مدیر کل آموزش و پرورش استان زنجان: تنبیه دانش‌آموزان تخلف است

گرچه امروزه سطح آموزشی و نحوه برخورد با دانش آموزان در سال های اخیر تغییر و بهبود یافته است وهر روز روش های جدید تربیتی و آموزشی به کار گرفته می شود، با این حال باز هم شاهد برخوردهای ناصحیح از سوی مدارس با دانش آموزان هستیم که گاه به تنبیه بدنی کودکان ختم شده و اثرات مخربی را بر روح و جسم آنان می گذارد.
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان درباره رفتار خشونت آمیز برخی معلمان در مدارس می گوید: از نظر قانونی معلمان و مسئولان مدرسه حق هیچگونه رفتار خشونت آمیز و برخورد فیزیکی با دانش آموزان را ندارند ولی در این صورت که اگر گزارش از سمت شخصی برسد مسئولان بازرسی و رسیدگی به شکایات پیگیر این موضوع خواهند بود، با توجه به اینکه یکی از خطوط قرمز ما رفتار خشونت آمیز در مدارس است.
تمجیدی در ادامه با اشاره به بهترین راه حل برای رفع این موضوع راهکار فرهنگی است اظهار می کند: برای رفع مشکل تنبیه بدنی در مدارس آموزش های لازم به مسئولان مدارس و معلمان قبل از خدمت و ضمن خدمت داده می شود. این آموزش ها در خصوص این خواهد بود که وقتی در کار خود موفق خواهند شد که در فضای آموزشی روابط انسانی مناسب و عاطفی مثبت ایجاد کنند که در نهایت آموزش مثبت با بهره وری یاد گیری بالا اتفاق افتد. ما به این اصل معتقدیم که زمانی تعلیم و تربیت مناسب اتفاق می افتد که روابط عاطفی مناسب در میان آموزش دهنده و آموزش گیرنده باشد و این تذکر را طی جلسات مختلف به معلمان و مسئولان مدرسه داده ایم.
منکر نیستیم
وی با اعلام اینکه ما منکر خشونت در هیچ مدرسه ای نیستیم، اظهار می کند: 2000 آموزشگاه در سطح استان داریم من نمی گویم که هیچ رفتار نامناسبی اتفاق نمی افتد اما این رفتارهای نامناسب هرچند که کم باشد ولی در پی آن هستیم که هیچ موردی اعم تنبیه بدنی و تنبیه روانی و عاطفی در مدارس رخ ندهد چون بر این عقیده ایم که هیچ منبع علمی رفتار خشونت آمیز را تجویز نمی کند.
مدیر کل آموزش و پرورش استان با بیان این که واکنش های خشن هیچگونه پشتوانه عقلی و علمی و تجربی ندارند، می افزاید: من به هیچ وجه این رفتارها را تأیید نمی کنم و برخورد شدیدی با این موضوع دارم حتی اخیرا در یکی از مدارس ناحیه دو معلمی یکی از دانش آموزان را تنبیه کرده بود که پیگیر ماجرا بودم و معلم متخاطی را مواخذه کردیم .
تمجیدی با مطرح کردن اهمیت باخبر ساختن از سوی والدین به مسئولان آموزش وپرورش در صورت وقوع تخلف در مدارس ادامه می دهد: برخی از والدین دانش آموزان در هنگام مواجه با تخلف در مدارس چون از اینکه فرزند خود در آن مدرسه هستند می ترسند در آینده رفتار بدتری با فرزند خود در مدرسه شود به مسئولان مربوطه اطلاع نمی دهند ولی نیازی به گفتن اسم خودشان نیست برای ما کافی است فقط نام معلم یا مسئول و نام مدرسه را بدانیم سپس با مراجعه به محل و بررسی کردن موضوع ، اطلاعاتی جمع آوری می کنیم که با توجه به شدت تخلف با متخلف برخورد خواهیم کرد.
وی ادامه می دهد: اگر متوجه شویم این تخلف اولین بار است از سوی شخصی رخ داده با توجه به شدت آن به تذکر زبانی اکتفا می کنیم اما اگر تکرار و بی توجهی در کار باشد برخوردی محاکمه گونه و قانونی خواهیم داشت. از جمله اقدامات معمول درج در پرونده است اما در مراحل شدید در نهایت به مراکز قانونی ارجاع می دهیم البته باید به این موضوع توجه داشته باشیم که ما (آموزش و پرورش) یک خانواده و جامعه 15000 نفری هستیم که عده بسیار قلیلی این تخلف را انجام می دهند که نباید این موضوع را به اسم کل گروه زد .
