نظر می‌رسد، اما سوالات بسیاری را برمی‌انگیزد که باعث شده استفاده از این روش به اندازه اثر انگشت، اسکن عنبیه چشم و دی.ان.ای قابل اعتماد به‌نظر نرسد. برای مثال، در مورد گوشی‌های همراه، اگر شما بخواهید در شرایط اضطراری از گوش همراه یک دوست یا اعضای خانواده استفاده کنید، استفاده از این روش این کار را برای شما غیرممکن خواهد ساخت؟ یا اگر به بیماری‌های گوش مبتلا شوید یا در فضایی با صداهای زمینه بسیار بلند قرار بگیرید، باز هم این روش جواب خواهد داد؟ به علاوه اگر از راه یک تماس تلفنی بتوان به هویت شخصی پی برد، آیا چنین امکانی راهی برای سواستفاده باز نمی‌کند؟ به نظر می‌رسد باید منتظر ماند تا نتیجه بررسی‌های دقیق‌تر در مورد این روش جدید مشخص شود.
نیوساینتیست، 13 آوریل- ترجمه: بهنوش خرم‌روز
نظر شما