عملیات اربعین/ پرونده‌ای درباره همه حواشی مراسم اربعین ۹۴

مینا افشار: «راهپيمايي عشق و ايمان» اين شايد زيباترين تركيبی باشد كه كنار يكديگر قابی زيبا از روايت راهيپيمایی روز اربعين شيعيان را روايت كند. قابی كه با استقبال پر شور گروه زيادی از مردم برای حضور در آن روبه رو شده و بسياری برای اينكه در اين تصوير رويایی حاضر باشند از مدتی پيش مشتاقانه به دنبال راهی برای آن لحظه شماری كردند. همان هایی كه صف های بلندی را در مرزهای كشور با اشتياق شكل دادند تا پس از گذر از جاده پر پيچ و خم دريافت ويزا حالا خودشان را در چند متری برآورده شدن آرزوی اربعينی خودشان می بينند.

امسال بیش از ۲ میلیون نفر از مرز مهران، شلمچه و چزابه برای شرکت در مراسم اربعین به عراق رفتند، در حالی که مسئولان از مدتها پیش بر الزامی بودن گذرنامه و ویزا برای سفر به عتبات عراق تأکید می کردند، اما برخی بدون داشتن ویزا وارد مرز شدند. در این میان نماینده سازمان حج و زیارت در عراق از دستگیری تعدادی از زائران ایرانی که بدون ویزا وارد خاک عراق شده بودند، خبر داد و گفت: تعداد آنها قابل ملاحظه نیست، اما این اتفاق برای چند گروه ۱۰ تا ۲۰ نفره رخ داده است. اینجا را بخوانید.

این درحالیست که سردار رضایی، فرمانده ناجا با تأکید بر اینکه هیچ زائری بدون روادید از مرز خارج نشده است، گفته بود: تعداد اندکی از هموطنان که ویزا تهیه نکرده بودند در مبادی مرزی توسط عوامل مرزبانی همکاران انتظامی از خروجشان جلوگیری به عمل آمد. اینجا را بخوانید.

عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور اواسط آبان ماه با اشاره به اینکه داشتن گذرنامه برای سفر به عتبات الزامی است، گفته بود: داشتن گذرنامه با حداقل ۶ ماه اعتبار و ویزای معتبر عراق، برای سفر به این کشور برای همگان الزامی است. مشتاقان سفر به کشور عراق برای شرکت در آیین پیاده روی اربعین حسینی حتما با در اختیار داشتن مدارک لازم (گذرنامه و ویزا) به مرزهای رسمی مراجعه کنند و اجازه سفر بدون داشتن مدارک قانونی به هیچ کس داده نمی شود. اینجا را بخوانید.

جانشین معاون هماهنگ کننده ناجا توضیحاتی را در خصوص خروج تعداد معدودی از زائران بدون داشتن ویزا از مرز ارائه کرد و گفت: معدود کسانی که بدون روادید وارد عراق شده‌اند حین برگشت به کشور دچار مشکل خواهند شد. خروج از مرز تنها به وسیله گذرنامه معتبر و ویزا امکان پذیر است به طور کلی سه دسته از زائران به مرز مراجعه کردند: یک گروه گذرنامه و ویزا داشته و آن را به شکل فردی یا گروهی دریافت کردند که مشکلی در ترددشان وجود ندارد؛ گروهی دیگر نیز فاقد ویزا بودند که با بازگشت به مراکز مربوطه نسبت به اخذ ویزا اقدام کرده و گروه سومی نیز بودند که ویزا یا گذرنامه نداشتند. اینجا را بخوانید.

فرمانده مرزبانی ناجا با بیان اینکه مبادی ورودی کشور هنگام برگشت زائران کنترل می شود، از زائران خواست توجه داشته باشند که در زمان برگشت به کشور به اشتباه، اشیاء ممنوعه با خود به همراه نداشته باشند. اینجا را بخوانید.

معاون عتبات سازمان حج‌ و زیارت هم اعلام کرده بود: زائرانی که قصد سفر به عراق برای شرکت در مراسم اربعین حسینی را دارند، حتما باید ویزا و گذرنامه داشته باشند و بدون ویزا به هیچ عنوان نمی توانند از مرزهای کشور عبور کنند. اینجا را بخوانید.

همچنین معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه گفته بود: ورود بدون ویزا به کشور عراق تا ۶ سال حبس دارد. اینجا را بخوانید.

مناسک پیاده روی اربعین حسینی که شروع شد تعداد زیادی از زائران ایرانی به غرب کشور و مرز مهران و شلمچه رفته بودند. با وجود اینکه تا مرز مهران مشکلی بابت حمل و نقل وجود نداشت، اما پس از مرز و در خاک عراق، زائران ایرانی به سختی جابجا می شدند. این درحالی است که نظم در مهران و مرز ايران بسيار بالا بود؛ مردم خودروهایشان در تو پاركينگ های مخصوص و از پيش تعيين شده متوقف می کنند و با اتوبوس به صفر مرزی مي‌روند. اما در خاک عراق اوضاع نامنظم بود. وسیله نقلیه برای تردد و رسیدن به نجف کم بود. اینجا را بخوانید.

