گزارش تصویری: نمای ماهواره‌ای از لکه نفتی خلیج مکزیک

بهنوش خرم‌روز: هفته گذشته،‌ بر اثر وقوع انفجار در تجهیزات نفتی زیردریایی هوریزون،‌ واقع در خلیج مکزیک،‌ حجم فراوانی از نفت خام به دریا سرازیر شد. بر اساس گزارش پاپ‌ساینس، نشت نفت از این سکو با متوسط میزانی معادل 5000 بشکه در روز همچنان ادامه دارد و تلاش‌ها برای متوقف ساختن آن بی‌نتیجه مانده‌اند.

انفجار یک مته،‌ در روز 20 آوریل/ 31 فروردین، در خارج از محدوده ساحلی لوییزیانا و غرق شدن سکوی نفتی، دو روز بعد از حادثه،‌ جریانی از نفت خام را روانه خلیج مکزیک کرد. بر اساس گزارش اسپیس فلایت ناو، منابع رسمی، میزان نفتی که به دریا می‌ریزد را روزانه 210،000 گالن (معادل 800،000 لیتر)‌ برآورد کرده‌اند. همچنین در این حادثه 11 کارگر مفقود شدند که تصور می‌شود همگی کشته شده باشند.

گزارش‌‌ها حاکی از آن است که تلاش‌های صورت گرفته به کمک آتش‌های کنترل‌شده و ربات‌های زیردریایی تا به حال ناموفق بوده است و این لکه نفتی بزرگ،‌ اکوسیستم دریا و زندگی هزاران پرنده و آبزی را به خطر انداخته است.

ماهواره‌ها به سمت خلیج مکزیک
لکه نفتی خلیج مکزیک این روزها، توانسته توجه ماهواره‌ها را به خود جلب کند، طوریکه تصاویر فراوانی از گسترش این فاجعه زیست‌محیطی منتشر شده است. اداره ملی اقیانوس و اتمسفر که مسئول واکنش علمی به این آلودگی گسترده است،‌ در حال جمع‌آوری اطلاعات از ماهواره‌های آمریکا، اروپا، کانادا و ژاپن است تا بتواند مکان دقیق لکه، مرزها و حرکت آن را مشخص کند.

بر اساس گزارش اسپیس‌ فلایت ‌ناو، دانشمندان بر پایه اطلاعات بصری و ردیابی‌های صورت گرفته،‌ وسعت این لکه را در صبح روز جمعه 5،000 مایل مربع معادل تقریبا 13،000 کیلومتر مربع تخمین زدند. ‌در حال حاضر بخشی از این لکه نفتی به ساحل لوییزیانا و خطوط ساحلی می‌سی‌سی‌پی رسیده و پیش‌بینی می‌شود که تا چند روز آینده به آلاباما و فلوریدا هم برسد.

همچنین برای پیش‌بینی مکان آینده لکه نفتی، بر اساس بادها و جریان‌های اقیانوسی،‌ از مدل‌های پیشرفته یارانه‌ای استفاده می‌شود. این مدل‌ها می‌توانند مکان لکه را در یک، دو و سه روز آینده پیش‌بینی کنند. به علاوه از تصاویر ماهواره‌ای برای تمایز قائل شدن بین آلودگی‌های معمولی و عادی دریا و آثار تخریبی مربوط به این لکه نفتی استفاده می‌شود.

استفاده از روبات‌ها و آتش برای جمع‌آوری لکه نفتی
به گزارش نیوساینتیست، در حال حاضر مامورین گارد ساحلی آمریکا و کارکنان بی.پی در تلاش برای جمع‌آوری لکه نفتی وسیع روی آب هستند،‌ چرا که وجود این لکه،‌ که همچنان هم در حال بزرگ‌تر شدن است، ‌جان موجودات فراوانی را به خطر انداخته است. بعد از آزمایش یک آتش‌سوزی کنترل‌شده در روز چهارشنبه،‌ تصمیم گرفته شد که برای ساده‌تر کردن جمع‌آوری نفت از روی آب، از آتش استفاده شود.

تجربه لکه‌های نفتی قبلی نشان می‌دهد که با سوزاندن،‌ جمع‌آوری لکه آسان‌تر می‌شود. البته قبل از این که قسمتی از لکه شعله‌ور شود، اطراف آن را با یک ورقه نسوز می‌بندند و در اصطلاح یک بسته از لکه نفتی درست می‌کنند که نفت درون آن بسوزد، چرا که مواد به جا مانده از سوختن نفت، هرچند برای جمع‌آوری ساده‌تر است، اما برای حیات موجودات دریایی بسیار خطرناک است.

