به گزارش خبرآنلاین، دکتر فتح الله مجتبایی در گفت و گو با روزنامه اطلاعات درباره کتاب "شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی در ایران باستان" اظهارنظر کرده است.
کتاب "شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی در ایران باستان" که در سال ۱۳۵۲توسط انجمن فرهنگ ایران باستان منتشر شده بود هم اکنون پس از گذشت ۴۰سال با ویرایش و اضافات و الحاقات جدیدی از سوی دکتر فتح الله مجتبایی، عضو هیات علمی بنیاد دائره‌المعارف بزرگ اسلامی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی توسط انتشارات هرمس منتشر می شود.
دکتر مجتبایی درباره این کتاب به نکات زیر اشاره کرده است:
* سابقه فرهنگی ایران و فکر و اندیشه ایرانی نشان می دهد که در طول تاریخ از تاثیرگذاری و گسترش فراوانی برخوردار بوده است. به طوری که معتقدم افلاطون به عنوان پدر فلسفه غرب از فکر ایران تاثیر گرفته و اندیشه های این فیلسوف بی توجه به بن مایه های فکر ایرانی نبوده است.
* این کتاب جزو نخستین کتاب هایی است که من تالیف کردم و باید بگویم که در این کتاب بحث بر سر این است که "شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی در ایران باستان" ایران چه تاثیری بر افلاطون داشته است. تأثیر زرتشت را همیشه گفته اند اما من در این کتاب به شکل قطعی اشاره کرده ام که افلاطون تحت تأثیر نظریه سیاسی در ایران باستان بوده است.
* اغلب محققان غربی معتقدند که زمینه‌های رشد و نمو فلسفه یونان باستان بوده است ولی باید بگویم که این به صورت مطلق نیست، برای غربی‌ها بسیار سخت است که ببینند فلسفه از جای دیگر به خصوص از ایران و شرق باشد. اگرچه محققان منصفی هم بودند که به این قضیه تاکید کردند و نشان دادند که زمینه های فکر فلسفی از شرق و ایران بوده است. محققان غربی چندان جرات گفتن این زمینه را ندارد اما آنها هم که گفته اند کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. باید این موارد به صورت علمی و منصفانه در اختیار پژوهشگران قرار گیرد.
* من در این اثر مکتب افلاطون را بر مبنای آثار شاهان هخامنشی بررسی کرده ام و معتقدم کسانی که تا کنون درباره رابطه مکتب افلاطون با افکار ایرانی مطالبی نوشته‌‌اند، همگی بنای کار خود را بر ادبیات دینی زرتشتی، خاصه نوشته‌‌های پهلوی، قرار داده اند و به آداب و قواعد شاهی در ایران که بر نظام طبقاتی آریایی و سنن و آیین های خاص آن استوار بوده است، توجه نداشته‌اند؛ و این نخستین بار است که آثار شاهان هخامنشی از این لحاظ اجمالاً بررسی می‌شود.
* من کوشیده‌‌ام که برخی از جنبه‌‌های اساسی فلسفه سیاسی و اجتماعی افلاطون را با پاره‌ای از آراء و آرمان‌هایی که مردم ایران درباره نظام جامعه و مقام شاهی داشتند تطبیق کنم. همانندی‌های آنها را باز نمایم، و ارتباط آراء حکیم یونانی را با افکار و معتقدات ایرانیان روشن گردانم.
* هندی‌ها در مورد تاثیر فکر شرقی بر اندیشه‌های غربی هم بسیار کار کرده اند. من گمان میکنم هیچ دو ملتی به اندازۀ دو ملت ایران و هند به هم پیوسته باشند و وقتی میگویم ایران مقصودم ایرانی است که افغانستان امروز و تاجیکستان امروز در آن یکی بود. لذا اندیشمندان ایرانی هم باید به جد در این زمینه تحقیقات مهم و قابل تاملی داشته باشند و ما بتوانیم کاستی‌های علمی که در این مورد وجود دارد را برطرف کنیم.
/6262
نظر شما