تمجیدی در پاسخ به اینکه مشکلات جسمانی بعد از مدتی رفع می شود اما مسائل روحی و روانی ممکن است در دانش آموز تاثیر طولان مدت داشته باشد؛ اظهار می کند: بله، اگر برای مثال معلمی یا مسئولی خشونت فیزیکی از خود نشان دهد و اگر با او هم برخورد شود طرف دیگر دانش آموزی است که دچار مشکلت روحی شده است معمولا برای رفع این مشکل مشاورینی در مدارس حضور دارند که با این دانش آموز صحبت کرده و از آسیب های جدی جلوگیری می کنند.
مدیر کل آموزش و پرورش استان زنجان با اشاره به اهمیت نوع برخورد با دانش آموزان ادامه می دهد: هدف اصلی مدیران مسئولان و معلمان حضور دانش آموزان است اینان باید بدانند که چه برخوردی مناسب ترین رفتار با دانش آموزان است.
تمجیدی می گوید: در مدارس یک سری از رفتارها باید اصلاح شود که نیاز به یک همگرایی عمومی از سمت والدین دانش آموزان، مسئولان و معلمان مدارس و رسانه ها است. این تنبیه بدنی در کل جامعه می بایست جمع آوری شود اما تضادهایی مخل در این مسیر هستند از جمله کودکی که در خانواده با رفتار خشونت آمیز مواجه است یا اینکه در رسانه ها بعضی اوقات خشونت به شکل ناخواسته تبلیغ می شود. ما باید به این نکته توجه کنیم که برای جمع آوری یک مشکل همه در جامعه باید کمک کنند.
وی افزود: تمام تلاش ما در آموزش و پرورش رفع این معضل است و این موضوع را همیشه به تمام همکاران گوشزد می کنیم.

روانشناسان چه می گویند؟
عباس عزیزخانی دكترای روانشناسی تربیتی در رابطه با خشونت در مدارس با تشریح این موضوع كه تمام روانشناسان كودك و تربیتی جهان به هستند كه هر نوع تنبیه چه از نوع فیزیكی یا كلامی در نهایت اثرات منفی خواهد داشت گفت: اولیای مدارس می بایست از جایگزین های تنبیهی مناسب استفاده كنند ولی متأسفانه این جایگزینی انجام نمی گیرد دلیلش هم ابتدا وجود خشونت  و تنبیه های نامناسب در خانواده خود دانش آموز است. وقتی این دانش آموز در خانواده با تنبیه، تربیت می شود و از طرفی دیگر برخی از معلمان هم می گویند چون این كودك به این الگوی تربیتی در خانواده خود عادت كرده است پس باید در مدرسه هم باید همین گونه ادامه داد كه این باور كاملا اشتباه است.
عزیزخانی ادامه می دهد: با توجه به توضیحات داده شده ابتدا باید آموزش های تربیتی معقول را از خانواده شروع كرد تا در درجه اول این خشونت در خانواده قطع شود ولی نباید از برد كه معلمان نیز باید آموزش های لازم را در این مورد دیده باشند.
وی در مورد بهترین جایگزین برای تنبیه چیست چنین پاسخ می دهد: اغلب روانشناسان تربیتی بر این باورند كه تشویق بهترین جایگزین برای تنبیه است اما در مرحله بعد می توان از روش خاموشی برای جایگزینی تنبیهات خشونت زا استفاده كرد.
وی می افزاید: تشویق و خاموشی بدین گونه است در آغاز رفتارهای مثبت دانش آموزان را بیشتر برجسته می كنیم و پس از آن به رفتارهای نادرست اش بی اعتنایی نشان می دهیم چون در سنین كودكی، كودك بیشتر به دنبال جلب توجه است اگر ما رفتارهای نامناسب را بیشتر نمایان كنیم و به رفتارهای ناپسند بی محلی كنیم، كودك خود به مرور زمان متوجه می شود كه چه رفتاری مناسب است و چگونه می بایست رفتار كند.
عزیزخانی با اشاره به پژوهش های خود و مقالاتی كه در این مورد نوشته است توضیح می دهد: با بررسی هایی انجام شده تنبیه های غلط به خصوص در مدارس باعث اثرات منفی مختلف می شود. از جمله این اثرات منفی پایین آمدن اعتماد به نفس و افت در یادگیری است. همچنین تنبیه منفی موجب نقص در ادراك عواطف شده رابطه ای غیرمستقیم با اعتیاد در پسران بعد از بلوغ دارد.