در همین زمان، ربات‌های ویژه زیر آب، به نوبت تلاش می‌کنند که از ادامه گسترش نفت خام و انتشار آن از چاه نفتی جلوگیری کنند. آن‌ها به عمق 1.5 کیلومتری زیر آب فرستاده می‌شوند تا شاید بتوانند دریچه پیش‌گیری موجود در بالای چاه را، که باید در مواقع اضطراری بسته می‌شد،‌ ببندند.

وقتی در روز 22 آوریل/ 2 اردیبهشت دیپ‌واتر هوریزون غرق شد، لوله‌ای که راس چاه را به ساحل متصل می‌کرد جدا شد و در نتیجه، نفت خام روانه دریا شد.

ماشین‌های کنترل از راه دور (ROV) ساخت موسسه اوشینیرنگ تگزاس،‌ حدودا به اندازه یک خودروی استاندارد هستند و تا 4500 کیلوگرم وزن دارند. این ماشین‌ها با استفاده از نوعی کف مخصوص در آب شناور نگه داشته شده‌اند و توسط اپراتورهای خود،‌ که در قایقی بالای سر آن‌ها جای داده شده‌اند، کنترل می‌شوند.

معاون مدیر اوشینیرینگ، ‌چارلز بویس، در مورد این ماشین‌ها می‌گوید:‌ «آن‌ها تقریبا هر کاری که شما بخواهید را می‌توانند در زیر آب انجام دهند. اما به هر حال این ماشین‌ها مانند انسان نمی‌توانند با مهارت از عهده یک موقعیت برنامه‌ریزی نشده بربیایند.»

در حال حاضر دو گروه چهارتایی از این ماشین‌ها به صورت نوبتی تلاش می‌کنند که دریچه چاه نفتی را بازفعال کنند. یکی از راهبردهایی که به کار می‌برند،‌ این است که کلیدهای دریچه را با بازوهای خرچنگی ماشین بپیچانند تا شاید سیستم خودکار دریچه فعال شود. راهبرد دیگر این است که به درون دریچه هیدرولیک مایع بریزند تا شاید در مقابل فشار شدید نفتی که خارج می‌شود،‌ بسته شود.

بویس در مورد شرایط موجود می‌گوید:‌ «وقتی اوضاع طبق برنامه پیش نمی‌رود،‌ باید خلاق باشید. گاهی حتی باید از نو ابداع کنید، چون باید روی مسئله‌ای کار کنید که در صورت‌بندی اصلی جایی نداشته است.»

تصاویر ماهواره‌ای ناسا
بر اساس گزارشی که وایرد منتشر نموده است،‌ عواقب این انتشار نفتی بسیار گسترده‌تر و وخیم‌تر از حادثه اکسون والدز در سال 1989/ 1368 خواهد بود. از آن‌جایی که هنوز راهی مناسب و کارامد برای جمع‌آوری این لکه به طور مطلوب پیدا نشده،‌ اثرات مخرب آن گستره وسیعی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. به پیش بینی برخی کارشناسان، ‌اگر اوضاع به همین نحو پیش برود، تا دو ماه آینده چاه به همین شدت نفت آزاد خواهد کرد. لکه نفتی خلیج مکزیک در حال حاضر به قدری بزرگ هست که ماهواره‌های ناسا به سادگی آن را ببینند.

این تصویر مربوط به یک روز بعد از انفجار است،‌ زمانی که هنوز لوله دهانه چاه جدا نشده بود.

این تصویر در روز 25 آوریل/ 5 اردیبهشت گرفته شده است. لکه نفتی را به خوبی می‌توان دید چرا که نور خورشید را منعکس می‌کند.

در تصویر زیر می‌توانید گروه‌های اعزام‌شده برای جمع‌آوری لکه نفتی را ببینید. می‌توانید اندازه آن‌ها را با اندازه لکه مقایسه کنید!

روز 27 آوریل/ 7 اردیبهشت، لکه نفتی تقریبا به نزدیکی ساحل لوییزیانا رسید. وضوح کم لکه در این تصویر،‌ به دلیل زاویه تصویربرداری و نور موجود است.

در تصویری که روز 28 آوریل/ 8 اردیبهشت گرفته شده، وجود ابرها تا حدی دیدن لکه نفتی را دشوار می‌کند...

اما در تصویر بعدی می‌توانید هاله‌های قرمز رنگ مربوط به لکه نفتی را در نمای نزدیک‌تر ببینید.

در این تصویر که روز 29 آوریل/ 9 اردیبهشت گرفته شده است، بازتاب نور خورشید در لکه نفتی به خوبی وسعت آن را نشان می‌دهد.