بهنوش خرم‌روز: اگر این روزها به تلویزیون یا سایت‌های اینترنتی نگاهی انداخته باشید، حتما می‌دانید که خاکستر برخاسته از آتشفشانی در ایسلند، در پروازهای اروپا و قسمت‌هایی از کانادا ایجاد اختلال کرده است. اما احتمالا نمی‌دانید هواپیماهایی که از میان رعد و برق، مه غلیظ و دسته غازها به راحتی پرواز می‌کنند، چرا باید به خاطر خاکستر آتشفشان موجود در هوا حاضر به پرواز نشوند.
بر اساس گزارش پاپ‌ساینس، ابر تشکیل شده از خاکستر آتشفشانی، خصوصا برای موتور هواپیما مشکلات منحصر به فردی را ایجاد می‌کند. در حال حاضر یک گروه فنلاندی در حال بررسی میزان وخامت شرایط هوا و بدی آن برای موتورهای جت هستند. برخی شرکت‌های هواپیمایی هم در حال سنجش میزان خسارتی هستند که این هوا می‌تواند برای موتورهایشان به بار بیاورد.
خوشبختانه یک دهه پیش، ناسا تاثیر ابر خاکستر را در یک خط هوایی آزمایش کرده است. در سال 2000/ 1379 یک هواپیمای سوئدی از میان ابری از خاکسترهای آتشفشانی در ایسلند به نام مت‌هلکا عبور کرد. در آن زمان کسی متوجه نشده بود که این ابر، خاکسترهای آتشفشانی است و خوشبختانه هواپیما در مقصد خود فرود آمد. در ظاهر هیچ مشکلی پیش نیامده بود، اما بررسی‌های بعدی نشان داد که پرواز از میان ابری از خاکسترهای آتشفشانی، چه قدر می‌تواند برای یک هواپیما و در نتیجه پرواز آن ویرانگر باشد.
پره‌های پروانه‌ها آسیب دیده بودند، سیستم حیاتی خنک کننده از ماده‌ای سیاه و چسبناک پر شده بود، درون موتور را هم ماده‌ای شیشه‌ای و سیلیکاتی گرفته بود. اطلاعات پرواز نشان می‌داد که موتور در زمان پرواز تا حدود 2،000 درجه فارنهایت (معادل هزار و صد درجه سانتیگراد) داغ شده بوده که این دما می‌توانسته تمام قطعات سیلیکونی را ذوب کند.
جالب ابنجاست که در آن زمان مقدار کمی از خاکسترهای داغی که به طور موقت با کشیده شدن به قطعات موتور و ساییدن آن‌ها، باعث بالا رفتن دما شده بودند، همچنین باعث جریان یافتن هوا در این قسمت و در بین قطعات شده‌اند. اما اشتباه نکنید، شاید اگر این برخورد ذره‌‌ای بیشتر طول می‌کشید، ممکن بود عملکرد موتور مختل شود و هر نوع اختلالی در موتور هواپیما در آن ارتفاع می‌تواند به معنای فاجعه باشد.
در واقع بزرگ‌ترین دلیلی که باعث می‌شود هیچ خلبانی در چنین شرایطی پرواز نکند، این است که در اغلب موارد، خلبان درون کابین خود نمی‌تواند تشخیص بدهد که به یک ابر از خاکسترهای آتشفشانی رسیده است.
نظر شما