۱۰استان کشور با بی‌سوادی زنان درگیرند/ بیسوادی زنان و دختران هیچ یک از نمایندگان زن را نگران نکرد

سینا قنبرپور: هیچ‌یک از ۴۲ تذکر کتبی از مجموع ۶۲۹ تذکر کتبی نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی به مسئولان دولتی در سه‌ماهه نخست امسال متوجه معضل «بیسوادی زنان و دختران» در ۱۰ استان کشور نبوده و این در حالی است که اواخر اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۴ و براساس اعلام حوزه معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری بیسوادی دختران و زنان ۶ ساله و بیشتر نگران کننده می‌نماید.

براساس بررسی‌های صورت گرفته ۹ زنی که بر کرسی‌های سبز بهارستان تکیه زده‌اند در سه ماهه نخست امسال ۴۲ تذکر کتبی به مسئولان دولتی داده‌اند که این میزان ۶/۶ درصد تذکرات کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی است.

بررسی طرح سئوال از وزرای دولت نیز در همین مدت نشان می‌دهد که از مجموع سئوالات مطرح شده ۱۰ سئوال توسط ۵ نماینده زن مطرح شده است که هیچ از این پرسش‌ها متوجه چرایی بیسوادی زنان در کشور نبوده‌است. این در حالی است که در همین مدت یک سئوال از وزیرآموزش و پرورش توسط «نیره اخوان‌بی‌طرف» نماینده اصفهان و عضون کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی مطرح شده و او برای پاسخگویی به این سئوال راهی مجلس شد و در عین حال نمایندگان توانستند فانی وزیرآموزش و پرورش را برای استیضاح به صحن علنی مجلس بکشانند. با این حال در میان دلایل مطرح شده برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش هیچ اشاره‌ای به مقوله بیسوادی زنان و دختران جمعیت بالای ۶ سال کشور نشده‌است.

شاید برای آنکه ببینیم موضوع بیسوادی دختران و زنان کشور و نقشه ترسیم شده برای آن، چه تصویری را رقم زده‌است بد نباشد به «اطلس وضعیت زنان کشور» نگاهی بیندازیم و سپس ببینیم با توجه به موقعیت اعلام شده بیسوادی زنان در مناطق مختلف جغرافیایی نمایندگان آن منطقه چه واکنش‌هایی نشان داده‌اند.

بیسوادی زنان و دختران متوجه کدام استان‌هاست؟

معاونت حوزه زنان و خانواده رییس‌جمهور در دولت یازدهم برای ترسیم وضعیت موجود زنان و دختران کشور از ابتدای فعالیت خود اقدام به تهیه اطلاعات و آماری از زنان تحت عنوان «اطلس وضعیت زنان کشور» کرده‌است که این اطلاعات و داده‌ها اردیبهشت‌ماه گذشته به همین نام در اختیار مسئولان و مشاوران وزرا در امور زنان قرار گرفت. یکی از بخش‌های این گزارش جامع به موضوع بیسوادی زنان و دختران بالای ۶ سال اشاره دارد.

براساس گزارشی که در قالب «اطلس وضعیت زنان کشور» آماده شده‌است، میانگین باسوادی زنان در نقاط روستایی ایران ۶۹/۵۸( شصت و نه ممیز پنجاه و هشت صدم) درصد اعلام شده و میانگین باسوادی زنان در نقاط شهری نیز ۸۴/۳۳ درصد (هشتاد و چهار ممیز سی و سه صدم) است. ن

قشه میزان باسوادی چه در نقاط روستایی و چه در نقاط شهری نشان می‌دهد توزیع میزان باسوادی زنان و دختران جمعیت ۶ ساله و بالاتر در کل کشور یکنواخت نیست و میان استان‌های کشور از لحاظ میزان باسوادی زنان، اختلاف معناداری وجود دارد. این آمارها همچنین نشان می‌دهد که کمترین باسوادی زنان و دختران متوجه استان سیستان و بلوچستان و بیشترین باسوادی زنان در استان تهران ثبت شده‌است. اما در میان این کمترین و بیشترین باید به استان‌های مختلفی اشاره کرد که معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری بر توجه به آن‌ها در برنامه‌ریزی‌های رفع بیسوادی تأکید دارد.

براساس همین آمارها استان‌های سیستان و بلوچستان، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، خوزستان، قم، کردستان، کرمانشاه، لرستان و مرکزی استان‌هایی هستند که میزان باسوادی زنان در آن‌ها کمتر از میانگین کشوری و کمتر از عدد ۶۷/۷ (شصت و هفت ممیز هفت دهم) درصد ثبت شده‌است.