کمبود وسایل نقلیه در عراق و تعداد بالای زائران اربعین، رانندگان عراقی را بر آن داشت تا میدان را در دست بگیرند و زائران را با قیمت‌های نامتعارف، جابجا کنند. این در حالی است که مشکل حمل و نقل زائران از مرزها تا شهرهای نجف و کربلا در اربعین سال گذشته هم وجود داشت. مسئولان ستاد اربعین قبلا این پیش‌بینی را کرده بودند که به خاطر کمبودها در عراق، این کشور نتواند خدمات لازم را به زائران بدهد.

وزارت حمل و نقل عراق نیز چندین‌بار در جلسه‌های ستاد اربعین از طرف ایرانی برای حل این کمبود، کمک خواسته بود؛ اما شرایط نشان می داد تدبیر لازم برای پوشش این ضعف اتخاذ نشده و حمل و نقل زائران نامنظم و با قیمت‌های نامتعارف و گاه دور از ذهن، انجام می شد. شهرداری تهران طبق آنچه قبلا اعلام کرده بود، ۸۰۰ اتوبوس را در مرزهای ایران و عراق مستقر کرده که زائران را تا سه راهی کوت، رایگان جابجا کنند؛ اما این امکانات کفاف همه زائرانی را که از ایران به عراق وارد شدند، را نداد. اینجا و اینجا را بخوانید. 

سردار موسوی امیری، معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور، گفته بود: تا ۸ آذرماه یک میلیون و ۴۵۵ هزار تن برای سفر به کربلا ویزا گرفته‌اند و تا روز سه شنبه بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن از مرز خارج می‌شوند. اینجا را بخوانید.

در ایام اربعین حسینی سال گذشته، کربلای معلی میزبان بیش از ۲۰ میلیون زائر از داخل و خارج عراق بود. اما وزیر راه و ترابری و حمل و نقل عراق امسال شمار زائران اربعین امام حسین(ع) را ۲۶ میلیون زائر اعلام کرد. اینجا و اینجا و اینجا را بخوانید.

در این میان علی رغم تاکید زیاد ستاد مرکزی اربعین در مورد اخذ ویزا و عدم امکان خروج از کشور بدون روادید، اخباری از باز شدن مرزها و ورود زائران به عراق بدون ویزا مخابره شد. ۲ روز به اربعین حسینی باقی مانده بود و بسیاری از مشتاقان زیارت خود را به مرزها رساندند تا بتوانند تا خود را به کربلا برسانند. با بالا رفتن حجم زائران در روزهای آخر منتهی به اربعین، بازار شایعات و اخبار ضد و نقیض هم داغ شد. مسئولان بر لزوم داشتن ویزا تاکید می کردند و می گفتند که به هیچ عنوان ورود به کشور عراق بدون ویزا همانند سال های گذشته ممکن نیست. تمامی اخبار از ترافیک سنگین راه های منتهی به مهران و از مهران به سمت مرز حکایت داشتند و مسئولان از زوار خواستند که برای سفر به چذابه و شلمچه مراجعه کنند. اینجا را بخوانید.

این در حالی است که استاندار ایلام گفته بود: مرزهای مهران، چذابه و شلمچه برای خروج زائران به عراق بسته شده و تنها افرادی که در پایانه حضور دارند می‌توانند به عراق وارد شوند. اینجا را بخوانید. همچنین سردار حسن کرمی، فرمانده قرارگاه عملیاتی ظفر و یگان‌های ویژه ناجا هم ترافیک سنگین در محورهای ایلام و مهران را گزارش کرد و گفته بود که این مرز دیگر ظرفیت پذیرش ندارد. اینجا را بخوانید.
با این حال وزیر کشور با تأکید بر ضرورت توجه ویژه به بازگشت زائران و فراهم کردن تمهیدات و امکانات لازم برای پذیرش زوار ایرانی به‌هنگام بازگشت از کشور عراق، دستگاه‌های مسئول را موظف کردند تا با برنامه‌ریزی و بسیج امکانات انتظامی، ترافیکی و رفاهی موج بازگشت زائران اربعین حسینی(ع) را مدیریت کرده و شرایط مطلوبی را برای بازگشت این زائران فراهم آورند. اینجا را بخوانید.

موج بازگشت یک میلیون و ۶۰۰ هزار زائر ایرانی از مرزهای عراق به کشور آغاز شد. برخی از زائران اربعین از کمبود اتوبوس و وسایط نقلیه برای بازگشت به شهرهای خود، شکایت داشتند. در روزهای اخیر، روزانه بیش از ۱۰۰ هزار نفر از سه مرز مهران، چزابه و شلمچه به وطن بازگشتند. اینجا و اینجا و اینجا را بخوانید.

