علی اصغر فانی با حضور در همایش تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت در دولت تدبیر و امید که با حضور مدیران مدارس شهر تهران، برگزیدگان المپیادهای جهانی دانش‌آموزی و رتبه‌های تک رقمی کنکور همراه بود، گفت: تعاریف مختلفی از رهبری در کتابهای مدیریت ذکر شده اما آنچه که در همه تعاریف مشترک است این است که رهبری یک سازمان قدرت نفوذ در اعضای سازمان را دارد. رهبری آموزشی صرفا یک مدیر اداری نیست بلکه یک شخصیتی است که در دانش آموزان، اولیای آنها و همکاران فرهنگی قدرت نفوذ دارد.
وی با اشاره به اینکه ما به عنوان مدیران آموزش و پرورش وقتی موفق خواهیم بود که بتوانیم در دانش آموزان، همکاران فرهنگی و اولیای دانش آموزان نفوذ داشته باشیم، اظهار کرد: برای اینکه از کار خودمان در مدرسه ارزیابی صحیحی داشته باشیم باید ببینیم تا چه قدرت نفوذ داریم و تا چه حدی می توانیم در ارباب رجوع نفوذ داشته باشیم. دوران مدیریت آموزشی سپری شده، باید وارد مسیر جدیدی به نام رهبری آموزشی شویم.
وزیر آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه در کتابهای مدیریت و تعلیم و تربیت تعریفهای متعدد و متنوعی از تربیت ارائه شده اما یک تعریف که همه پذیرفته‌اند این است که تربیت یعنی ایجاد رفتار مطلوب نسبتا پایدار، گفت: باید بتوانیم تربیت را در مدارس شکل دهیم. لازمه نهادینه کردن تربیت، قدرت نفوذ مدیران است و لازمه قدرت نفوذ، جلب اعتماد دانش آموزان، همکاران فرهنگی و اولیا است که این کار، کار بسیار سختی است و شاید بعد از سال ها فعالیت در یک مدرسه بتوانیم این اعتماد را جلب کنیم.
فانی با بیان اینکه مخاطبان بر حسب ادراکاتشان نه بر حسب واقعیات با ما رفتار می کنند، گفت: همیشه بین ادراک و واقعیت فاصله وجود دارد ولی رهبران آموزشی باید تلاش کنند این فاصله را کم کنند، اعتماد زمانی ایجاد می شود که ادراکات اصلاح شود.
وزیر آموزش و پرورش با نقد اینکه مدیران مدارس تبدیل به کارمندان اداری شده‌اند و مدام در حال پر کردن فرم و پاسخگویی به بخشنامه‌ها هستند، گفت: باید مدیران را به سمت جلب اعتماد و نفوذ به دانش آموزان، اولیا و همکاران فرهنگی ببریم چه بسا اگر در اولیای دانش آموز نفوذ کنیم بسیاری از مشکلات ما حل خواهد شد. گرفتن پول از مردم با هر روش که گاه توسط برخی مدیران مدارس اتفاق می افتد در شان نظام جمهوری اسلامی ایران نیست. اگر اعتماد اولیا را جلب کنیم بیش از آنچه انتظار داریم به مدارس کمک خواهند کرد.
وی با تاکید بر اینکه پیام من این است که رهبری آموزشی جایگزین مدیریت آموزشی شود، افزود: نقش اصلی رهبران آموزشی، تربیت است. لازمه تربیت، نفوذ است و لازمه نفوذ، جلب اعتماد است که این امر کاری وقت گیر و زمان بر است و نیاز به حوصله مدیران مدارس دارد.
فانی در ادامه با اشاره به ضرورت مدرسه محوری گفت: جایی که تربیت در آن شکل می گیرد مدرسه است و اداره منطقه، اداره استان و وزارتخانه آموزش و پرورش نیست. برای همین در سال 76 برای اولین بار در یک سخنرانی گفتم که مدرسه، محور است. از دل آن اصطلاح مدرسه محوری استخراج شد و تا قبل آن در ادبیات آموزش و پرورش این اصطلاح وجود نداشت. اگر به دنبال تحول در آموزش و پرورش هستیم باید محور کار را مدرسه قرار دهیم برای همین مدرسه محوری به معنای تمرکززدایی، تفویض اختیار، مشارکت پذیری و مشارکت جویی با حاکمیت اخلاق و روابط انسانی است.
وزیر آموزش و پرورش در ادامه با بیان اینکه محیط تعلیم و تربیت محیط دستوری نیست، گفت: سیاست‌های پنچ گانه آموزش و پرورش دستور نیست بلکه از دل مطالعات این وزارتخانه استخراج شده و به هنگام اعلام آن با مخالفتی مواجه نشد. در مدرسه هم باید بگوییم دانش آموز باید بپذیرد و اگر پذیرفت اجرا می کند. روشهای غیرمستقیم در تعلیم و تربیت همواره موثرتر است بنابراین باید به سمت مدرسه محوری حرکت کنیم.
وی با بیان اینکه باید اختیارات مدارس افزایش یابد و به مدیران مدارس اعتماد بیشتری شود و آنها در مسیر توانمندسازی خود قرار گیرند، گفت: برای تفویض اختیار به مدارس و مدیران توانمندسازی آنها امری لازم است. مدیران مدارس برای توانمندسازی، خود باید پیش قدم باشند و در راس توانمندی ها تقوای الهی قرار دارد.
