توماس پیکرینگ 77 ساله را می توان یک از باتجربه ترین سیاستمداران آمریکایی نام برد که طی دورانی طولانی سفیر ایالات متحده در هندوستان، روسیه ، اسراییل، نیجریه و سازمان ملل متحد بود. او با احراز عنوان سفیر رسمی آمریکا توانست در دهه نود میلادی عالی ترین مقام سرویس خارجی واشنگتن را از آن خود کند. او که در سال 2001 میلادی بازنشسته شد هم اکنون مهم ترین چهره دیپلماتیک آمریکاست که با تجربه های ناب خود در زمینه روابط آمریکا و روسیه در دایره توجه جمهوری خواهان و سیاستمداران دموکرات کاخ سفید قرار دارد. به طوری که به گفته اهالی کاخ سفید باراک اوباما لحظه ای از مشاوره با او غافل نمی ماند!
هیلاری کلینتون، جو بایدن و حتی خود باراک اوباما همگی بر بهبود مناسبات روسیه و واشنگتن با عنوان فشردن کلید احیای رابطه دو کشور تاکید دارند. این موضوع چقدر می تواند به واقعیت نزدیک باشد؟
من فکر می کنم اکنون دریچه تازه ای به روی مناسبات دو طرف گشوده شده است. البته با جریاناتی که سال گذشته روی داد انتظار دو طرف به صفر رسید اما دولت اوباما از نقطه آغازین مناسبی شروع کرد که به نظر می رسد کاخ سفید واقعا به دنبال انجام گفت و گو و مذاکره جدید است.
اما مسکو در پاسخ به نامه اوباما به دیمیتری مدودوف رئیس جمهوری روسیه بسیار سرد و بی تفاوت عمل کرد. می گویند که اوباما در آن نامه به روسیه پیشنهاد داده بود که در صورت عدم همکاری کرملین با ایران در رابطه با فعالیت های هسته ای از استقرار سامانه موشکی در اروپای شرقی دست می کشد.
من که خودم آن نامه را ندیدم و هر چه بود از رسانه های روسیه فهمیدم. البته خونسردی روس ها به این موضوع چندان جای حیرت ندارد. حتما یادتان هست که سیاستمداران روسیه همیشه برای انتقاد از آمریکایی ها آماده هستند. روسیه فقط به دنبال تعامل با آمریکاست و در این میان هیج گاه همه چیز را به یکباره تغییر نمی دهد.
آیا شما واقعا تعجب نکردید که اوباما به مدودوف پیشنهاد داده که برنامه سپر موشکی را متوقف می کند؟
فکر می کنم که در مورد سپردفاع موشکی و ارتباط آن با برنامه هسته ای ایران دیگر خیلی مبالغه شده و این بده بستان ها اصلا درست نیست. روس ها هیچ علاقه ای به این موضوع ندارند. به نظرم هنوز جا برای بحث پیرامون سپر موشکی هست. ما تا به حال بر این مساله طی یک دهه گذشته بحث های زیادی داشتیم. اگر سوال شما این است که آیا اوباما برنامه سپردفاع موشکی را متوقف می کند باید بگویم، نمی دانم. شاید فقط برنامه را به تاخیر بیندازد. از اینها گذشته حتی اگر ما راه حلی هم برای برنامه هسته ای ایران پیدا کردیم باز هم کره شمالی و بمب های هسته ای این کشور را داریم که بیشتر جای نگرانی دارند.
پس آمریکا چه طور می تواند روسیه را برای رویارویی با برنامه هسته ای ایران متقاعد کند؟
این کار خیلی سختی است. نه روسیه و نه چین هیچ کدام با ادامه تحریم های ایران موافق نیستند. آمریکا و هم پیمانان آن به جای این که هر روز تحریم های بیشتری را اعمال کنند باید با کمک بازرسانی از کشورهای جهان به تحقیق و واکاوی واقعیت فعالیت هسته ای ایران بپردازند. در این صورت شاید دولتمردان ایران نیز راضی بشوند که با سایر کشورها نظیر آلمان و فرانسه نیز حتی همکاری کنند. در صورت حرکت قابل قبول از سوی آمریکا و متحدانش به طور حتم ایران هم می تواند بدون رویارویی با تحریم های بین المللی برای خود به ادامه غنی سازی اورانیوم بپردازد.
به طور حتم حمایت مسکو از سیاست های آمریکا در افغانستان و سایر مناطق بسیار مفید خواهد بود. در این باره چه محرک هایی برای ارائه در نظر باید گرفته شود؟
ما باید درباره مسایلی که مورد علاقه آنهاست گفت و گو و مذاکراتی عمیق انجام دهیم. موضوعاتی مانند پیمان خلع سلاح، دفاع موشکی و تجارت آزاد بیشتر از این قبیل موارد هستند. هم اکنون زمینه های همکاری بالقوه فراوانی میان دو طرف وجود دارد. به عنوان مثال ارتقای رابطه ناتو و روسیه می توان دعامل محرک خوبی باشد. همچنین عضویت روسیه در سازمان تجارت جهانی
روسیه از بحران های مالی و کاهش قیمت نفت در گستره جهانی متحمل آسیب های فراوانی شد. آیا فکر می کنید روسیه در زمینه های دیگر مایل به همکاری باشند؟
به نظر من روس ها دیگر فهمیده اند که نمی توانند به تنهایی و بی نیاز از دیگران از پس معضلات جهانی بربیایند. من که خودم به وضوح دیدم آنها در پایان سال میلادی گذشته حتی پیش از آنکه بحران مالی کشورشان را را فرا بگیرد چه طور مایل به همکاری بودند.
اشپیپگل 10 مارس 2009 / ترجمه: لیدا هادی
نظر شما