ترافیک سنگین در ورودی شهرمهران سبب شد، فرمانده مرزبانی ناجا از زائران درخواست کند، صرفا روزهای پنجشنبه و جمعه (۱۲ و ۱۳ آذرماه) را برای بازگشت انتخاب نکنند، بلکه زمان بازگشت را برای جلوگیری از ازدحام به‌ روزهای شنبه و یکشنبه (۱۴ و ۱۵ آذرماه)نیز موکول کنند. اینجا و اینجا و اینجا و اینجا و اینجا را بخوانید.

رکورد ورود زائران اربعین از مرز بین المللی مهران روز جمعه ۱۳ آذرماه شکسته شد و به میزان بی سابقه بیش از 200 هزار نفر رسید. با اینکه تنها ۳ روز مانده به اربعین در مجموع بیش از 700 هزار نفر از مرز مهران وارد کشور شده اند که اگر آمار روزهای قبل را به این تعداد اضافه کنیم، افزایش می یابد. اینجا را بخوانید.
رئيس پلیس مهاجرت و گذرنامه ناجا با اشاره به آمار ورود زائران به کشور گفت: از روز جمعه (۱۳ آذر) تا ساعت 10 (شنبه ۱۴ آذر) از مرز مهران 275 هزار و 65 نفر، از مرز شلمچه 16 هزار و 631 نفر و از مرز چذابه 9 هزار و 210 نفر وارد کشور شدند. یک میلیون و 140 هزار زائر از 10 تا 22 صفر(اول تا 13 آذر ماه) وارد کشور شدند. پیش بینی شد با توجه به نزدیک شدن آمارهای خروجی و ورودی زائران به کربلای معلی، ۱۴ آذر آخرین روز بازگشت زائران به کشور باشد.
براساس اعلام مسئولان ستاد اربعین کشور امسال بیش از یک میلیون و 500 هزار زائر از مرزهای زمینی ایران برای شرکت در آیین های اربعین حسینی به عراق عزیمت کردند که 55 درصد این افراد از مرز بین المللی مهران تا ۱۴ آذر ماه خارج شدند. اینجا را بخوانید.
در زمان برگشت برخی زائران حوادث رانندگی رخ داد. مدیرکل مدیریت بحران مازندران از سقوط یک دستگاه مینی‌بوس با ۱۹ سرنشین به داخل دره در محور هراز خبر داد.  این حادثه که چهارشنبه (۱۱ آذرماه) در کیلومتر ۶۰ جاده هراز رخ داد، ۱۲ کشته، ۷ مجروح و ۵ مفقودی داشته است.  اینجا و اینجا و اینجا را بخوانید. در این میان ناصر چرخ‌ساز رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر با اشاره به اینکه جست‌وجوها برای یافتن ۴ مفقود حادثه سقوط مینی‌بوس زائران به دره منطقه وانا محور هراز، از زمان وقوع حادثه ادامه داشته است، گفت: بر این اساس به دنبال جست‌وجوها، پیکر یکی دیگر از جان‌باختگان پیدا شد. اینجا و اینجا، اینجا را بخوانید.
پیدا نشدن پیکر مفقودان و تشییع نمادین و تابوت خالی توسط خانواده‌ها منجر به اعتراض آنها در دیدار استاندار مازندران شد. به گفته مسئولان قرار شد از ساعت 7.5 صبح (دوشنبه 16 آذرماه) با حضور تمامی عوامل اجرایی، لودر، بولدوزر، بیل مکانیکی، سگ زنده‌یاب، غواص حرفه‌ای کشور و استان و 150 امدادگر سرعت بیشتری به تفحص مفقودان این حادثه داده شود. تفحص از ساعت 8 صبح آغاز شد، مدیرکل سیاسی و انتخابات استانداری مازندران گفت: افرادی که تمایل دارند در این عملیات شرکت کنند می‌توانند در منطقه حضور پیدا کنند. اینجا را بخوانید.

همچنین در این میان مسئول قرارگاه امدادی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر مستقر در پایانه مرزی مهران از ورود پیکر سه زائر که به علت بیماری،حادثه رانندگی یا کهولت سن فوت شده بودند و نیز 28 مجروح ایرانی حوادث رانندگی در عراق به کشورمان از طریق مرز بین المللی مهران خبر داد. اینجا را بخوانید.

علاوه بر این یک دستگاه اتوبوس حامل 45 زائر ایرانی که در حال بازگشت از کربلای معلی بودند، به داخل هور الشویجه واقع در شرق الکوت سقوط کرد و خوشبختانه به هیچ یک از سرنشینان آن آسیبی نرسید. اینجا را بخوانید.

۴۷۲۳۶