وقتی دولت روحانی شاهراه های فساد گمرکی را بست/هیاهو برای سودجویی

مریم یعقوبی:

پس از راه اندازی سامانه جامع گمرکی توسط دولت یازدهم بسیاری از شاهراه های اصلی فساد که در دولت گذشته به عنوان حیاط خلوت برخی افراد سودجو بود مسدود شده است.
بر این اساس دامنه اعتراضات این گروه از افراد به الکترونیکی شدن گمرک و حذف کاغذبازی های مرسوم افزایش پیدا کرده است.
در همین رابطه بهروز شاهین، بازرس دوم اتحادیه کارگزاران گمرکی در گفت و گو با خبرآنلاین با اشاره به واکنش‌های برخی کارگزاران به اظهارنامه‌های الکترونیکی گفت: یکی از دلایلی که برخی از کارگزاران در برابر اقدامات گمرک برای مکانیزه کردن رویه‌ها و واکنش نشان داده و به نوعی مقاومت می‌کنند این است که از دانش و تخصص خاصی برای استفاده از تکنولوژی‌های ارتباطی و اطلاعاتی برخوردار نیستند و نمی‌توانند خود را با تغییرات و تحولات الکترونیکی تطبیق دهند و به همین دلیل اتحادیه کارگزاران برنامه‌هایی را برای آماده ساختن آنها و بالا بردن سطح اطلاعات و نحوه استفاده از ابرازهای الکترونیکی برای آنها تدارک دیده است.

مشروح این گفت و گو را در ادامه بخوانید:

اظهار الکترونیکی را می‌توان یکی از دستاوردهای سامانه جامع امور گمرکی دانست، در این رابطه نظر شما به عنوان یکی از کاربران سامانه جامع امور گمرکی چیست؟

با توجه به اینکه عصر حاضر عصر فناوری اطلاعات است و امروزه شاهد این هستیم که تمام گمرکات دنیا به سمت دیجیتالی شدن حرکت می‌کنند، راه‌اندازی سامانه جامع امور گمرکی نیز اقدامی موثر بود. ما پیش از راه‌اندازی این سامانه شاهد این موضوع بودیم که برای پر کردن یک اظهارنامه ساده باید ساعت‌ها در صف‌های طولانی معطل می‌شدیم تا بتوانیم نسبت به اظهار کالای خود اقدام کنیم ولی امروز با سامانه جامع امورگمرکی می‌توانیم در هر ساعت و هر مکان که به اینترنت دسترسی داشته باشیم نسبت به اظهار کالای خود اقدام کنیم.

طبیعی است که هر سیستم جدیدی در ابتدای کار با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود، سامانه جامع امور گمرکی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با مشکلاتی که ریشه آن در خارج از گمرک است مواجه می‌باشد. مشکلاتی مانند زیرساخت‌های مخابراتی و عدم دسترسی به اینترنت در تمامی نقاط کشور.

بنابراین برطرف شدن مشکلات زیرساختی و نرم‌افزاری موجود، این سامانه می‌تواند ارتقا پیدا کند و مورد تأیید تمامی استفاده‌کنندگان قرار گیرد. همه افرادی که تمایل به کار کردن در محیطی شفاف دارند از الکترونیکی شدن فرآیندهای گمرک حمایت می‌کنند و طبیعی است که هر چقدر کاغذبازی کمتر شود سرعت تجارت بالاتر خواهد رفت و بروکراسی زائد اداری کمتر خواهد شد.

امروز که به لطف سامانه جامع امورگمرکی سرعت ترخیص کالا بالا رفته و مدت زمان ترخیص کالا کاهش یافته است، سطح توقعات حق‌العملکاران و صاحبان کالا نیز بالا رفته و این انتظار به وجود آمده است که دیگر سیستم هیچ قطعی نداشته باشد و کارها با حداکثر سرعت پیش برود.

با این حال برخی از حق‌العملکاران در این زمینه از خود مقاومت نشان می‌دهند؟

 کارگزارانی که به صورت سنتی کار می‌کنند و کار با کامپیوتر را بلد نیستند برایشان سخت است که خود را به‌روز نگه دارند، در حال حاضر ما به صورت آنلاین کارشناسان دفتر خود را به سامانه جامع امور گمرکی متصل کرده‌ایم، مدیران ما همه با لپ‌تاپ خود می‌توانند در هر زمان از شبانه روز به سامانه جامع امور گمرکی وصل شوند و نسبت به وضعیت کالایشان در گمرک اقدام کنند و بلافاصله تمامی پرونده‌ها خود را از طریق سامانه جامع امور گمرکی مشاهده و به رفع مشکل بپردازند.

همانطور که اشاره شد کارگزارانی که به شکل سنتی کار می‌کنند به دلیل اینکه دانش تخصصی این کار را ندارند برایشان سخت است که این فعالیت‌ها را انجام دهند و خود را به‌روز کنند و طبیعی است که در مقابل تغییرات از خود مقاومت نشان دهند.

راه‌اندازی سامانه جامع امور گمرکی تا چه اندازه توانسته است با تخلفاتی که قبل از راه‌اندازی این سامانه وجود داشت مقابله کند و باعث پیشگیری از ایجاد فساد اداری شود؟

از نظر کاهش فساد اداری این سامانه اقدامی بسیار بزرگ و قدمی اساسی برای کاهش فساد و ارتقای سلامت اداری است و در کم کردن تخلفات اداری تاثیر چشمگیری داشته است. با این وجود افرادی که دنبال تخلف هستند بالاخره راه خود را پیدا می‌کنند.

ارتباط دوجانبه بین گمرک و حق‌العمکاران منوط به این است که این کارگزران نیز خود را به گمرک نزدیک کنند و به‌روز شوند، در این خصوص از طرف اتحادیه کارگزران گمرکی چه تلاش‌هایی انجام شده است؟

یکی از اهداف اتحادیه حق‌العملکاران این است که خود را با دستورالعمل‌هایی که گمرک صادر می‌کند هماهنگ و همسو کند.

یکی از تلاش‌های ما این است که به گمرک کمک کنیم تا به تمامی اهدافی که در راستای تسهیل و روان‌سازی تجارت دارد دست یابد. ما در کنار گمرک هستیم و تلاش می‌کنیم تا برنامه‌های گمرک اجرا شود زیرا می‌دانیم از زمان روی کار آمدن مجدد دکتر کرباسیان سیاست‌های گمرک بر مبنای تسهیل و تسریع تجارت تدوین شده است.

امیدواریم با تقویت زیرساخت‌های اینترنتی که در اختیار گمرک هم نیست، با سهولت بیشتری بتوانیم به سیستم وصل شویم.

اینها مسائل مهمی است که وجود دارد. سیاست‌هایی که گمرک پیگیری می‌کند مثبت است به شرطی که ابزارها و مقدمات آن فراهم شود.

اتحادیه نیز تمامی تلاش خود را به آموزش کارگزاران گمرکی معطوف ساخته تا اعضای آن به‌روز شوند و خود را با سیاست‌های جدید گمرک ایران هماهنگ و همسو کنند.

22339