فانی با بیان اینکه مدیران باید سنگ زیرین آسیاب باشند، اظهار کرد: آموزش و پرورش با مشکلات بسیاری مواجه است. ما نیز با علم و آگاهی بر محدودیتها و مشکلات این سازمان وارد کار شدیم. همه مدیران باید در حد خود سنگ زیرآسیاب باشند و بیشترین فشار را تحمل کنند.
وزیر آموزش و پرورش در ادامه با تاکید بر اینکه وزارتخانه غایت آموزش و پرورش نیست، گفت: مدرسه نباید تابع اداره باشد بلکه اداره کل باید تابع منطقه باشد و وزارتخانه تابع منطقه و در نهایت تابع مدرسه باشد زیرا غایت، مدرسه است. این اشتباهی است که از بدو تاسیس سازمان آموزش و پرورش دچار آن شده‌ایم که غایت را وزارتخانه آموزش و پرورش فرض می کنیم بنابراین روسای مناطق باید در خدمت مدارس باشند.
وی همچنین به ویژگیهای مدرسه به عنوان کانون اصلی تعلیم و تربیت اشاره کرد و گفت: مخاطب محوری ویژگی مدرسه است. مدیر مدرسه به عنوان رهبر آموزشی باید مخاطب یعنی دانش آموز را بشناسد و بداند که دانش آموز امروز دانش آموز 30 سال پیش نیست. باید اغراق کنیم خیلی اوقات مدیران با مترهای قبلی دانش آموزان را اندازه می گیرند بنابراین آنها باید متر اندازه گیری دانش آموزان را عوض کنند. مخاطب محوری یک بحث جدی در امر تربیت است.
فانی در ادامه با اشاره به پژوهش محوری مدرسه به عنوان یکی از ویژگیهای مدرسه اظهار کرد: امروزه وقتی به دانشجوی مقطع دکترا می‌گویم یک تحقیق انجام بده ابراز بی‌علاقگی می‌کند. مدرسه‌ای که بخواهد کانون تربیت قرار بگیرد باید پژوهش محور باشد. سعی داریم در برنامه ششم توسعه که سند تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت به عنوان مبنای برنامه آموزش و پرورش در این برنامه است، پژوهش محوری را نیز به عنوان یکی از برنامه ها قرار دهیم.
وزیر آموزش و پرورش در ادامه با اشاره به سایر ویژگیهای لازم برای مدرسه گفت: مشارکت پذیری و مسئولیت پذیری جمعی امروز خلاء است که در سبک زندگی دانش آموزان ایجاد شده و روحیه مسئولیت پذیری جمعی در دانش آموزان کم رنگ شده است.
وی توجه متعادل و متوازن به تربیت را ویژگی مهم مدرسه دانست و گفت: از مدارس انتظار تربیت همه جانبه دانش آموزان را داریم و در سند تحول نیز شش ساحت تربیتی برای دانش آموزان پیش بینی شده است بنابراین توجه به همه ساحتها باید مورد توجه رهبران آموزشی قرار گیرد زیرا این دانش آموزان در آینده در جامعه نقش آفرین خواهند بود.
فانی افزود: ویژگی دیگر مدرسه، فرآیندمحوری و پیامدگرایی است. اگر تعلیم و تربیت را یک سیستم فرض کنیم این سیستم دارای ورودی، خروجی، فرآیند و بازخورد است. اگر مدیران روی پیامدها تاکید کنند و پیامدمحور باشند به نتایج کار تمرکز کرده‌اند.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اهمیت شورای معلمان در مدارس، گفت: شوراهای معلمان مدارس تقریبا جانی ندارد و معلمان رغبتی برای حضور در آن ندارند چون آنها احساس می کنند این شوراها تاثیر و نتیجه‌ای برای آنها ندارد. مدیر باید به جلسات شورای معلمان محتوابخشی کند. آنها می توانند مهمان و متخصص برای حضور در این شوراها دعوت کنند یا موضوعی را در جلسات به بحث بگذارند.
وی با بیان اینکه باید از امکانات غیررسمی از جمله اولیاهای متخصص، شهرداریها و ... برای رشد مدارس نیز استفاده کنیم، گفت: رتبه بندی معلمان تا آخر شهریور انجام می شود. بعد از گذشت دو سال از عمر دولت، بودجه آموزش و پرورش 50 درصد افزایش یافته است. در سال اول شاهد افزایش 26 درصدی و در سال 94 شاهد افزایش 24 درصدی بودجه در آموزش و پرورش بودیم.
فانی افزود: سال 84 سهم بودجه آموزش و پرورش از کل بودجه دولت حدودا 15 درصد بوده است که در ابتدای دولت یازدهم سهم بودجه آموزش و پرورش 9.1 درصد بوده است. در هشت سال دولت نهم و دهم هر سال این سهم کمتر شده است اما طی دو سال اخیر سهم آموزش و پرورش از کل بودجه دولت از 9.1 به 11.2 درصد رسیده است.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تخصیص 100 میلیارد تومانی بودجه برای تجهیز هنرستانها، گفت: این امر در تاریخ آموزش و پرورش کشور بی‌سابقه است. همچنین با وزارت صنعت، معدن و تجارت تفاهمنامه‌ای به منظور تجهیز هنرستانها امضا کرده‌ایم.
وی افزود: با توجه به اینکه هنرستانها سه ساله می‌شوند، بازمهندسی هنرستانها در زمینه آیین نامه اجرایی، تشکیلات، پرداختها و غیر.
47232
نظر شما