زنانی که به بیسوادی زنان توجه نکردند

نگاهی به ترکیب نمایندگان این استان‌ها نشان می‌دهد که از ۱۰ استان یاد شده که ۸۴ کرسی مجلس را به خود اختصاص داده‌اند، ۲ کرسی متعلق به زنان است. خانم «شهلا میرگلوبیات» نماینده ساوه و زرندیه از استان مرکزی در مجلس شورای اسلامی است و خانم «حلیمه عالی» نماینده زابل،زهک و هیرمند در خانه ملت است.

نگاهی به کارنامه سه ماهه این دو نماینده زن نشان می‌دهد هر دوی این پزشکان حاضر در قوه مقننه یک تذکر کتبی به وزیرآموزش و پرورش داشته‌اند اما هیچ کدام به مقوله بیسوادی جمعیت ۶ ساله و بیشتر زنان و دختران منطقه خود توجهی نداشته‌اند.

«حلیمه عالی» که پزشک متخصص داخلی است در سه‌ماهه نخست امسال ۸ تذکر کتبی به وزرای دولت داده‌است و «شهلا میرگلوبیات» که متخصص زنان و زایمان و جراح است ۴ تذکر. نماینده زابل، زهک و هیرمند در تذکری کتبی به وزیرآموزش و پرورش علت عدم پرداخت حق پرستاری کودکان زیر ۶ سال به مادران شاغل در آموزش و پرورش را خواستار شده‌است و نماینده ساوه و زرندیه نیز در تذکری جمعی به همراه ۵ هم‌استانی خود به وزیرآموزش و پرورش در خصوص مطالبات معلمان حق التدریس تأکید کرده‌است.

غیبت بیسوادی زنان در اظهارنظر نمایندگان

به طور معمول برای ارزیابی کارنامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی که طبق قانون دو وظیفه محوری «قانونگزاری» و «نظارت بر حسن اجرای قانون» دارند باید به فعالیت آن‌ها در صحن، کمیسیون‌های تخصصی، نطق‌ها، تذکرات کتبی و شفاهی، سئوال، طرح‌های امضا شده و مسائلی از این دست توجه کرد. ضمن آنکه برخلاف دو وظیفه محوری مردم در حوزه انتخابیه براساس میزان امکاناتی که آن نماینده برای آن منطقه جذب کرده به منتخبان خود امتیاز می‌دهند. در چنین مواردی که امکان نظرسنجی از مردم ممکن نیست باید دید موضوعی که در حوزه انتخابیه نمایندگان شایع است چه انعکاسی در نطق‌ها، تذکرات، سئوال از وزرا و اختیاراتی نمایندگان داشته‌است.

بررسی عمل‌کرد نمایندگان زن مجلس در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۴ نشان از آن دارد که بی‌سوادی زنان و دختران در هیچ یک از فعالیت‌های آن‌ها جایی نداشته‌است. بررسی اظهارنظرهای زنان نماینده از یک‌سو و بررسی تذکرات کتبی آن‌ها از سوی دیگر نشان می‌دهد آن‌ها به موضوع بیسوادی زنان و دختران بی‌توجه‌اند.

برای آنکه به موضوعات مورد توجه زنان نماینده در سه‌ماهه نخست امسال بیشتر آشنا شویم می‌توانیم به جداول زیر که حاصل بررسی ۴۲ تذکر کتبی است نگاهی بیندازیم. همچنین اگر اخبار منتشر شده در خبرگزاری خانه ملت را نیز از نظر بگذرانیم خواهیم دید که مقوله بیسوادی زنان و دختران چه در استان‌هایی که آمار آن‌ها نامناسب است و چه در استان‌هایی که آمار بیسوادی آن‌ها در حد متوسط است نظر نمایندگان را جلب نکرده‌است تا برای این معضل راه‌چاره‌ای اندیشیده یا پیگیر کم‌کاری قوه مجریه در این زمینه شوند.

همچنین بررسی ۵هزار و ۵۵ عنوان خبری منتشر شده در خبرگزاری خانه‌ملت نشان می‌دهد که حدود ۱۱۴ خبر منتشر شده حاصل اظهارنظر زنان نماینده یا مرتبط با فعالیت فراکسیون زنان است. بررسی این ۱۱۴ عنوان خبری نیز نشان می‌دهد مقوله بیسوادی زنان در اولویت‌هایی نیست که معمولاً زنان نماینده مجلس نهم به آن پرداخته‌اند.

اظهارنظر نمایندگان

بررسی تذکرات کتبی نمایندگان زن مجلس نهم در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۴

۴۷۴۷